Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü
Yüklə 307,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
104 6.1.2. Çam Keseböceğine KarĢı Biyolojik Mücadelede Calosoma sycophanta L. (Coleoptera: Carabidae) Kitle Üretimi ve Araziye Salımı Lepidoptera tırtıllarının bir avcısı olarak, Calosoma sycophanta L.‟nın önemi yıllardır bilinmektedir. Lymantria dispar (L.) ve Euproctis chrysorrhoea (L.)‟nin 1900‟lerin baĢında New England‟daki kapsamlı salgınları sırasında C. sycophanta L.‟nın bu alana yerleĢtirilmesi için kararlı gayretler gösterilmiĢtir. Öncelikle Avrupa‟dan sağlanan 2364 avcı böcek, 1905 ve 1910 yılları arasında salıverilmiĢ ve yerleĢtirme baĢarıyla sonuçlanmıĢtır (Burgess 1911). YerleĢmesinden sonra, bu böceğin yıllık yayılıĢı ile ilgili ayrıntılı çalıĢmalar yapılmıĢtır (Burgess and Collins 1915). C. sycophanta genç larvalarının hareketli bir kağıt yüzey üzerinde aldığı yolun çizilmesiyle, besin veya uygun nem koĢulları olmadan bu larvaların 1.7 mil kadar yol alabildikleri belirlenmiĢtir (Burgess 1911). Mevcut kaynaklardan C. sycophanta erginlerinin genellikle çok çevik ve atik olduğu (Burgess 1911; Burgess and Collins 1915, 1917), bu türün yayılıĢının larva erginlerinin toprak yüzündeki hareketlerinin birleĢimi oluğu anlaĢılmaktadır. C. sycophanta erginlerinin kuvvetli ve çevik uçucular da olduğu söylenmektedir. ġekil. 6.1.2.1. Calosoma sycophanta L. erginleri ve üretim ekibi KıĢlıklarından çıkan C. sycophanta erginleri yumurta bırakmaları için bol miktarda tırtılla yaklaĢık 1-1.5 hafta beslenmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Erginler, ġubat ayının son günleri ile Mart ayının ilk günlerinde kıĢladıkları topraktan çıkarak ağaçlar üzerindeki çam keseböceği larvaları ile beslenmeye baĢlarlar. KıĢı toprak içerisinde geçiren C. sycophanta erginleri, KahramanmaraĢ Bölgesinde arazide çam keseböceğinin 4. ve 5. larva dönemlerinde topraktan çıkmakta ve 105 Mart ve Nisan aylarında 30-40 gün civarında aktif durumda kalmaktadırlar. Besin verilmeyen Calosoma erginleri yaklaĢık 2 ay açlığa dayanabilmektedirler. Bu predatör böcek türü, çam keseböceğinin biyolojisine uyum sağlamakta ve populasyonun azalmasında etkili olmaktadır. Arazide çam keseböceğini baskı altına alması açısından değerlendirildiğinde, Calosoma sycophanta’nın olmadığı alanlardaki her bir kesedeki çam keseböceği larva sayısı ortalama 121 (69-173), Calosoma sycophanta nın bulunduğu alanlardaki her bir kesede ise ortalama 32 (21-43) adet yani daha az çam keseböceği larvası bulunmaktadır. Keseler içinde bulunan Calosoma sycophanta ergini sayı olarak genellikle 1, bazen 2–3 zaman zaman da çok miktarda da bulunabilmektedir. KıĢlıklarından çıkan C. sycophanta erginleri yumurta bırakmaları için bol miktarda tırtılla yaklaĢık 1-1.5 hafta beslenmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Bu süre esnasında iyi beslenen ve çiftleĢen diĢi erginler nemli toprağa yumurtalarını bırakmaktadırlar. Laboratuara getirilen C. sycophanta‟ların yaklaĢık %50‟sinin erkek, %50‟sinin diĢi olduğu ve buna bağlı olarak bu türün cinsiyet oranı 0.5 olarak tespit edilmiĢtir. Calosoma erginleri ölmüĢ çam keseböceği larvalarını yememekte, canlı larvalarla beslenmektedirler. Erginler, henüz kitinleĢmemiĢ çam keseböceği pupalarının zar kısmını parçalayarak beslenmektedirler. C. sycophanta erginleri ortalama günde 10 adet çam keseböceği larvasını parçalamakta, bunlardan 7 tanesini yemektedirler. Calosoma larvaları da ortalama iki günde bir adet çam keseböceği larvası yemekte, birkaç adedini de parçalamakta, ayrıca Calosoma larvalarının da çam keseböceğinin yeni oluĢmuĢ pupaları ile beslenmektedirler. Calosoma erginlerinin günlük ortalama 7 adet çam keseböceği larvasını yediği ve yılda 30-40 gün aktif olduğu dikkate alındığında, bir ergin yıllık ortalama 210-280, 3-4 yıllık ömrü boyunca 840-1120 dolayna larva tükedebileceği tahmin edilmektedir ġekil 6.1.2.2. Calosoma sycophanta L.‟nın erkek ve diĢi ergini. 106 ġekil 6.1.2.3. Çam kese böceğinin yoğuluğunun çok yüksek olduğu bir orman alanı. Predatör tür Calosoma sycophanta‟nın araziye bırakılması konusunda ülkemizde populasyonunun en fazla gözlendiği kızılçam ormanları dikkate alındığında, Hektarda ortalama 1200 ağacın olduğu, her bir ağaçta ortalama 1 er adet kese, her bir kesede ortalama 100 adet larva olduğu hesaplandığında, hektara ortalama 571- 428 adet ergin bireyin bırakılması gerekmektedir. Calosoma erginlerinin çam keseböceği pupaları ile beslenmeleri ve Calosoma larvalarının hem çam keseböceği larvaları ve pupaları ile beslenmeleri de dikkate alındığında hektardaki Calosoma birey sayısı daha da azalacaktır. Bir çalıĢma kapsamında elde edilen bilgiler ıĢığında kitle üretimi ve araziye salımı ile ilgili öneriler dikkate alınmalıdır. Erginler kıĢlaklarından çıktıktan sonra iyi bir Ģekilde beslenilmeli ya da araziden beslenmiĢ erginler getirilmeli, aksi halde erginler yumurta diyapozuna girmektedirler. ġekil. 6.1.2.4. Çam keseböceği larvasını yiyen Calosoma sycophanta ergini. Yüklə 307,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|