zəfəran, 0,2 q darçın, duz götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 300q
təşkil edir. 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə olunur.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 36 q, yağlar – 63 q, karbohid-
ratlar – 45 q, kalorilik– 918.
Südlüplov
Düyü təmizlənir, ilıq su ilə təmiz yuyulur, qaynar südün
içinə tökülərək hazır olanadək bişirilir. Sonra düyüyə zövqə görə
şəkər vurulub ehtiyatla qarışdırılır.
Süfrəyə verilən zaman südlü plovun üstünə kərə yağı tökü-
lür. Xörəyə mürəbbə və meyvə kiseli də əlavə etmək olar.
Südlü plovun hər payına 50q düyü, 150q süd, 10q zeytun,
qarğıdalı və ya kərə yağı, 10q şəkər, duz götürülür. Hazır xörəyin
çəkisi 270q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 7 q, yağlar – 13 q, karbohidratlar
– 52 q, kalorilik– 362.
1, 2, 5, 5a, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15 №-li pəhriz xörəkləri
üçün məsləhət görülür.
Qeyd: 1 №-li pəhriz üçün mürəbbə və kisel verməmək də
olar (lazım gələrsə, karbohidratları azaltmaq olar). 7 və 10 №-li
pəhriz xörəklərində duz işlədilmir.
Yarpaq dolması
Ət soğanla birlikdə ətçəkən maşından keçirilir. Alınan
qiyməyə doğranmış göyərti, yumurta, düyü qatılıb yaxşıca
qarışdırılır. Üzüm yarpaqları qaynar suda pörtlədilir. Yarpaqlar
soyuduqdan sonra qiyməni onun içərisinə qoyub dolma bükürlər.
Bundan sonra dolma qazana yığılır, üstünə azacıq su, bir qədər də
yağ tökülür. Zəif od üzərində bişirilir. Xörəyin yanına ayrıca
qabda qatıq qoyulur.
385
Dolmanın hər payına 100q qoyun və ya mal əti, 30q düyü,
20q baş soğan, 40q üzüm yarpağı, 20q qatıq, yumurtanın ¼
hissəsi, 100q zeytun, qarğıdalı və ya kərə yağı, 15q göyərti, duz
götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 250q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülal – 20q, yağlar – 28q, karbohidratlar –
26q, kalorilik – 448.
2, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə
olunur.
Qeyd: 5, 7, 8, 10 №-li pəhrizlər üçün qiymə bişmiş yağsız
mal ətindən hazırlanır. 7 və 10 №-li xörəkləri üçün duzsuz
hazırlanır. Tərkibində A, B, C vitaminləri və maqnezium, fosfor
duzları olduğuna görə bu xörək çox əhəmiyyətlidir.
Azərbaycan küftəsi (buğda bişirilmiş)
Bu xörək buğda bişirilmiş tiftelli tipində hazırlanır. Ət
ətçəkən maşından keçirilir, qiyməyə süd əlavə edilib yaxşıca
qarışdırılır, sonra həmin qarışığa bişmiş düyü qatılaraq iri küftələr
hazırlanır və buğda bişirilir. Hazır küftələr süfrəyə verildikdə
üstünə ərinmiş kərə yağı tökülür. Küftənin yanında bu və ya digər
pəhrizə uyğun xuruşlar da verilir.
Küftənin hər payına 100 q ət, 10 q düyü, 10q zeytun, qar-
ğıdalı və ya kərə yağı, 20 q süd götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 90
q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 17 q, yağlar – 19 q, karbohidrat-
lar – 8 q, kalorilik – 280.
1, 2, 4, 5, 7, 10, 11, 12, 13 №-li pəhriz xörəklərində istifadə
olunur.
Buxarda bişirilən kartof kotleti
Kartof soyulub suda bişirilir və ələkdən keçirilərək içinə
buğda unu, habelə yumurta vurulur və hamısı birlikdə ciddi
qarışdırılır. Sonra bu kütlə hər porsu 2 ədəd kotlet şəklinə salınıb
386
buxarda bişirilir. Həmin kotlet dibinə yağ sürtülmüş tavada
üstünə xama tökülərək bişirilə də bilər.
Süfrəyə verilən zaman kotletin üzərinə kərə yağı tökülür.
Buxarda bişirilən kotletin yanına ayrıca olaraq xama qoyulur.
Bu xörək 1, 2, 5, 7, 11 və 15№-li pəhrizlər üçün tətbiq
edilir.
Hər pors üçün 230 q kartof, 5 q buğda unu,
4
3
ədəd
yumurta, 10 q kərə yağı və 30 q xama götürülür.
Göyərti (turşəng və ispanaq) qutabı
Adi qutab kimi hazırlanır, lakin içərisinə turşəng və
ispanaqdan hazırlanmış püre qoyulur.
Qutabın hər payına 100q turşəng, 100q ispanaq, 30q göy
soğan, 90q I növ buğda unu, 15q zeytun, qarğıdalı və ya kərə
yağı, 5q lavaşana, 0,2q darçın, 10q başqa göyərti götürülür. Hazır
xörəyin çəkisi 240q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 13 q, yağlar – 13 q, karbohidrat-
lar – 77 q, kalorilik – 472.
2, 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə olunur.
Balqabaq qutabı
Balqabaq qutabı ət qutabı kimi bişirilir, lakin ət əvəzinə
balqabaq, soğan və lavaşana götürülür.
Balqabaq qutabının hər payına 90q I növ un, 250q bal-
qabaq, 15q zeytun, qarğıdalı və ya kərə yağı, 15q baş soğan, 10q
turş lavaşana götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 240q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 10 q, yağlar – 15q, karbohid-
ratlar – 100 q, kalorilik – 590.
2, 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə olunur. Tərki-
bində PP, karotin və C vitaminləri, həmçinin kalium və dəmir
duzları olduğuna görə çox əhəmiyyətlidir.
387
Quymaq
Yumurtanın üzərinə ilıq süd tökərək qoğlu-moğlu əmələ
gələnədək qarışdırılır. Sonra yarım maye alınanadək unu su ilə
qarışdırıb yuxarıda göstərilən qarışığa əlavə edilir (unu qabaqca
qovurmurlar). Alınmış qarışıq zəif od üzərinə qoyularaq
arasıkəsilmədən qarışdırılır. Bu zaman kremə bənzər kütlə alınır.
Onu əsla qaynatmaq olmaz. Beləliklə, quymaq hazır olur. Hazır
xörək içərisində su olan qaba qoyulub qaynadılır, sonra üzərinə
azacıq qaynanmış süd əlavə edilir ki, soyuduqda üzü qaymaq
bağlamasın. Quymaq süfrəyə isti halda verilir. Ortasındakı çuxura
kərə yağı tökülür.
Quymağın hər payına 1 ədəd yumurta, 100 q üzlü süd və ya
40q qatılaşdırılmış süd, 50q şəkər, 10 q zeytun, qarğıdalı və ya
kərə yağı, 30 q 1-ci növ buğda unu götürülür. Hazır xörəyin
çəkisi 230q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi:zülallar – 10 q, yağlar – 16 q,
karbohidratlar – 73 q, kalorilik– 485.
1, 5, 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə olunur.
Qeyd: 5 №-li pəhriz üçün yumurtanın sarısından istifadə
olunmur.
Xəşil
Qaynadılmışsüdə tədricən ələnmiş un tökülür və
topaclanmasın deyə yaxşıca qarışdırılır. Bundan sonra şəkər və
yumurta əlavə edilib zəif odun üzərinə qoyulur. Qatı
konsistensiya alınana qədər onu qarışdırılır. Xəşilin xoş iyli və
sarı rəngdə olması üçün ona dəmlənmiş zəfəran da qatılır.
Süfrəyə verilən zaman xəşilə kərə yağı əlavə edilir.
Xəşilin hər payına 200q süd, 30 q 1-ci növ buğda unu, 50q
şəkər, 10q kərə yağı, 1 ədəd yumurtanın ağı, 0,05q zəfəran
götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 220q təşkil edir.
388
Dostları ilə paylaş: |