Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü

 
118 
sıkça rahatsız edici bir hal alır. Pupa olma Haziran sonu ve Temmuz baĢında gerçekleĢir. Pupa evresi 
7-14 gün sürer.  Ergin çıkıĢı Haziran sonunda baĢlar ve Temmuz ortasında en yüksek miktara çıkar.  
Yılda bir generasyon meydana getirir.  
Pupadan  çıkan  ergin  güvelerin  ıslak  ve  bükülü  kanatları  yaklaĢık  bir  saat  içinde  kurur  ve  açılır. 
Erkek ergin uçarak diĢiye ulaĢtıktan kısa bir süre sonra çiftleĢme gerçekleĢir. ÇiftleĢmiĢ diĢiler ağacın 
doğrudan  güneĢ  ıĢığı  almayan  tarafına  geçerek  bir  süre  bekledikten  sonra,  yumurtalarını  koymaya 
baĢlar.  
 
6.3.4. Euproctis chrysorrhoea (L.), Altın kelebek 
Tanımı 
Ergin:  Kanat  açıklığı  30-35  mm‟dir.  Ön  ve  arkakanatları  beyazdır.  Vücudun  sonunda  altın  sarısı 
rengindeki  kılların  oluĢturduğu  bir  demetçik  vardır.  Erkeklerin  ön  kanatlarının  iç  açısında  ekseriya 
siyahımsı lekecikler bulunur. Antenleri diĢilerde tek taraflı, erkeklerde ise iki taraflı tarağımsıdır.  
           
 
Erkek ergin 
 
 
 
 
 
 
DiĢi ergin 
     
  
Yaprağın  alt  yüzüne  yumurta  koyan  bir  diĢi  ve  ilk  evredeki  larvaların  yaprağın  üst  yüzünde  toplu  l 
beslenmesi. 
YayılıĢı:  Avrupa‟daki  coğrafi  yayılıĢı:  Arnavutluk,  Avusturya,  Belçika,  Ġngiltere,  Bulgaristan,  Korsika, 
Çek  Cumhuriyeti,  Danimarka,  Fransa,  Almanya,  Yunanistan  Macaristan,  Ġtalya,  Hollanda,  Norveç, 
Polonya,  Portekiz,  Romanya,  Sardunya,  Ġspanya,  Ġsveç,  Ġsviçre,  Yugoslavya.  Asya‟daki  yayılıĢı: 
Türkiye,  Gürcistan,  Azerbaycan  ve  Rusya.  Kuzey  Afrika:  Cezayir,  Moritanya,  Fas  ve  Tunus.    Kuzey 
Amerika: Amerika BirleĢik Devletleri ve Kanada. Türkiye‟deki yayılıĢ alanı çok geniĢtir. 

---

 
119 
   
 
ġekil  xx.  Yaprakların  ipek  ağlarla  örülüp  bir  araya  getirilmesiyle  oluĢturulan  kıĢlama  yuvası  ve 
ilkbaharda besin aramak için kıĢlama yuvasından çıkan larvalar. 
   
   
Bir ağaçtaki çok yoğun kıĢlama yuvaları. Ġlkbaharda havaların ısınmasıyla kıĢlama yuvalarının üzerine 
çıkıp güneĢlenen tırtıllar.  
 
  
  
 
Olgun larvalar ve yaprakları tüketme Ģekilleri  

---

 
120 
     
 
Zehir kıllarının insan derisindeki tahriĢi   
 
Zarar yaptığı bitkiler: MeĢe, Söğüt ve meyve ağaçlarında zarar yapar. 
Zararı: Tırtılları ağaçların yaprak ve çiçeklerini yer. Genç tırtılları yaprakları iskeletleĢtirir.   
Biyoloji:  Uçma  zamanı  Haziran  ve  Temmuz‟dur.  Esmer  sarı  renkteki  yumurtalarını  kümeler  halinde 
(200-300  adet)  yaprakların  alt  yüzüne  sıralar  halinde  koyar  ve  üzerini  vücudunun  sonundaki  sarı 
renkteki  pullarla  örter.  Yumurtalardan  2-3  hafta  sonra  çıkan  tırtıllar  civarlarındaki  yapraklardan 
beslenir.  Eylül  baĢında  salgıladıkları  ipeğimsi  örgülerle  yaprakları  bir  araya  getirip  bir  kıĢlama  yuvası 
hazırlarlar.  KıĢı  larva  diyapozunda  yuvada  geçirir  ve  ilkbaharda  ağaçların  yeĢerdiği  sırada  dıĢarıya 
çıkarlar.  Tırtıllar  önceleri  toplu  olarak  beslenir  ve  yuvada  toplu  olarak  bulunurlar.  Son  evrede  etrafa 
dağılarak  yapraklar  arasında  veya  toprak  içinde  yarı  saydam  bir  koza  hazırlayıp  Mayıs  sonu  ve 
Haziranda  pupa  olurlar.  Bu  zaman  içinde  yer  değiĢtiren  veya  pupa  olmak  için  uygun  yerler  arayan 
tırtıllar civardaki ev ve ahırlara doluĢarak insanlarda ve evcil hayvanlarda önemli rahatsızlıklara neden 
olurlar. Yılda bir generasyon meydana getirir.  
 
    
   
 
ġekil xx. Nemm ağacından üretilen bitkisel kökenli böcek öldürücü ve nemm ağacı. 
 

---

 
121 
6.3.5.  Leucoma salicis (L.), Kavak örücüsü (Beyaz saten güvesi) 
   
 
ġekil xx. Leucoma salicis (L.)‟in diĢi ve erkek erginleri. 
Tanımı 
Ergin:  GümüĢi  beyaz  renkli  erginleri  oldukça  güzel  ve  satenimsi  görünümdedir.    Antenleri  ve 
bacaklarının  eklem  yerleri  siyah,  vücudunun  diğer  kısımları  beyaz  renklidir.  Aslında,  vücudun  kendisi 
siyahtır, ancak beyaz renkli çok yoğun bir pul ve tüy örtüsü ile kaplıdır.  Siyah görünen kısımlar bu tüy 
örtüsünden yoksundur. Kanat açıklığı 35-50 mm‟dir. 
YayılıĢı:  Avrupa‟dan  Altay  Dağlarına  kadar  yayılmıĢtır.  Ġran‟da  yaĢar.  Kuzey  Amerika‟da  ABD  ve 
Kanada‟da  yayılmıĢtır.  Türkiye‟de  Ankara,  KahramanmaraĢ,  Erzurum,  Toroslar,  Amasya,  EskiĢehir, 
Denizli,  Babaeski,  Lüleburgaz,  Silivri,  KeĢan,  Edirne,  Kırklareli,  Bursa,  Ġnegöl,  Orhangazi,  Adapazarı, 
Hendek, Düzce, Bolu, ġebinkarahisar, Alucra, Erzincan, Ağrı ve Diyarbakır‟da tespit edilmiĢtir.  
Zarar  yaptığı  bitkiler:  Yayıldığı  coğrafyada  Populus,  Alnus,  Betula,  Malus,  Prunus,  Quercus,  Fagus, 
Acer vb. bitkilerde yaĢar. Türkiye‟de çeĢitli kavak, söğüt ve meyve ağacı türlerinde yaĢar.  
  
   
 
Biyolojisi:  Kavak  örücüsü,  yaĢam  döngüsü  biraz  sıradıĢı olsa da,  yılda  bir  tek  generasyon  meydana 
getirir. Tırtılların iki ayrı beslenme dönemleri vardır. Biri Ağustos ile Eylül arası, diğeri de ertesi yılın 
Nisan, Mayıs ve Haziran aylarıdır.  Ergin güveler Haziran sonu ile Ağustos ortası arasında ve en çok da 
Temmuz ortalarında pupadan çıkar.  DiĢiler ağacın daha çok sürgün veya dalarına Temmuzda yumurta 
koymaya  baĢlar.  Yumurta  kümelerini  beyaz  renkli  sert  bir  köpükle  örterler.  Bir  diĢi  ortalama  150, 
bazen  400  veya  500  yumurta  üretir.  Laboratuar  ortamında  bu  sayı  100  kadardır.  Embriyo  geliĢimi 
yaklaĢık  12  günde  tamamlanır  ve  ufacık  tırtıllar  Ağustosta  yumurtalardan  çıkar.  Yaprakların  alt 
yüzünde bir süre beslendikten sonra, hala küçük olan tırtıllar, Ağustos sonu veya Eylül baĢında, ağaç 
gövdesinde veya kalın dallardaki kabuk çatlak veya yarıklarına sokulur ve ipek bir kıĢlama ağı örerler. 

---