Doğramac
Qaynanmış suyu soyudulur, üzərinə qatıq tökülərək çalınır.
Təzə xiyar, bişmiş ət, yumurta və göyərti (keşniş, şüyüd və
soğan) xırda-xırda doğranılır. Bunların hamısı su vurulmuş
qatıqda qarışdırılır. Zövqə görə duz əlavə edilir.
Hazır xörək 18–20°C temperaturda süfrəyə verilir.
8, 9, 11, 15 №-li pəhrizlər üçün istifadə olunur.
Qeyd: doğramacı ətsiz də hazırlamaq olar. 5 №-li pəhriz
yeməyinə yumurtanın yalnız ağını doğrayıb tökmək olar.
Doğramacın hər payına 100q mal əti (və yaxud mal dili),
200q qatıq, 100q təzə xiyar, 50q göy soğan, yumurtanın yarısı, 5q
göyərti, 10q keşniş, yaxud şüyüd və duz götürülür.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 9q, yağlar – 2q, karbohidratlar –
16q, kalorilik – 120.
Umac
Əvvəlcə un ələnir; üstünə azacıq yumurtalı duzlu su çilənir.
Bu zaman un yumrucuqları əmələ gəlir ki, bunlar da ovulub xırda
qırıntıya çevrilir. Sonra baş soğan soyulub xırda-xırda doğranır,
yağda qızardılır və bulyona və ya suya tökülərək qarışdırılır.
Umacdan artıq unu kənar etmək üçün ələyə tökülüb ələnir, sonra
qaynar soğançalı bulyona tökülüb qarışdırılır. Süfrəyə verilən
zaman umaca zəfəran şirəsi vurulur və üstünə nanə qurusu səpilir.
Umacın hər payına 50q birinci növ buğda unu, 10q zeytun,
qarğıdalı və ya kərə yağı, yumurtanın yarısı, 18q baş soğan, 1 q
nanə qurusu, 0,1q zəfəran və duz götürülür.
Kimyəvi tərkibi:zülallar – 7q, yağlar – 12q, karbohidratlar –
37q, kalorilik – 285.
2, 11, 15 №-li pəhriz yeməklərində istifadə olunur. 1, 7 №-
li pəhriz üçün duru bulyonda, vegetarian və ya adi ət bulyonda
hazırlayırlar; bu zaman pörtülmüş soğan və zəfəran əlavə edilmir,
duz isə az işlədilir. 2 №-li pəhriz yeməyində də zəfəran əlavə
381
olunmur. 2, 11, 15 №-li pəhrizlərdən başqa bütün şorbalara kərə
yağı əlavə edilir.
Südlü sıyıq
Südə 1:1 nisbətində su əlavə edilərək qaynadılır. Qaynar
südə yarıbişmiş düyü və az miqdarda duz əlavə edilərək zəif od
üzərində bişirilir.
Süfrəyə verməzdən qabaq xörəyə zəfəran şirəsi, kərə yağı
və şəkər tökülür.
11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə oluna bilər. 1, 5, 7,
10 №-li pəhriz xörəklərinə zəfəran əlavə edilmir.
Südlü sıyığın hər payına 250q süd, 40q düyü, 10q zeytun,
qarğıdalı və ya kərə yağı, 20q şəkər, 0,05q zəfəran və duz
götürülür.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 10q, yağlar – 17q, karbohidratlar
– 59q, kalorilik – 436.
5.6.2. Quru pəhriz xörəkləri (II xörəklər)
Qızardılmış tavakababı
Yarımfabrikat tavakababı da buğda bişirilən tavakababı
kimi hazırlanır; küftəciklər yastılanaraq tavada kərə yağında
qızardılır və üzərinə süd, yumurta və xırda doğranmış göyərti
əlavə edilir. Xörək süfrəyə verilən zaman tavakababının üstünə
kərə yağı tökülür və sumax səpilir.
Qızardılmış tavakababının hər payına 100 q qoyun əti, 10 q
zeytun, qarğıdalı və ya kərə yağı, 50 q süd (bunun – 20 q-ı qiy-
mədə istifadə olunur, qalanı isə yumurta və göyərti ilə
qarışdırılır), 1 ədəd yumurta, 3 q sumax, 7 q göyərti götürülür.
Hazır xörəyin çəkisi 140 q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 22q, yağlar – 24q, karbohidratlar
– 7q, kalorilik – 345.
2, 4v, 9, 11, 15 №-li pəhriz xörəklərində istifadə olunur.
382
Buğda bişirilmiş tavakababı
Ət ətçəkən maşından keçirilir, alınan qiyməyə suda
isladılmış ağ çörək, kərə yağı və yumurta əlavə edilərək yaxşıca
qarışdırılır. Bundan sonra qiymədən yastı küftəciklər hazırlanır;
bunlar yastılanaraq qazana yığılır, hazır olanadək buğda bişirilir.
Xörək süfrəyə verilən zaman üzərinə xırda doğranmış göyərti
səpilir.
Bu xörək 1, 4, 4v, 5, 5a, 6, 7, 8, 9, 10 №-li pəhriz
yeməklərində istifadə olunur.
Qeyd:1, 4, 5a №-li pəhrizlər üçün xörək göyərtisiz verilir. 9
№-li pəhrizdə qiyməyə qara çörək də əlavə edilir.
Tavakababının hər payına 100 q dana (və ya mal) əti, 1
ədəd yumurta (5, 5a№-li pəhriz üçün yumurtanın yalnız ağı)
götürülür; 7 №-li pəhriz üçün yumurta kartofla əvəz edilir, 20 q
üzlü süd, 10 q zeytun, qarğıdalı və ya kərə yağı, 10 q ağ çörək, 7q
göyərti; 1 №-li pəhriz yeməyində yumurtanın əvəzinə 30 q kartof
götürülür. Hazır xörəyin çəkisi 130 q təşkil edir.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 17q, yağlar – 19q, karbohidratlar
– 6q, kalorilik – 297.
Buğda bişirilmiş lüləkabab
Buğda bişirilmiş lüləkabab yarımfabrikatı buğda bişirilmiş
tavakababında olduğu kimi hazırlanır; xüsusi qazana qoyulub
buğda bişirilir. Süfrəyə verilən zaman lüləkababın üstünə
doğranmış göyərti, sumax və ərinmiş kərə yağı tökülür.
Lüləkababın hər payına 100q ət (qoyun və ya mal əti), 10q
ağ çörək, 1 ədəd yumurta, 20q süd, 10q zeytun, qarğıdalı və ya
kərə yağı, 7q göyərti, 3q sumax götürülür. Hazır xörəyin çəkisi
130q təşkil edir.
383
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 17q, yağlar – 18q, karbohidratlar
– 7q, kalorilik – 263.
1, 4b KM, 5, 5a, 6, 7, 8, 9, 10 №-li pəhriz xörəklərində
istifadə olunur.
Qeyd: 1, 4, 4b KM, 5a №-li pəhrizlər üçün göyərtisiz ve-
rirlər. 4, 4b KM, 5a, 5 №-li pəhriz xörəklərində qiyməyə yumurta
ağı tökürlər. 7 №-li pəhriz yumurtanı kartofla (20q)əvəz edirlər.
Balıq çığırtması
Balıq (suf balığı) pulcuqlardan təmizlənir, soyuq suda
yuyulur, çəkisi 30-35q olan tikələrə doğranır. Sonra balıq
tikələrinə duz səpilir, un işində urvalanıb hər iki tərəfi tavada
qızardılır. Bundan sonra balıq pay tavasına qoyulur, bişmiş soğan
əlavə edilərək üstünə çalınmış yumurta tökülür. Süfrəyə verilən
zaman balıq qızartması boşqaba qoyulub üstünə göyərti səpilir.
Çığırtmanın hər payına 182q təzə suf balığı, 15q zeytun,
qarğıdalı və ya kərə yağı, 25q baş soğan, 10q buğda unu, 1 ədəd
yumurta, 20q keşniş və duz götürülür.
Kimyəvi tərkibi: zülallar – 21q, yağlar – 20q, karbohidratlar
– 11q, kalorilik – 310.
9, 11, 15 №-li pəhriz xörəkləri üçün məsləhət görülür.
Qeyd: balığı suda bişirib üzərinə yumurta ağı (2 ədəd
yumurtanın ağı) tökərək sobada soğansız qızartdıqda 5 və 10 №-
li pəhriz yeməklərində istifadə etmək olar.
Fisincan plov
Plov ayrıca bişirilir və üzərinə zəfəran verilir. Ət kiçik
tikələrə doğranır, duzlanır və tavada qızardılır. Ətə bir qədər
bulyon, doğranmış soğan, döyülmüş qoz və nar əlavə edib
bişirilir. Fisincan süfrəyə ya ayrıca, ya da plovun üstündə verilir.
Fisincanın hər payına 100q ət, 60q düyü, 10q zeytun, qarğı-
dalı və ya kərə yağı, 50q qoz ləpəsi, 50q nar, 20q baş soğan 0,01q
384
Dostları ilə paylaş: |