Microsoft Word Chest Pain A5 for weboblojka

 

9

osteoporoz mənşəli, kişilərdə onkoloji xəstəliklər nəticəsində 

meydana gəlməsi mümkündür). 

 

Fizikal müayinələr: 

►

 

Xəstənin emosional vəziyyəti nəzərə alınmalıdır. 

►

 

Vizual müayinə zamanı döş qəfəsi, onurğa sütunu və süd vəziləri 

nəzərdən keçirilir; aterosklerozun xarici əlamətlərinin olub-

olmaması (ksantomalar, ksantelazmalar, buynuz qişada senil 

həlqə, arteriyaların sərtləşməsi və qalınlaşması), herpetik 

səpgilərin olması    və s., aşağı  ətraflarda venaların varikoz 

genəlmələrinin olub-olmaması müəyyənləşdirilir. 

►

 

Nəbz bud və mil arteriyalarında, arterial təzyiq (AT) aşağı  və 

yuxarı ətraflarda təyin olunur. 

►

 

Bədən hərarəti ölçülür. 

►

 

Döş  qəfəsinin palpasiyası (ağrılı (trigger) nöqtələrin, qabırğa 

sınıqlarının, onurğa xəstəliklərinin təyini) və perkussiyası aparılır. 

►

 

Ürəyin və döş  qəfəsinin auskultasiyası (ürək tonlarının dəyişməsi, 

əlavə ürək tonları, küylərin – əlavə  tənəffüs küylərinin, məs. 

plevranın sürtünmə küyünün – aşkar olunması) aparılır. 

►

 

Döş  qəfəsinin, yuxarı  ətrafların palpasiyası:  əzələlərdə  zəiflik, 

atrofiyalar, gərginlik, hissiyyatın pozulması, lokal ağrılılığın 

olması qiymətləndirilir.  

 

Laborator-instrumental müayinələr: 

►

 

İnstrumental müayinə üsulları (elektrokardioqrafiya, döş  qəfəsi 

və mədə-bağırsaq sisteminin rentgenoqrafiyası, exokardioqrafiya, 

qastroezofaqoskopiya, kompüter tomoqrafiya və s.), laborator 

müayinə üsulları (qanın ümumi analizi, troponinlər, 

kreatinfosfokinazanın MB fraksiyası, d-Dimer (AATE 

diaqnostikasında istifadə olunur), qanın qaz tərkibinin təyini, 

spirografiya və s.) diaqnozun dəqiqləşdirilməsində mühüm, 

bəzən isə həlledici rol oynayır. 

►

 

Anamnez və fizikal müayinələrin nəticələrinə  əsasən döş 

qəfəsində ağrının həyat üçün təhlükəli səbəbi aşkar olunmadıqda 

belə,  əksər yaşlı  şəxslərə  ən azı EKQ və döş  qəfəsinin 

rentgenoqrafiyası müayinələri aparılmalıdır. 

---

 10

MÜXTƏLİF PATOLOGİYALARDA MEYDANA ÇIXAN 

AĞRI SİNDROMUNUN XÜSUSİYYƏTLƏRİ 

Ürək-damar xəstəlikləri 

Gərginlik stenokardiyası 

 

Tipik anginoz tutmanın 4 əsas xüsusiyyəti mövcuddur: 

1. Lokalizasiya və irradiasiyası: 

 

Anginoz tutma tipik olaraq döş sümüyü arxasında meydana 

çıxır (nəzərə alınmalıdır ki, həmin nahiyədə ağrının olmaması 

işemiyanı inkar etmir) 

 

Hər iki qola (ən çox sol qola), boyuna və alt çənəyə,  bəzən də 

kürəyə yayıla bilər  

 

Bəzən ağrılar irradiasiya nahiyəsində meydana çıxa bilər 

 

Tipik anginoz tutma lokal bir təzyiq şəklində və ya geniş bir 

sahədə də təzahür edə bilər. 

2. Fiziki gərginliklə əlaqəsi:  

 

Xəstələrin  əksəriyyətində  ağrılar fiziki gərginliklə başlayır, 

istirahətlə  və nitroqliserin qəbulu ilə keçir. Adətən, eyni 

gərginlik zamanı meydana çıxır, lakin soyuq havada və 

yeməkdən sonra daha az fiziki gərginliklə yarana bilər 

 

Emosional gərginlik anginoz tutmanı  ən çox provokasiya 

edən faktordur. 

3. Xarakteri:  

 

Anginoz ağrı, adətən kəskin ağrı olmayıb, sıxılma, təzyiq, 

yanma, göynəmə, ağırlıq, boğazda sıxılma hissi kimi təsvir 

olunur 

 

Bütün ürək mənşəli ağrılar kimi səthi deyil. 

4. Müddəti:  

 

Fiziki gərginlikdən meydana gələn ağrı 1-3 dəqiqə, bəzən 10 

dəqiqəyə qədər davam edə bilər (onun 20-30 dəqiqədən artıq 

davam etməsi kəskin koronar sindrom diaqnozunun 

qoyulmasına əsas verir) 

 

Emosional gərginlikdən sonra ağrılar daha uzun müddət 

davam edə bilər 

---

 11

Ağrının – 1) döş sümüyünün arxasında olması; 2) gərginliklə 

əlaqəsi; 3) sakitlik və ya nitroqliserinlə keçməsi, onun tipik anginal 

(hər 3 xüsusiyyəti varsa), atipik (yalnız 2 xüsusiyyəti varsa) anginal 

və ya qeyri-anginal (yalnız 1 xüsusiyyət varsa) olmasını 

müəyyənləşdirməyə yardım edir

5

.  

Döş  qəfəsində anginal ağrılar bütün yaş qruplarında ÜİX üçün 

yuxarı risk təşkil edir. Atipik ağrılar 50 yaşdan yuxarı qadınlar və bütün 

kişilərdə ÜİX üçün orta risk təşkil edir. Qeyri-anginal ağrılar 60 yaşdan 

yuxarı qadınlar və 40 yaşdan yuxarı kişilərdə  ÜİX üçün orta dərəcəli 

risk təşkil edir.  

Aşağı risk səviyyəsi olan xəstələrin ailələrində  və anamnezlərində 

ÜİX ehtimalını artıran digər risk amilləri yoxdursa, sonrakı  sınaqların 

aparılmasına ehtiyac yoxdur. Orta risk səviyyəsi olan xəstələrdə 

elektrokardioqrafik dəyişikliklər stress EKQ vasitəsilə aşkar oluna bilər 

(əgər xəstə fiziki sınağı  həyata keçirə bilirsə, sol Hiss dəstəsinin 

blokadası  və sakitlik EKQ-də  nəzərəçarpacaq ST depressiyası 

yoxdursa). Sakitlik EKQ-də  dəyişiklik olan xəstələrdə perfuzion 

ssintiqrafiya stress EKQ ilə bərabər aparılır, əgər xəstə fiziki yük sınağı 

aparmaq iqtidarında deyilsə, farmakoloji sınaqlar vasitəsilə 

qiymətləndirilir. ÜİX-nin risk səviyyəsi yüksək olan, başqa testləri 

qeyri-informativ olmuş  və revaskulyarizasiyanın nəticələri faydalı ola 

biləcək xəstələr birbaşa angioqrafiyaya göndərilməlidir.  

 

Kəskin koronar sindrom 

Qeyri-sabit stenokardiya (QSS), ST seqment qalxması olan 

miokard infarktı (STQMİ), ST seqment qalxması olmayan miokard 

infarktı (STQOMİ) zamanı ağrının aşağıdakı xüsusiyyətləri vardır: 

►

 

Tipik halda Status anginosus müşahidə olunur – anginoz ağrı 

nisbətən daha intensiv, uzunmüddətlidir. 

►

 

Fiziki gərginliklə əlaqədar olmaya bilər.  

►

 

Mİ diaqnozu ehtimalını artıran əlamətlər

5

:  

-

 

anginoz ağrının hər iki qola irradiasiya etməsi,  

-

 

təzyiqedici xarakterli olması, 

-

 

hipotenziya,  

-

 

profuz tərləmə,  

-

 

auskultasiyada S

3

 çapma ritmi.  

---