Microsoft Word Atakisiyeva Ulker 869M. doc
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
11
istehsalçılarla əməkdaşlıq və kooperasiya əlaqələri qurulmalı, müasir idarəetmə metodlarının tətbiqi
təşkil edilməli, sənayenin sahə və ərazi strukturlarının təkmilləşdirilməsi təbii ehtiyatların istehsala cəlb edilməsi və xammalın kompleks emalının təşkil edilməsi həyata keçirilməli, ətraf mühitin qorunması və ekoloji vəziyyətin köklü şəkildə yaxşılaşdırılmasını təmin edən tədbirlərin həyata keçirilməsi mexanizmi yaradılmalıdır.
Aparılan təhlilin nəticələri göstərir ki, istehsal edilən məmulatların müxtəlifliyinə nail olmaq və modelləşdirmənin təkmilləşdirilməsi üçün modelləri bir baza forması və konstruksiyası əsasında qurmaq lazımdır. Konstruksiyanın təkmilləşdirilməsi, geyimin bəndlərinin (proyma rəflərində, qol akatında, çiyin və yan kəsiklərində, büzmə xəttində, en və üz relyefində) bədənin üzərində yüksək keyfiyyətli oturmasını təmin edir. Ə sas biçimin kompleks lekalları bu halda dəyişməyərək məmulatın istehsal edilməsinə müsbət təsir göstərməklə iqtisadi səmərəliliyinə gətirib çıxarır. kinci istiqamətdə həmən baza konstruksiyası əsasında olan müxtəlif modelləri əldə etmək üçün onu daxildən üfüqi; şaquli və maili istiqamətlərdə hissələrə bölmək olar. Məmulatın balansını müəyyən edən nöqtələr, rəfın, belin, qol aktının yan kəsikləri və proymanın (qol dibi) obrisi (cizgiləri) dəyişməmiş qalır [1]. Deməli burada modellərin müxtəlifliyi kompozisiya-konstruktor müxtəlifliyi hesabına əmələ gəlir. Bütünlüklə modellərin müxtəlifliyinin baza forması və konstruksiya əsasında alınması aşağıdakı səbəblərdən əldə edilir: - müxtəlif faktorlu, quruluşlu, rəngli, şəkilli, həm də eyni modeldə bunların müxtəlifliyini uyğunlaşdırmaqla; - qoymalarından (bəzək tikişləri, tikmələr, aplikasiyalar, perforasiyalar, taxma bəzəklər (inkrustasiya), basma, düymə, tesma, qaytan, rəngli şaplar, müxtəlif kombinasiyadan istifadə etməklə;
12
- müxtəlif köçəri biçimdən - yaxalığlı, yaxalıqsız, boğazlıq kəsiklərindən istifadə etməklə; - bağlamalan tərtib etməklə - büzmə, zəncir, ilgək, ilmə və i. a. - görünən kəsik yerlərin kantlaşdırılması (aşağı hissəsinin, bortun, qoltuq altı, boğaz hissəsinin, yaxalığın, qoyma detalların şlis və digər detallar) vasitəsi ilə. Ə gər eyni baza formasını (həndəsi görünüşdə) ölçüsünə görə müxtəlif şə kildə varyasiya etsək (göstərsək) onda konstruksiyanın əsasını saxlamaqla çox sayda müxtəlif modellər almaq olar aktual məsələlərdən birini həll etmiş oluruq. Sənaye istehsalı şəraitində bir modeldən digər modelə keçilməsi zamanı əsas texnoloji əməliyyatlarında prinsip etibarı ilə heç bir çətinliklər olmur. Bunun nəticəsində istehsal edilən məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və modelin tərtib edilməsi, istehsala buraxılma vaxtının azaldılmasına imkan verir. Modelləşdirmənin bu üsulu təcrübədə öz geniş tətbiqini taparaq digər məmulatların (ayaqqabı, çanta və i.a.) istehsalı üçün istifadə edilə bilər (şəkil 1.1.)
1.3. Aayqqabı üzlüklərinin layihələndirilməsi Ayaqqabı üzlüyünün layihələndirmə prosesini Moskva Dövlət Dizayn və Texnologiya Universiteti (MDDTU) və Rusiyanın Yüngül sənayesinin Elmi- Tədqiqat nstitutu tərəfindən kifayət qədər tədqiq edilmişdir. Bu əməliyyatlara ayaqqabı qəlibinin səthində açılışın alınması, müxtəlif konstruksiyalı üzlüklərin deformasiya xassələri, məmulatın istehsalı, istifadə edilən materialların xassəsi, dərinin müxtəlif sahələrində dartılma dərəcəsi, formalaşdırma əməliyyatı və digər məsələlərin öyrənilməsi daxildir. Aparılan tədqiqat işləri nəticəsində (sərt qişa üsulunda) ayaqqabı konstruksiyasının üzlük detalları tərtib edilmişdir. Əvvəlki, qəbul edilmiş qəlibin üzərindən surətçıxarma üsulundan prinsip etibarı ilə bu üsulun bir çox üstünlükləri vardır. Ayaqqabı üzlüyünün layihələndirilmə prosesi üzlük modelinin bədii layihələndirilməsindən (maketin tərtib edilməsi) və üzlük detallarının biçilməsi üçün (tərtib edilmiş və təsdiq edilmiş maketə əsasən) müəyyən edilmiş şablonların hazırlanmasından ibarətdir. Ayaqqabı üzlüyünün sərt 13
qişa üsulunda (mühəndis üsulu) layihələndirilməsi xüsusi texniki ədəbiyyatlarında öz əksini tapmışdır [2]. Ayaqqabının bədii layihələndirilmə prosesi təkcə üzlük modelinin tərtib edilməsi ilə deyil, həm də altlıq detallarının, (yəni bütövlükdə nümunə deyil, həm də altlıq detallarının), yəni bütövlükdə nümunə modelinin tərtib edilməsi ilə bağlıdır. Yaradıcılıq eskizində və onun yastı vəziyyətindən həcmli həllinə gətirilməsi üçün bir qayda olaraq maketləşdirilməsi üsul ilə yerinə yetirilir. Yaradıcılıq prosesində ayaqqabının maketləşdirilməsi üçün istifadə edilən obyekt ayağın forma və ölçülərinə uyğun gələn ayaqqabı qəlibləridir. Ayaqların antropometrik ölçüləri ayaqqabının daxili formasının və dolğunluq çeşidinin qurulmasının əsasmı təşkil edir. Ayaqqabı qəliblərinin və ayaqqabı simvolluğu əldə edilir. stənilən formada olan kostyumun daxilində vahidliyə doğru müəyyən tendensiya vardır. Bu tendensiya bütün geyim elementlərinin (geyim, ayaqqabı, baş geyimi, çanta və i.a.) bir-birinə doğru qarşılıqlı birləşməsi ilə ifadə olunur. Ayaqqabı və baş geyimi kostyumun formasının tamamlayır. Kostyumun dekoru onun ümumi həllinə tabedir. Komtyumun forması aydın ifadə olunduqda yaxşı qəbul edilir. Kostyumda ayaqqabının rolu həmişə eyni olmayıb, onun öz müstəqil estetik ə həmiyyəti kostyumu tamamlayır və ya onun kütləsinə, rənginə, faktoruna görə bərabərləşdirilmişdir. Lakin ayaqqabı kostyumla daim sıx əlaqədə olmuşdur. Ayaqqabının kostyumla nisbətən maraqlı elementi olduğu hallarda don tabelik ə həmiyyətinə keçirdi. Ayaqqabının funksional əhəmiyyəti kompozisiyasının ifadəliyinə, obrazına, həndəsi quruluşuna və elementlərinin qarşılıqlı əlaqəsinə görə kostyumla eynidir, formasının elementləri qarşılıqlıdır bu münasibətlə prinsipləri ilə müxtəlifdir. Kostyumun elementləri onun struktur elementlərini birləşdirir. Geyimin elementləri onun bütövlüyünü formasının əsas ideyasını təkrar edir və ya kontrastlığını göstərir. Birinci, nisbətən geniş yayılmış, rəssam tərəfindən bütöv formanın və ya ayrı-ayn hissələrin qurulmasında istifadə edildiyi; ikinci isə
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|