İctimai elmlər
2009
Tövsiyyə olunan məzmun
1. Əyani vəsaitlərin istifadəsi və tərtib edilməsi
2. Gürcüstanın ərazi təşkilatı
3. Gürcüstanın ərazisi və sərhədləri
4. Gürcüstanın təbiəti (əhəmiyyətli fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri)
5. Gürtcüstanın təbii resursları
6. Əhali (coğrafiya, demoqrafiya, miqrasiya, urbanizasiya)
7. Gürcüstanın xarakterik təbii (dağ, aran, dənizkənarı, meşə) və antropoloji (rurual,
urbanik) landşaftları
8. Gürcüstanın infrastrukturu
9. Gürcüstanın mədəni rəngarəngliyi
10. Gürcüstan və human inkişaf indeksi
11. Gürcüstanın ətraf mühitin mühafizəsi problemləri və təbii fəlakətlər
12. Gürcüstanın təbiətinin mühafizəsi (hökümət və qeyri-hökümət təşkilatlarının rolu, qoruqlar,
Qırmızı Kitab və sairə)
İ.E.IX. - 13
İctimai elmlər
2009
Vətəndaş təhsili
IX sinif
İstiqamətlərə əsasən nəticələr
Vət.IX İstiqamətlər
Vətəndaşlıq
İdarəçilik
İqtisadiyyat
1
1. Şagird Gürcüstan
vətəndaşlarının
hüquqlarını,
sərbəstlik və
konstitusiya
öhdəliklərini
müzakirə edir.
2. Şagird vətəndaşın
ictimai-siyasi
həyatda iştirak
formaları və
imkanlarını öyrənir.
3. Şagird cəmiyyətdə
ədalətli
münasibətlərə mane
olan və dəstək olan
amilləri təhlil edir.
4. Şagird sosial
problemlərin
həllində insanların
və cəmiyyətin rolunu
qiymətləndirir.
5. Şagird insanın istəklərini,
imkanlarını və obyektiv
resurslarını bir-birindən
fərqləndirir.
6. Gürcüstanda idarəçiliyin
demokratikləşdirilməsini
müzakirə edir.
7. Şagird insanın iqtisadi
fəaliyyətinin əsas
sahələrini və onların
qarşılıqlı əlaqələrini təhlil
edir.
8. İnsanın istək və
arzularını bir-
birindən fərqləndirir.
9. Şagird insanın
iqtisadi fəaliyyətinin
əsas sahələrini və
onların qarşılıqlı
əlaqələrini təhlil
edir.
10. Şagird özünün
gələcək fəaliyyəti
və karyerasını
planlaşdırır.
Nəticə və indikatorlar Vətəndaşlıq
1. Vət.IX 1.
Şagird Gürcüstan vətəndaşlarının hüquqlarını, sərbəstlik və
konstitusiya öhdəliklərini müzakirə edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
”Hamının yalnız hüquqları olub və öhdəlikləri olmasaydı? Məsuliyyət lazımdırmı və nə
•
üçün?” sinif diskusiyasında iştirak edir;
1 IX sinifdə iqtisadiyyat istiqaməti akumulyativ şəkildə bir trimestr ərzində öyrənilir. Bunun üçün
seçilən trimestr məktəbin
tədris planı ilə müəyyən edilir.
İ.E.IX. - 15
İctimai elmlər
2009
Gürcüstan vətəndaşının konstitusiya hüquq və sərbəstliklərini İnsan Hüquqlarının Beynəlxalq
•
Bəyannaməsinin nizamnaməsi ilə müqayisə edir;
Gürcüstan vətəndaşlarının bərabərhüquqluluq zəmanətlərini müzakirə edir;
•
Oxuduğu məktəbin, yaşadığı yerin və ya ölkənin nümunəsi əsasında məsələləri sadalayır,
•
hansıların həlli üçün, onun fikrincə, çoxluğun fikrinin aşkara çıxarılması vacibdir (məs.
plebisist, referendum, sorğu-sual, seçkilər və s.);
Vət. IX 2. Şagird vətəndaşın ictimai-siyasi həyatda iştirak formaları və
imkanlarını öyrənir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
İnsan və cəmiyyətin qarşılıqlı yanaşmalarını müzakirə edir; şəxsi və ictimai maraqları
•
fərqləndirir;
”Vətəndaş cəmiyyəti nəyi bildirir?” diskusiyasında iştirak edir,Gürcüstanda siyasi partiyalar,
•
ictimai təşkilatlar və kütləvi mediyanın rolu haqqında fikirlərini söyləyir; digər ölkələrlə
paralellər aparır;
Siniflərində demokratik mühitin olmasını müzakirə edir (məs. bərabərhüquqluluq, əməkdaşlıq
•
atmosferi, diskusiya və müzakirələr zamanı hər bir şagird öz fikrini bildirirmi);
Sinif yoldaşları ilə əhvalat səhnələşdirir, hansında insan hüquqları və ya azadlığı pozulur;
•
bu dəyərlərin əhəmiyyəti haqqında öz fikirlərini söyləyir və əsaslandırır; öz hisslərini
ötürür (məs. nə zaman hiss edir ki, başqalarından nə pis, nə də yaxşı deyil, nə zaman hiss
edir ki, dəyərli olur);
Yaşadığı yerdə (regionda) ictimai təşkilatlardan birini seçir və onun haqqında məlumat
•
toplayır; bu təşkilatın yaranma səbəb və məqsədlərini müzakirə edir;
Onun fikrincə, sinif üçün (məktəb üçün) aktual olan məsələləri sadalayır, hansıların həllində
•
özü iştirak etmək istəyir və sinif yoldaşlarına (sinif rəhbəri və ya məktəbin müdiriyyətinə)
bu məsələlərin həllində öz planını təqdim edir;
Sinif yoldaşlarına 7-ci sinifdə hazırlanan sinif konstitusiyasının məzmunu xatırladır;
•
onları sənəddə edilən dəyişikliklər və əlavələr haqqında layihə ilə tanış edir; öz fikirlərini
əsaslandırmaq üçün reqlamentə riayət edir;
Vət.IX 3. Şagird cəmiyyətdə ədalətli münasibətlərə mane olan və dəstək
olan amilləri təhlil edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
Qanunları qruplaşdırır, hansılar ki, onun əxlaqi dəyərlərinə uyğundur və onun üçün
•
qəbulediləndir; öz mövqeyini əsaslandırır; şəxsiyyətə qanunun müdafiəsi niyə həvalə olunur;
qeyri-qanuni əməllərin qorxulu fəsadlarını sadalayır;
Sinif yoldaşları ilə birlikdə, öz müşahidələrinin əsasında, hər hansı bir münaqişəli vəziyyəti
•
seçir və səhnələşdirir; onun həllinin mümkün yollarını müzakirə edir (məs. maraqlarının
mövqeyindən – danışıqlarla, qaydalar mövqeyindən – hüquqi və s.); verilən hal üçün daha
effektivini seçir; öz mövqeyini əsaslandırır;
Sinif yoldaşları ilə birlikdə dinc mühit üçün gərək olan gündəlik əxlaq dərsliyinin sənədini
•
(məs. buklet, plakat, yaddaş kitabçası) hazırlayır.
İ.E.IX. - 16