Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü

 
122 
Büyük ölçüde kabuğu andıran bu örtünme ağalarının fark edilmesi çok zordur. Tırtıllar bu ağların içinde 
2. veya 3. larva evresinde kıĢlar ve beslenme ve geliĢmeyi yeniden baĢlatmak için Nisanda dıĢarı çıkar. 
Ġzleyen  dönemlerde  tırtılların  besin  gereksinimleri  artar  ve  ana  damarlar  dıĢında  yaprağın  tamamı 
tüketilir.  Haziran  sonunda  tırtılların  çoğu  beslenmeyi  tamamlar  ve  gevĢek  örgülü  ipekten  yapılmıĢ 
kozalarını örer. ErginleĢen diĢiler birkaç gün içinde çiftleĢip yumurta koymaya baĢlar. EĢey oranı bire 
birdir. 
        
 
Doğal DüĢmanları: Pek çok kuĢ ve ağ kanatlı tahtakuruları gibi bazı avcı böcekler kavak örücüsünün 
larvalarına saldırır. Aynı zamanda Altın kelebeğin de çok önemli bir doğal düĢmanı olan bir parazitoid 
braconid arıcık Meteorus versicolor dünyadaki hemen tüm yayılıĢ alanlarında ileri evrelerdeki tırtıllarına 
saldırır. Amerika‟da yerli bir tachinid sinek  Tachinomyia similis Batı Sahilinde bu zararlının önemli bir 
parazitoididir. Kavak örücüsünün mücadelesi için bazı asalak arıcık ve sinek türleri Kuzey Amerika‟ya 
taĢınmıĢtır.  Bu  doğal  düĢmanların,  yerleĢtikleri  yerlerde  zararlının  popülasyon  artıĢının  bastırılmasına 
yardımı  sürmektedir.  Bunun  yanında,  diğer  alanlarda,  kavak  örücüsü  binlerce  hektar  alanda  kavak, 
söğüt ve titrek kavakların yapraklarını tüketmektedir.  
Mücadelesi:  özel  bir  bakteri  ırkı,  Bacillus  thuringiensis  var.  kurstaki  (Btk)  içerikli  mikrobiyal  bir 
insektisit  konukçu  ağaçların  yapraklarına  püskürtülerek,  Kavak  örücüsünün  tırtılları  ile  mücadele 
yapılabilmektedir. Bu bakteri larvaları öldüren bir hastalığa yol açar. Bu tür biyo-insektisit ürünlerden 
biri, akıcı konsantrasyonda üretilen Foray® 48B‟dir. Önerilen doz oranı 1-3 kg/ha‟dır.  Bu mikrobiyal 
insektisit,  uygulandığı  yaprakları  tırtılların  yemesi  sonucu  mide  yoluyla  etkili  olur.  Beslenmeyi  kesen 
larvalar  uygulamadan  2-5  gün  sonra  ölürler.  En  yüksek  etkinlik  ilk  evrelerdeki  tırtıllarda  meydana 
gelir.  Bu  ürün  insanlar  ve  diğer  hedef  dıĢı  organizmalar  için  güvenlidir,  seçicidir  ve  uygulamaların 
tekrarı  mümkündür.  Bununla  birlikte,  yavaĢ  etki  edebilmekte,  UV  korumaya  ihtiyaç  duymakta,  bir 
haftalık  kalıcılığı  olmakta  ve  sınırlı  bir  raf  ömrü  bulunmaktadır.  Ayrıca,  sıkça  uygulandığında,  direnç 
geliĢimine  neden  olmaktadır.  Bazı  kimyasal  insektisitler  (carbaryl  veya  cyfluthrin)  bu  zararlının 
kontrolü  için  ruhsatlandırılmaktadır.  Bu  kimyasallar,  baharda  tam  yaprakların  açtığı  ve  tırtılların 
beslenmeye  baĢladığı  anda  uygulanmalıdır.  Ġlaç  kaplarının  etiketindeki  uygulama  bilgilerinin  takip 
edildiğinden emin olunmalıdır.
 
 
 
 

---

 
123 
6.4. Kırmızı Orman Karıncası, Formica rufa L., Yuva Naki  
Transplantasyona uygun yuvaların en az orta büyüklükte olmasına (yuva yüksekliği 
50-75  cm.  arasında  olan  yuvalar)  özellikle  dikkat  edilmelidir.  Küçük  yuvalara 
kesinlikle  dokunulmamalıdır.  Bu  meyanda  transplantasyon  orijin  yerinde  yeteri 
büyüklükte  materyale  sahip  yuvalar  var  ise  bunlar  iĢaretlenir.  Transplantasyonu 
yapılacak  yuvaların  yani  yeni  teĢekkül  ettirilecek  suni  yuvanın  200-250  litre 
materyali olması Ģart olduğuna göre materyal alınacak yuvanın en az 400-500 litre 
hacminde olması gerekmektedir. Karınca yuvaları ilk anda orijin yeri rakımından en 
fazla  400  metre  düĢük  rakıma  sahip  olan  yerlere  nakledilebileceğinden,  orijin  yeri 
rakımının önceden bilinmesi çok önemlidir.  
 Ġtalyan Metodu 
Ġtalyan metoduna göre yuvalar, mutlaka ağaç diplerine ve ağaç dibinden 50-75 cm 
uzaklığa  olmak  üzere  ağacın  güney  doğusuna  veya  doğusuna  yerleĢtirilmektedir. 
Yuvanın  yerleĢtirileceği  yer  bu  Ģekilde  tespit  edildikten  sonra  çapı  25-30  cm  ve 
derinliği 5-10 cm olan bir çukur açılmakta ve bu çukur içerisine boyu 20-25 cm ve 
kalınlığı  baĢparmak  kalınlığına  yakın  ağaç  çiviler  çakılmaktadır.  Çivilerin  kabuklu 
olmasına  dikkat  edilmektedir.  Çivilerin  miktarı  açılan  çukuru  az  çok  dolduracak 
Ģekilde  olmalı  ve  üst  uçları  birbirine  yaklaĢtırılmak  suretiyle  bir  kesik  koni  Ģekli 
verilmelidir.  Bu  Ģekilde  yerleĢtirilen  çivilerin  üzerlerine  ağaçların  alt  kuru 
dalcıklarından hazırlanan bir demet konulur. Yuvanın yerleĢtirileceği yerdeki ölü ve 
diri örtü, açılan çukurun ağaç tarafındaki kenardan baĢlanmak suretiyle aksi tarafa 
doğru temizlenmektedir.  
    
 
6.4.
1.    Yuvanın yerleĢtirileceği uygun bir dip kütüğünün etrafının açılması  

---

 
124 
  
 
6.4.
2.    Aktarılacak yuva materyalinin sandığa yerleĢtirilmesi. 
     
 
 
    
6.4.
3.      
Ġspanyol Metodu 
     Bu  metoda  nakledilen  yuvanın  200-250  litre  olması  gerekmektedir.  Ġspanyol 
metodunda yuvanın 1/3 ü alınmaktadır. Bu duruma göre materyal alınacak yuvanın 
600-750 litre hacminde olması gerekmektedir. 
     Yuvanın nakledileceği yer, 60-70 cm çapında ve derinliğinde bir çukur kazılmak 
ve  bu  çukura  sağlam  ve  fakat  böcekler  tarafından  delik  deĢik  edilmiĢ  kütükler  ve 
ağaç  parçaları  (deĢe)  konulmak  suretiyle  hazırlanmaktadır.  Yuva  nakledilecek 
sahada  yukarıda  bahsedilen  deĢe  bulunmayabilir.  Bu  takdirde,  yarılmıĢ  ve  kırılmıĢ 
ağaç  parçaları  kullanılabilir.  Ancak  ağaç  parçaları  hiçbir  zaman  testere  veya  diğer 
kesici araçlarla kesilmemelidir. 
 

---