I uşaq xəSTƏLİKLƏRİ kafedrasi tibb üzrə elmlər doktoru, professor S. M. Qasımova
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Risk faktorları
- Yoluxma yolları
- PNEVMONİYANIN ƏSAS PATOGENETİK İSTİQAMƏTLƏRİ, KLİNİK ƏLAMƏTLƏR
- Şəkil 2. Asinus 21 Asinus
18
Bətndaxili infeksiyaların təsirindən surfaktantın ikincili çatızmazlığını yaradaraq asanlıqla tənəffüs çatmazlığına və tənginəfəsliyə səbəb olur.
Yeni doğulmuşlar, vaxtından əvvəl doğulmuşlar. Onlara xas olan immunodefisit vəziyyəti, qeyri qənaətbəxş qulluq və qidalanma vəziyyəti qərqinləşdirir.
Anadangəlmə ürək qüsurları
Xroniki vəziyyətlər (adət edilmiş qida aspirasiyası, muko-vissidoz, bronx- ağciyər displaziyası və sinir-əzələ patologiyası)
infeskiyalar)
Ekoloji təsir (istifadə olunan bio yanacaq – odun, peyin, qida hazırlananda boğunaqlı hava)
Ailənin sosial-iqtisadi səviyyəsinin aşağı olması
Ailədə çox uşaq olması
Uşağın kollektivlərə getməsi Passiv siqaret çəkməyə məruz qalması
Bir neçə yoluxma yolları mövcuddur.
Yuxarı tənəffüs yollarında olan virus və bakteriyalar ağ ciyərləri tənəffüs aktı zaman bir başa yoluxdura bilərlər.
yaxud bətndən kənar pnevmoniyaların çoxunda ağ ciyərin qan damarları zədələnir və qan alveolyar boşluğa və kiçik bronxlara düşür.
19
Bronxoqen yolla - infeksiyaların ağ ciyərlərin tənəffüs bölməsinə daxil olması.
5. Limfoqen yolla - ağ ciyər ocağından plevraya.
20
KLİNİK ƏLAMƏTLƏR
İnfeksiyaların ağ ciyərlərin tənəffüs bölməsinə daxil olması bronxogen yolla baş verir. Septiki və xəstəxana daxili pnevmoniyalarda hematogen yolla, limfogen yolla ağciyər ocağından plevraya Virus infeksiyasının rolu – yuxarı tənəffüs yolunda selik ifrazını artıraraq onun bakterisid qabiliyətini azaldır, mukosiliar apparatın işini pozaraq epitelial hüceyrələri dağıdır, yerli immun müdafiəni zəiflədir və beləliklə bakterial floranın aşağı tənəffüs yollarına daxil olmasını təmin edir və iltihabın yaranmasına zəmin yaradır. Ağ ciyərlərin tənəffüs alveolları pnevmoniyada selikli-irikli xarakterli maye ilə dolur. Bu halda nəinki tənəffüs alveollarının, həmçinin ətrafda olan üzvlərin və toxumaların, o cumlədən bronxların, iltihabı baş verir. Ağ ciyərin struktur vahidi asinuslar əsasən kisəciklərdən – alveolalardan təşkil olunub.
21
Asinus – Pulmonar asinus (üzüm giləmeyvəsi) ağ ciyərlərin struktur funksional vahidi olub aşağı tənəffüs yollarının distal hissələridir, ağ ciyər parenximasının elementidir.
Asinuslardakı qaz qatışığı ilə parenxima damarlarının qanı arasında diffuz qaz mübadiləsi baş verir. Bir ağ ciyərdə 150 000 asinus, 300-350 mln. alveol, 280 mlrd. alveol- kapilyar kombinasiyası mövcuddur. Həmin alveolyar qan kapiyarlar 80 m2 sahədə qaz mübadiləsini təmin edir. Alveolun divarları alvelyar və kapilyar epiteldən, iki bazal membrandan, birləşdirici toxuma elementləri ilə membranarası sahədən ibarətdir. Alveolun daxili səthi I, II və III tip pnevmonsitlərlə örtülmüşdür. Alveolun boşluğunda daimi makrofaqlar var. Daxili səthində hava ilə sərhəddə surfanktant qatı var. Surfanktant –lipid –zülal – karbohidrat kompleksi olub tənəffüs vaxtı səthi dartılmanı təmin edir. Onun defisiti atelektaz və distress sindromunu yaradır. Alveollar zəngin kapilyar toru ilə əhatə olunur. İlk 2 yaşa qədər yeni alveollar sürətlə əmələ gəlir, 8 yaşa bu proses tamamlanır. Alveollarda və qanda olan qazların təzyiqinin fərqi əsasında ağciyərlərdən qaz mübadiləsi baş verir. Qaz mübadiləsində iştirak etməyən tənəffüs yollarının sahəsi Sunts tərəfindən (1862) ölü, yaxud, faydasız, zərərli sahə adlanıb. Bu sahə uşaqlarda çoxluq təşkil edir. Buraya aiddir: burun, ağız boşluğu, udlaq, qırtlaq, traxeya, bronxlar və qaz mübadiləsində iştirak etməyən bir qism alveollar). Sağlam insanlarda tənəffüs aktı zamanı hava ilə dolurlar. Pnevmoniya zamanı alveollar irin və maye ilə dolmuş olur, bu da öz növbəsində tənəffüsü ağrılı edir və oksiqenin daxil olmasını məhdudlaşdırır.
Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|