Microsoft Word 10 Con eia mit Mon Final az



Yüklə 0,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə31/34
tarix25.06.2018
ölçüsü0,88 Mb.
#51147
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34

Şahdəniz 2 Layihəsi 

Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 

Qiymətləndirilməsi 

Fəsil 10 

Tikinti, quraşdırma və NİS işlərinin ətraf 

mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi, 

azaldılması və monitorinqi 

 

Noyabr 2013-cü il 



10/60 

Yekun variant 

daxili qulaq arasında fizioloji əlaqənin olması). Kürəkayaqlıların ölüm hallarını da əhatə edən 

akustik təsir meyarı üçün astanalar; karlıq da daxil olmaqla fiziki xəsarət; və balıqların ölüm 

hallarını əhatə edən davranış reaksiyaları və təkcə davranış reaksiyaları; 

 

Həm orta, həm də güclü davranış reaksiyaları üçün keçid hədləri - astanalar mövcuddur. Orta 



davranış reaksiya astanası göstərir ki, suitiləri və balıqlar səsdən agah olur, lakin onların 

köçməsi və ya təsirə məruz qalması gözlənilmir. Beləliklə də bu qiymətləndirmə balıqlara və 

suitilərinə  dəyən mümkün təsirləri qiymətləndirmək üçün əsas diqqəti eşitmə orqanlarının 

xəsarətinin baş verəcəyi astanaya və güclü davranış reaksiyalarına yönəldir. 

 

Şəkil 10.12 sualtı şəraitdə torpağa paya yeritmə, sahil yaxınlığında və dənizdə boru çəkilməsi 



və sualtı infrastrukturların quraşdırılması zamanı yaranan səs-küyün eşitmə orqanlarının 

xəsarəti və güclü davranış astanasına münasibətdə xülasəsini təqdim edir. 

 

Torpağa paya yeritmə  fəaliyyətləri zamanı aparılmış qiymətləndirmə göstərdi ki, suitilərin 



eşitmə orqanlarına zərərin dəyəcəyi maksimum məsafə 180m, güclü davranış reaksiyası isə 

qışda paya yeritmə sahəsindən 5,8km təşkil edir. Güclü davranış reaksiyalarının müşahidə 

edilə biləcəyi maksimum məsafə həssas eşitmə orqanlarına malik balıqlar üçün 12,9km təşkil 

edir, adi eşitmə qabiliyyətli balıqlar isə maksimum 420 metr məsafədə reaksiya verir. 

 

Sahil yaxınlığında və  dəniz mühitində boru kəmərinin quraşdırılması  işlərindən 570 metr 



məsafəyə  qədər suitilərdə güclü davranış reaksiyası yaranacaq, adi eşitmə qabiliyyətli və 

həssas eşitmə qabiliyyətli balıqlara təsir isə müvafiq olaraq 40m və 670m olacaq.  

 

Kran barjından istifadə edilməklə aparılan sualtı quraşdırmalardan və onunla birlikdə işləyən 



tədqiqat gəmisindən 60m məsafəyə qədər suitilərdə güclü davranış reaksiyası yaranacaq, adi 

eşitmə qabiliyyətli və həssas eşitmə qabiliyyətli balıqlara təsir isə müvafiq olaraq 20m və 82m 

olacaq.  



Şahd

Ətraf


Qiym

 

Noya



Yeku

Şək

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

ii



ii

i)

dəniz 2 Layihə

f Mühitə və So

mətləndirilməs

abr 2013-cü il 

un variant 



kil 10.12 Sua

və 

eşit

i)

Sa

i)

torpağ

əsi 


osial-İqtisadi S



altı i) torpağa



iii) sualtı  i

tmə orqanla

hil yaxınlığın

Sualtı infras

ğa paya vur

Sahəyə Təsirin



a paya vurm

nfrastruktur

arının xəsarə

da və dənizd

truktur quraş

rma

 



ma, ii) sahil y



rların quraş

əti və ciddi 

də boru kəmə

şdırılması 

Tikinti, 

m

yaxınlığında

şdırılması  z

davranış hə

ərlərinin çəkil

quraşdırma və

ühitə təsirinin 

azaldılm


a və dənizdə

zamanı yara

ədlərinə nisb

məsi

ə NİS işlərinin



qiymətləndiril

ması və monito



ə boru çəkilm

anan səs-kü

bətdə xülasə

əsil 10 


n ətraf 

məsi, 


orinqi 

10/61 


məsi 

üyün 

əsi 


Şahdəniz 2 Layihəsi 

Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 

Qiymətləndirilməsi 

Fəsil 10 

Tikinti, quraşdırma və NİS işlərinin ətraf 

mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi, 

azaldılması və monitorinqi 

 

Noyabr 2013-cü il 



10/62 

Yekun variant 

Cədvəl 10.42-da Payaların torpağa yeridilməsinə  və  gəmilərin fəaliyyətinə müvafiq olaraq 

“Orta və Yüksək Vəziyyət Miqyası”nı  əks etdirən 7 və 10 qiymətinin təyin olunması 

əsaslandırılır. 

 

Cədvəl 10.42 Hadisənin miqyası 

 

Parametr 



Payaların torpağa 

yeridilməsi 

Sahil yaxınlığında və 

dənizdə boru kəmərinin 

çəkilməsi 

Sualtı infrastrukturun 

quraşdırılması 

Dərəcə/miqyas 

3 2 




Tezlik 

2 3 




Müddət 

1 3 




İntensivlik 

2 1 




Hadisənin miqyası: 

8 9 



 

 

 



 

10.8.5.2 Reseptorun 

həssaslığı 

 

Sualtı səs-küyə müvafiq gələn yeganə bioloji reseptorlar suitilər və balıqlardır



12

. Son dəfə əldə 

edilmiş  məlumatlar göstərdi ki, Xəzər suitiləri təhlükə altında olan növlərdir. Onlar ŞD 

Müqavilə Sahəsi boyu miqrasiya edir (Fəsil 6 Bölmə 6.7.2.5 və  Əlavə 6D-yə istinad edin). 

Suitilərin sayı il boyu fərqlənərək, yaz aylarında  ŞD müqavilə sahəsindən miqrasiya edən 

suitilərin maksimum sayı 4000 başa çatır, qış aylarında isə bu say nəzərəçarpacaq dərəcədə 

azalarır və tək-tük suitilər nəzərə çarpır. 

 

Başqa bir nəsli kəsilməkdə olan balıq növünün - nərə balığının mart-aprel və sentyabr-noyabr 



aylarında ŞD Müqavilə Sahəsi boyu miqrasiya etməsi məlumdur, lakin bu adi hal deyildir və 

onlar müstəsna olaraq yalnız bu sahədən istifadə etmir (Fəsil 6 Bölmə 6.7.2.4 və Əlavə 6C-ya 

istinad edin) Kilkə  də  ŞD Müqavilə sahəsi boyu payızda miqrasiya edir. Xulbalığı növləri il 

boyu Xəzər dənizinin Mərkəzi və  Cənub hissələrində, o cümlədən  ŞD Müqavilə sahəsində 

müşahidə edilir, bununla belə, kilkə  və kefal kimi balıqlar yarımköçəri balıqlardır və  ŞD 

Müqavilə Sahəsində əsasən qış aylarında mövcud olurlar. Müstəsna olaraq yalnız Müqavilə 

Sahəsində yaşayan növlər yoxdur. 

 

Cədvəl 10.43-də “Aşağı reseptor həssaslığı”nı    əks etdirən 2 qiymətinin təyin olunması 



əsaslandırılır. 

 

                                                      



12

 Plankton aşağı tezlikli səsləri hiss etmir, çünki dalğanın uzunluğu orqanizmdən və bentik onurğasızlardan daha 

uzundur və onların mürəkkəb səsləri hiss edən orqanı yoxdur. 

Sahil yaxınlığında və dənizdə boru kəmərinin çəkilməsi ərzində gəmilərin hərəkəti 

Sualtı infrastrukturun quraşdırılması ərzində gəmilərin hərəkəti 

Payaların torpağa yeridilməsi



Yüklə 0,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə