29
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ XIII nömrə
maraqlarına toxunan şəxsin Konstitusiyanın 60‐cı maddəsinin I hissəsindən və Konvensiyanın 6‐cı
maddəsindən irəli gələn məhkəməyə müraciət etmək hüququnun tənzimlənməsi Milli Məclisə
tövsiyə edilməlidir;
‐ məsələ qanunvericilik qaydasında həll edilənədək Konstitusiyanın 60‐cı maddəsinin I
hissəsində və Konvensiyanın 6‐cı maddəsində nəzərdə tutulan məhkəməyə müraciət etmək
hüququnun təmin edilməsi məqsədilə inzibati məhkəmə icraatına cəlb olunmamış, qanuni qüvvəyə
minmiş məhkəmə qərarı ilə maraqlarına toxunan şəxs, hüquqları və qanunla qorunan maraqları
əhəmiyyətli dərəcədə pozulduğu hallarda inzibati məhkəmə icraatına üçüncü şəxs qismində cəlb
edilə bilər.
Belə cəlbetmə bu Qərarın təsviri‐əsaslandırıcı hissəsində əks olunmuş hüquqi mövqelər nəzərə
alınmaqla, İnzibati Prosessual Məcəllənin 28.1‐ci maddəsinə uyğun həll edilməlidir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 130‐cu maddəsinin VI hissəsini və “Konstitusiya
Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 60, 62, 63, 65‐67 və 69‐cu maddələrini
rəhbər tutaraq, Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumu
QƏRARA ALDI:
1. İnzibati məhkəmə icraatına cəlb olunmamış, qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qərarı ilə
maraqlarına toxunan şəxsin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 60‐cı maddəsinin I
hissəsindən və “İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsi haqqında” Konvensiyanın 6‐cı
maddəsindən irəli gələn məhkəməyə müraciət etmək hüququnun tənzimlənməsi Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinə tövsiyə edilsin.
2. Məsələ qanunvericilik qaydasında həll edilənədək Azərbaycan Respublikası
Konstitusiyasının 60‐cı maddəsinin I hissəsində və “İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların
müdafiəsi haqqında” Konvensiyanın 6‐cı maddəsində nəzərdə tutulan məhkəməyə müraciət etmək
hüququnun təmin edilməsi məqsədilə inzibati məhkəmə icraatına cəlb olunmamış, qanuni qüvvəyə
minmiş məhkəmə qərarı ilə maraqlarına toxunan şəxs, hüquqları və qanunla qorunan maraqları
əhəmiyyətli dərəcədə pozulduğu hallarda inzibati məhkəmə icraatına üçüncü şəxs qismində cəlb
edilə bilər.
Belə cəlbetmə bu Qərarın təsviri‐əsaslandırıcı hissəsində əks olunmuş hüquqi mövqelər nəzərə
alınmaqla, Azərbaycan Respublikası İnzibati Prosessual Məcəlləsinin 28.1‐ci maddəsinə uyğun həll
edilməlidir.
3. Qərar dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.
4. Qərar “Azərbaycan”, “Respublika”, “Xalq qəzeti”, “Bakinski raboçi” qəzetlərində, “Azərbaycan
Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Məlumatı”nda dərc edilsin.
5. Qərar qətidir, heç bir orqan və ya şəxs tərəfindən ləğv edilə, dəyişdirilə və ya rəsmi təfsir
edilə bilməz.
Sədr Fərhad Abdullayev
30
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ XIII nömrə
İNSAN HÜQUQLARI ÜZRƏ AVROPA MƏHKƏMƏSİ
BİRİNCİ BÖLMƏ
ANDREYEVA AZƏRBAYCANA QARŞI
(Şikayət № 319276/08)
Q Ə R A R
18 dekabr 2012ci il
Andreyeva Azərbaycana qarşı iş üzrə
İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi (Birinci Bölmə) aşağıdakı tərkibdə:
Sədrlik edən – Nina Vayiç,
Hakimlər ‐
Xanlar Hacıyev,
Julia Laffranq,
və Bölmə katibi – Andre Vampak
27 noyabr 2012‐ci ildə şikayətə qapalı məhkəmə iclasında baxaraq, həmin tarixdə qərar qəbul
etmişdir:
PROSEDUR MƏSƏLƏLƏRİ
1.
Bu iş Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı xanım Vera Yakovlevna Andreyevanın (“ərizəçi”)
İnsan Hüquqlarının və Əsas Azadlıqların Müdafiəsi Haqqında Konvensiyanın 34‐cü maddəsinə
uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasına qarşı 3 mart 2008‐ci ildə təqdim etdiyi şikayət
(19276/08 nömrəli) ilə başlanmışdır.
2.
Ərizəçi Azərbaycanda fəaliyyət göstərən hüquqşünas cənab O.Muradov, Azərbaycan Hökuməti
(“Hökumət”) səlahiyyətli nümayəndəsi cənab Ç.Əsgərov tərəfindən təmsil olunmuşlar.
3.
4 yanvar 2011‐ci ildə şikayət barədə Hökumətə məlumat verilmişdir.
FAKTLAR
I.
İŞİN HALLARI
4.
Ərizəçi 1940cı ildə anadan olmuşdur və Bakıda yaşayır.
5.
1994‐cü ildə ərizəçinin qardaşı öz mənzilini S.‐ə satmışdır və 1995‐ci ildə S.‐in həmin mənzilə
mülkiyyət hüququ rəsmi qaydada dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
6.
1996‐cı ildə ərizəçinin qardaşı məhkəmə qarşısında iddia qaldıraraq 1994‐cü il tarixli
müqavilənin və mübahisəli mənzillə əlaqədar bağlanılmış sonrakı əqdlərin etibarsız hesab
edilməsini xahiş etmişdir. 1997‐ci ildə Nizami rayon məhkəməsi ərizəçinin qardaşının öz
iddiasını geri götürməsini nəzərə alaraq icraata xitam vermişdir. Ərizəçinin vəsatəti əsasında
Bakı şəhər Məhkəməsi 24 iyun 1997‐ci ildə 22 may 1997‐ci il tarixli qətnaməni ləğv edərək
işə yenidən baxılması üçün aidiyyəti üzrə göndərmişdir.
7.
14 aprel 1998‐ci ildə ərizəçinin qardaşı vəfat etmişdir və ərizəçi məhkəmə tərəfindən onun
varisi qismində tanınmışdır. Ərizəçi icraatın təzələnməsini xahiş etmişdir.
8.
1999‐cu ildə S. həmin mənzili O.‐yə satmışdır və sonuncu mənzilə olan mülkiyyət hüququnu
dövlət qeydiyyatından keçirmişdir.
31
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ XIII nömrə
9.
16 avqust 2001‐ci ildə Nizami rayon məhkəməsi ərizəçinin iddiasını təmin edərək 1994‐cü il
tarixli müqavilənin (ərizəçinin qardaşı ilə S. arasında bağlanılmış müqavilə) və 1999‐cu il tarixli
müqavilənin (S. və O. arasında bağlanılmış müqavilə), habelə O.‐nun adına verilmiş mənzilin
dövlət qeydiyyatına alınması barədə çıxarışın etibarsız hesab edilməsi və O.‐nun və ailə
üzvlərinin mənzildən çıxarılması haqqında qətnamə qəbul etmişdir.
10. 14 noyabr 2001‐ci ildə Apellyasiya Məhkəməsi 16 avqust 2001‐ci il tarixli qətnaməni O.nun
və ailəsinin mənzildən çıxarılması hissəsində dəyişmişdir. Məhkəmə qeyd etmişdir ki, O. və
onun ailəsi işğal olunmuş Füzuli rayonundan məcburi köçkündürlər. Bunu əsas gətirən
məhkəmə onların yaşamaq üçün başqa yerlərinin olmaması səbəbindən Füzuli rayonu işğaldan
azad olunanadək O. və onun ailəsinin mənzildən çıxarılması hissəsində qətnamənin icrasına
möhlət verilməsini qərara almışdır.
11. 29 mart 2002‐ci ildə Ali Məhkəmə Apellyasiya Məhkəməsinin qətnaməsini dəyişdirərək icraya
möhlət verilməsi hissəsini ləğv etmişdir.
12. 13 iyun 2002‐ci ildə ərizəçinin adına mülkiyyət hüququnu təsdiq edən sənəd verilmişdir.
13. Ərizə barədə Hökumətə məlumat verildikdən sonra 17 dekabr 2009‐cu ildə ərizəçinin xeyrinə
qəbul edilmiş qətnamə icra edilmişdir və 18 dekabr 2009‐cu ildə icra işinə xitam verilmişdir.
II. MÜVAFİQ DAXİLİ QANUNVERİCİLİK
14.
Daxili qanunvericilikdən müvafiq çıxarışlar Məhkəmənin “ Gülməmmədova Azərbaycana qarşı”
işi üzrə qəbul etdiyi qərarda (38798/07 nömrəli şikayət, 18‐24‐cü bəndlər, 22 aprel 2010cu
il) verilmişdir.
HÜQUQİ MƏSƏLƏLƏR
I. KONVENSİYANIN 6‐cı MADDƏSİNİN 1‐ci BƏNDİ VƏ KONVENSİYANIN 1 SAYLI
PROTOKOLUNUN 1ci MADDƏSİNİN POZULMASI İDDİALARI
15.
Ərizəçi Konvensiyanın 6‐cı maddəsinin 1‐ci bəndinə əsaslanaraq xeyrinə çıxarılmış qətnamənin
icra olunmamasından şikayət etmişdir. Konvensiyanın 6‐cı maddəsinin 1‐ci bəndinin müvafiq
hissəsində qeyd edilir:
“Hər bir kəsin...mülki hüquq və vəzifələrinin müəyyən edilməsi ilə bağlı işə...məhkəmə
tərəfindən...ədalətlə baxılması hüququ vardır...”
1 saylı Protokolun 1‐ci maddəsində qeyd edilir:
“Hər bir fiziki və ya hüquqi şəxs öz mülkiyyətindən maneəsiz istifadə hüququna malikdir. Şəxs
yalnız cəmiyyətin maraqları naminə və qanunla və beynəlxalq hüququn ümumi prinsipləri ilə nəzərdə
tutulmuş qaydada mülkiyyətindən məhrum edilə bilər.
Lakin yuxarıdakı müddəalar dövlətin ümumi maraqlara uyğun olaraq mülkiyyətdən istifadəyə
nəzarəti həyata keçirmək, yaxud vergilərin və ya digər rüsum və ya cərimələrin ödənilməsini təmin
etmək məqsədilə zəruri olan qanunları həyata keçirmək hüququnu məhdudlaşdırmır.”
A. İşə baxılmasının mümkünlüyü
1. Məhkəmənin rationae temporis yurisdiksiyası
16.
Məhkəmə qeyd edir ki, ərizəçinin xeyirinə olan məhkəmə qətnaməsi Konvensiyanın
Azərbaycana münasibətdə qüvvəyə mindiyi 15 aprel 2002‐ci ildən əvvəl qəbul edilmişdir.
17. Məhkəmə bildirir ki, dövlət orqanlarının qeyd olunan qətnaməni icra etməmələri səbəbindən
məhkəmə qətnaməsi uzun müddət icra edilməmiş vəziyyətdə qalmışdır. Ona görə də, burada
davam edən pozuntu mövcuddur və bu baxımdan Məhkəmə şikayətin 15 aprel 2002‐ci ildən
sonrakı dövrlə bağlı hissəsinə baxmaq səlahiyyətinə malikdir (baxın, yuxarıda qeyd edilmiş
Gülməmmədova” işi, 26‐cı bənd).
Dostları ilə paylaş: |