4
gələcəkdə strategiya və təşkilat nəzəriyyələrinin inkişafına töhfə vermək məqsədi
daşıyır.
Tə
dqiqatın predmeti: Sinergetik iqtisadiyyatın inkişafına təsir edən amillər və
inkişaf perspektivləridir.
Tə
dqiqatın nə
zə
ri ə
saslarını müasir Qərb iqitsadçıları ilə yanaşı rus və türk
iqtisadçı alimlərinin tədqiqatları, həmçinin tədqiqatçının fərdi yanaşması təşkil edir.
Dissertasiyanın yazılmasında iqtisadi nəzəriyyə, informasiya iqtisadiyyatı, institusional
qarşılıqlı fəaliyyət, dünya iqtisadiyyatı,sinergetik effekt, biliklərə əsaslanan iqitisadiyyat
və digər elmlərin müddəalarından geniş istifadə edilmişdir.
Tədqiqatın metodoloji bazasını iqitsad elminin əsaslandığı elmi tədqiqat
metodlarının geniş spektri və problemin tədqiqində elmi abstraksiya, tarixi və məntiqi
ə
laqə, analiz və sintez metodlarından istifadə edilməklə faktlar yığılıb-ümumiləşdirilmiş,
onlar arasında qanunauyğun və təsadüfi əlaqələr müəyyənləşdirilmiş, xarektirik
ə
lamətlər aşkara çıxarılmış, həmçinin müasir inkişaf xüsusiyyətlərini izah edən bir çox
xarici ölkə alimlərinin elmi mülahizləri və nəticələri təşkil edir.
Elmi yenilik: Bu tədqiqatda sinergetik iqtisadiyyatın iqtisadi proseslərdə görünən
müsbət təsirini sübut etməklə elm və texnologiyanın və elecə də tətbiqi proqramların
inkişafı nəticəsində daha təsirli bir iqtisadi fəaliyyət əldə etməyin mümükünlüyü sübuta
yetirilir.
Nə
zə
ri və
tə
crübi ə
hə
miyyə
ti aparılan tədqiqatın əsas nəticə və elmi
müddəalarından, təkliflər və tövsiyyələrdən sinergetik prosesin uyğunlaşma və
qabiliyyət elementi olaraq, müəssisənin hansı iş növündə müvəffəqiyyətli və ya uğursuz
olacağını göstərməsidir.
5
nformasiyanın mənbəyi internet resursları, Vilnüs Gediminas Texniki
Universiteti, Ohayo Dövlət Universiteti və Gallen Universitetinin elektron
kitabxanalardan istifadə edilmişdir.
şin strukturu və həcmi.
Aparılmış tədqiqat işi giriş, 3 fəsil, nəticə və təkliflər,
istifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısından ibarət olmaqla, qəbul olunmuş komputer yazısı
75 səhifə həcmindədir.
Magistr dissertasiya işinin giriş hissəsində mövzunun aktuallığından bəhs olunur.
Magistr dissertasiya işinin birinci fəslində müəllif tərəfindən sinergetika anlayışının
mahiyyəti və əsas xüsusiyyətləri və məhsuldarlığa və fəaliyyətə təsiri məsələsi
araşdırılmışdır.
Dissertasiya işinin ikinci fəslində sinergetik iqtisadiyyatın inkişafına təsir edən
amillər və sinergetik effektlərin sistemləşdirilməsi öyrənilmişdir.
Magistr dissertasiya işinin üçüncü fəslində isə Azərbaycan iqtisadiyyatında
sinergetikanın inkişaf səviyyəsi, sinergetik iqtisadiyyatın inkişaf perspektivləri və
ölkəmizdə tətbiqi istiqamətində görülən işlər tədqiq edilmişdir.
Dissertasiya işinin sonunda işin məntiqi yekun olaraq nəticə və təkliflər və
ə
dəbiyyat siyahısı verilmişdir.
6
G R Ş
Müasir dövrdə müəssisələrin qloballaşması rəqabət üstünlüyü üçün yalnız daxili
bazara deyil, dünya miqyasında mal istehsal etməyi və ya xidmət göstərməyi və satış
etməyi müəyyən edir. Beynəlxalq arenada müəssisələrin rəqabət mövqelərini qorumaları
və ya rəqiblərindən daha üstün mövqedə ola bilmələri üçün bir sıra strategiyaların
öncədən düşünülüb həyata keçirilməsi tələb edilir. Bunlar arasında ən əhəmiyyətli və ən
məşhur olanlardan biri “sinergetik hərəkət və ya sinergetik rəhbərlik”dir.
Sinergetik iqtisadiyyat, əməkdaşlığa qarşı birlikdə inkişafı ifadə edir.
Administratorluq baxımından sinergetik hərəkət, milli və ya beynəlxalq rəqabət
şə
raitində iki ayrı müəssisənin güclərini birləşdirərək yeni bir güc əmələ gətirilməsinə
istiqamətli yeni bir “müəssisə rəhbərlik strategiyası”dır. Hər nə qədər söz etibarilə
ə
məkdaşlıq olsa da, sinergiya saxladığı məna və əhatə baxımından, birlikdə çalışmaq və
bir-birinə dəstək vermək barəsində imkanların ortaqlaşdırılmasıdır. Stratejik idarəetmədə
sinergetik hərəkət, müəssisənin məlumat və bazar strategiyalarının əhəmiyyətli bir
ünsürü olaraq, yeni bir fəaliyyətin müvəffəqiyyəti üzərində mövcud qaynaqların təsiri
olaraq açıqlanır.
Ş
irkət və ya müəssələr üçün sinergetik rəhbərliyin yaranması üçün aydındır ki 2 və
daha artıq şirkət və ya müəssisəyə ehtiyac duyulur.Həmçinin hər hansı bir şirkət və ya
müəssisə daxilində də sinergiyanın yaranması üçün 2 və daha artıq şəxs və ya iş
bölmələri və şöbələrinə ehtiyac duyulur. Bu mürəkkəbləşmə müəyyən zaman içində
məlumatların qarışdırılmasına və itikisinə gətirib çıxara bilər.
Texnologiyanın inkişafı nəticəsində yaranan yeni sistemlər bu cür problemləri
aradan qaldırmağa qadirdir.Bu sitemlər sinergetikanın növlərindən biri olan mərkəzdən
idarəetmə anlayışını özündə əks etdirir və sinergetik iqtisadiyyatın inkişafına dəstək
olur.