Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü
Yüklə 307,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Formica
- NT: Yakın Tehdit
107 Diyapoza giren erginler daha sonra beslenseler dahi diyapozdan kurtulamamaktadırlar. Bu durum göz önüne alındığında laboratuara getirilen erginlerin ilk günlerde yeterince beslenmeleri gerekmektedir. ġekil. 6.1.2.5. Calosoma sycophanta yumurtaları. ● Yumurta ve larvalar için toprak nemi yeterli olmalı, hemen her gün yumurta saklama kapları ve larva besleme kapları kontrol edilerek kaplardaki küflenme ve nem azlığı giderilmelidir. Toprak tanelerinin birbirinden rahatça ayrılabileceği düzeydeki nem en uygun nem miktarıdır. Kuru toprakta yumurtalar kristalleĢmekte, çok nemli toprakta ise toprağa yapıĢarak küflenmektedirler. Besleme kaplarındaki erginlerin yumurta bıraktığı en uygun nemli toprak derinliği 2.5-3 cm olmalıdır. ġekil. 6.1.2.5. Calosoma sycophanta yeni deri değiĢtiren ve beslenen larvaları. Larvalar kannibalistik olduklarından birinci larva döneminden itibaren besleme kaplarına tek tek yerleĢtirilmelidir. Yeni çıkan larvaların en kısa zamanda çam keseböceği veya sedir keseböceği larvaları ile beslenmeleri geliĢimlerinde önemli 108 rol oynamaktadır. Besin olarak verilen un güvesi larvalarının boyutları küçük olduğundan kaplardan rahatlıkla dıĢarılara gitmektedirler. Laboratuvarda elde edilen larvaların pupa olmaları için yine aynı nem koĢullarına ihtiyaç bulunmaktadır. Arazide ise pupa olmaları için son dönem larvalar yaklaĢık 30-50 cm derinliğinde nemli toprağa gömülmeleri uygun olmaktadır. Laboratuvarda çalıĢma esnasında alerji etkisinden en az etkilenmek amacıyla yumurta toplama, larva kontrolleri mümkünse laboratuvar dıĢında bir masada yapılmalıdır. Alerjik durumlarda kullanılmak üzere tuz solusyonu hazır bulundurulmalıdır. Elde edilen erginleri bir sonraki yıla saklanması açısından laboratuvarda saklama çok verimli olmamakta, erginlerin renkleri matlaĢmakta özellikle 25 0 C‟nin üzerinde toplu ölümler gözlenmektedir. Arazide saklamada ise 30-50 cm derinliğe gömülmektedirler. Bu durumda erginlerin renkleri hem daha parlak hem de ergin ölümleri gözlenmemektedir. En uygun saklama Ģekli olan toprakta saklama uygulanmadır. ġekil. 6.1.2.5. Calosoma sycophanta yetiĢtirme kaplarında ayrı ayrı beslen larvaları. Üretilen erginler anında zararın yoğun olduğu alanlara bırakılmalı, ya da pupa aĢamasında (beslenmenin son bulduğu larva döneminde) zararın gözlendiği alanlarda toprağa gömülme Ģekli uygulanmalıdır. En verimli olan pupa salımı yöntemi kullanılması daha uygun görülmektedir. 109 6.2. Orman Zararlılarıyla Biyolojik Mücadelede Kırmızı Orman Karıncası, Formica rufa L. (Hymenoptera: Formicidae) Yuva Nakli GiriĢ Formica cinsinde Avrupa kırmızı orman karıncasının üç türü vardır. Bunlar, Formica polyctena, Formica pratensis ve Formica rufa türleridir. Kırmızı orman karıncalarının besinlerinin önemli bir bölümünü canlı böceklerin oluĢturması, populasyonlarını birey sayısı bakımından yüksek derecede tutabilme yetenekleri, avlanacak böcek az olsa dahi bitki bitlerinin balözleri ile beslenebilme özellikleri dikkate alındığında, doğal yayılıĢ alanlarının dıĢına çıkabilecekleri ve taĢınacakları yerlere uyum sağlayabilecekleri düĢüncesini doğurmuĢtur. Ġlk kez 1949 yılında Pavan (1956) tarafından Ġtalya Alplerinden, Prealplerin dağlık arazilerindeki ormanlarından 25 ayrı mevkiden ve Apeninlerden 28 ayrı mevkiden örnekler toplanmıĢ, biyolojileri ve taksonomileri ayrıntılı olarak incelenmiĢtir. Eldeki verilere göre bu grubun Ġtalya‟da 1 milyondan fazla yuvası vardır. Her yuvada ortalama olarak 300.000 iĢçi bulunduğu hesaplanmıĢ ve ortalama 8 µg ağırlığındaki her iĢçinin günlük besin ihtiyacı vücut ağırlığının 1/20 si olduğundan günde ortalama 72 ton ve 200 günlük aktif dönemde ise 14 bin tondan fazla böceği imha edebilecek bir potansiyelin varlığı belirtilmiĢtir. Daha sonra aĢamalı olarak bu karıncaların bulunmadığı yeni orman alanları araĢtırılmıĢ, araĢtırılan orman alanlarının özellikle bu gruba ait populasyonları kabul edebilecek nitelikte olmasına ve zararlı böceklerin istilasından korunmaya muhtaç bir yer olmasına dikkat edilmiĢtir. Bunu takiben büyük populasyonların toplanması, taĢınması ve yerleĢtirilmesini sağlayan pratik deneyler geliĢtirilmiĢtir. ġekil 6.2. 1. Formica rufa grubu karınca türlerinin dünyadaki yayılıĢ alanları. 110 Kırmızı Orman Karıncasının Türkiye’deki YayılıĢı Formica rufa L. Türkiye‟de en doğuda Kars-SarıkamıĢ, Oltu, Göle ormanlarından baĢlayarak GümüĢhane, Erzincan, Giresun-ġebinkarahisar, Alucra, Sivas-SuĢehri, Koyulhisar, Ordu-Mesudiye, Tokat-Niksar, Erbaa, Amasya-TaĢova, Samsun- Vezirköprü, Sinop-Durağan, Boyabat, Çorum Osmancık, Kargı, Ġskilip, Kastamonu- Tosya ilçesi ve Küre dağları, Ilgaz dağları, Bolu Köroğlu dağları, Zonguldak, Ankara- Kızılcahamam, Çamlıdere, Beypazarı, EskiĢehir-Çatacık, Kütahya-Emet, TavĢanlı, Simav, Bilecik, Bursa Uludağ, Isparta-Senirkent„e kadar doğal bir yayılıĢa sahiptir (ġekil 2) . Bu mıntıkaların hemen her yerinde transplantasyona imkân verecek büyüklükteki Formica rufa yuvalarına rastlamak mümkündür. ġekil 6.2. 2. Kırmızı orman karıncası Formica rufa L.‟nin Türkiye‟de bulunduğu yerler. 2.4 Kırmızı Orman Karıncasının Koruma Statüsü Kırmızı orman karıncası Formica rufa L., IUCN Tehdit Altındaki Türler Kırmızı Listesinde NT: Yakın Tehdit-yakın gelecekte tehlikeye düşme olasılığı olan türler- kategorisinde yer almaktadır. Kategoriler Kırmızı Orman Karıncalarının YaĢayıĢları Formica rufa saldırgan bir alan koruyucudur ve diğer karınca türlerine sık sık saldırarak alandan uzaklaĢtırır. ÇiftleĢme uçuĢları bahar süresince meydana gelir ve buna, korunan alanların sınırlarının yeniden belirlendiği komĢu koloniler arasındaki vahĢi savaĢlar damgasını vurur. Yüklə 307,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|