14 ийун 2018-ci il № 45-48 (9231)
4
www.seanews.az
Bu il nəqliyyat sahəsində əlamətdar
hadisələrdən biri də “Azərbaycan Xəzər
Dəniz Gəmiçiliyi” QSC-nin 160 illik
yubileyidir.
Bu barədə nəqliyyat, rabitə və yüksək
texnologiyalar nazirinin müavini Elmir Və-
lizadə XVII Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat,
Tranzit və Logistika (TransCaspian/Trans-
logistika 2018), VIII Xəzər Beynəlxalq Yol
İnfrastrukturu və İctimai Nəqliyyat (Roa-
d&Traffic 2018) sərgilərinin açılışına həsr
olunan mətbuat konfransında deyib.
Nazir müavini bildirib ki, bu gün
AXDG Xəzər dənizi hövzəsində bütün iri,
beynəlxalq nəqliyyat layihələrini həyata ke-
çirə biləcək donanmaya malikdir. Hər il bu
donanmanın müasirləşdirilməsi və genişlən-
dirilməsi işləri həyata keçirilir.
Elmir Vəlizadə Azərbaycanın gəmiqa-
yırma sahəsindəki inkişafından danışarkən
qeyd edib ki, bu, öz donanmamızı müasir-
ləşdirmək və yeniləmək üçün daxili imkan-
larımızdan istifadə etmək üçün geniş imkan-
lar açır. Bununla belə, təkcə biz deyil, digər
ölkələr də gəmiqayırma sahəsində əldə etdi-
yimiz inkişafdan yararlanır, gəmi təmirlərini
Azərbaycanda həyata keçirirlər.
Azərbaycan Qafqazda seçilən, dünyanın
aparıcı dövlətləri tərəfindən qəbul edilən
unikal və bənzərsiz logistika sistemi yarada
bilmişdir. Bu baxımdan paytaxtın Qaradağ
rayonunun Ələt qəsəbəsində yeni istifa-
dəyə verilən Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət
Limanı kompleksini həmin sistemdə həm
sonuncu naxış, həm də mükəmməl logistika
aləti kimi dəyərləndirmək yerinə düşər.
Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı
bütünlükdə ölkənin nəqliyyat infrastruktu-
runu mükəmməlliyə və kamilliyə doğru cila-
layan ən vacib iqtisadi layihədir. Bu limanın
müasir dünya standartlarına uyğunlaşdırıl-
ması, ölkənin tranzit potensialını artırması,
Azərbaycanı bütün dünya üçün maraq kəsb
edən logistika mərkəzinə çevirməsi dövlətin
iqtisadi siyasətinin tərkib hiissəsidir. Uzun-
müddətli logisttika layihələrinin davamlı
reallaşdırılması böyük siyasi və iqtisadi di-
videndlər gətirməklə yanaşı, həm Azərbay-
canın regionda və bütün dünyada mövqeyini
möhkəmləndirir, həm də onun siyasi və stra-
teji əhəmiyyətini artırır. İnsan orqanizmində
ürək hansı rolu oynayırsa, Bakı Beynəlxalq
Dəniz Limanı da Azərbaycanın nəqliyyat
strukturunda “Şərq-Qərb” və “Şimal-Cə-
nub” nəqliyyat dəhlizlərini özündə birləş-
dirən həmin funksiyanı daşıyır.
Bakı Dəniz Limanı ölkə ərazisindən
keçən avtomobil və dəmir yollarının kə-
sişməsində yerləşir və əsas hava limanına
yaxındır. Ölkənin logistika sisteminə su
yollarının bu minvalla qoşulması həmin
ərazinin geniş ixrac imkanlarına malik bey-
nəlxalq nəqliyyat qovşağına çevrilməsini
qaçılmaz edir. Azərbaycan dəniz nəqliyyatı-
nın inkişafının müasir mərhələsinə keçmək-
lə Avrasiya məkanında qitələri birləşdirən
unikal logistika sistemini qurmuşdur. 2014-
cü ilin sentyabrında iki körpüdən ibarət bərə
terminalı, bu ilin yanvarında isə yenə də iki
körpüdən ibarət olan Ro-Ro terminalı isti-
fadəyə verilmişdir. 117 hektar ərazini əhatə
edən və 12 yanalma körpüsünə malik lima-
nın illik yükaşırma imkanı 15 milyon ton
yük, o cümlədən 100 min konteynerdir.
Suyun səviyyəsinin müəyyən həd-
lərdə enib-qalxmasından asılı olmayaraq,
gəmilərin körpüyə təhlükəsiz yan alması
təmin edilib. Limanın akvatoriyasında 7,5
kilometr uzunluğunda dibdərinləşdirmə iş-
ləri aparılıb, dönmə dairəsinin diametri 450
metr olan giriş kanalı inşa olunub. Layihə
çərçivəsində limanın əməliyyat binası, yük
sahələri və anbarlar, sərhəd və gömrük xid-
məti məntəqələri, bütövlükdə müxtəlif təyi-
natlı 72 bina və qurğu inşa olunub, qapalı və
açıq anbarlar tikilib. Prezident İlham Əliye-
vin sözləridir: “Şadam ki, bu gün burada ən
yüksək standartlar tətbiq olunur, bütün ava-
danlıq, lazım olan texniki vasitələr, ən müa-
sir kranlar alınıb quraşdırılıb. Beləliklə, biz
Azərbaycanda çox güclü nəqliyyat-logistika
mərkəzini yaratdıq”.
Onu da demək yerinə düşərdi ki, qarşı-
ya qoyduğu vəzifələrin vaxtında və keyfiy-
yətli icrası üçün işlərin başlama və tamam-
lama tarixləri göstərilməklə tədbirlər planı
hazırlanıb, layihə seqmentlər üzrə ikinöv-
bəli iş rejimi tətbiq olunmaqla icra olunub.
Bu da işlərin dinamikasını əvvəlki dövrlərlə
müqayisədə 5 dəfə artırmağa imkan verib.
Tikintiyə 1500-ə yaxın işçi, 300-dək müxtə-
lif təyinatlı texnika cəlb edilib. Yeni liman
kompleksinin baş planı və ümumi layihəsi
beynəlxalq açıq tenderin qalibi, Niderlandın
“Royal Haskoning” şirkəti tərəfindən hazır-
lanıb. Kompleksin ərazisində tikinti işləri
yerli şirkət – “Evrascon” ASC tərəfindən
yerinə yetirilib.
Gəmilərin və Liman Vasitələrinin Mü-
hafizəsi üzrə Beynəlxalq Məcəllənin tələblə-
rinə uyğun mühafizə sistemi qurulub, müa-
sir kameralar quraşdırılıb, sərhəd və gömrük
nəzarəti zonalarının ayrılması məqsədilə 1
idxal və 2 ixrac sahəsindən ibarət zonalar
yaradılıb.
“Yaşıl liman” konsepsiyasının tələblə-
rinə uyğun olaraq kompleksin inşası zamanı
yüksək ekoloji tələblər nəzərə alınıb, çirkli
suların təmizlənməsi üçün qurğular inşa edi-
lib. Beləliklə, Xəzər dənizindən səmərəli,
sürətli və təhlükəsiz bərə keçidi, demək olar
ki, təmin edilib.
Liman kompleksi Azərbaycanın logisti-
ka sistemində Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu
xətti üçün birbaşa yükcəmləyici məntəqə
funksiyasını yerinə yetirəcək. Beləliklə, şi-
mal, cənub, şərq və qərb istiqamətlərindən
dəhlizlər üzrə ölkəyə daxil olan yük axın-
ları yeni liman kompleksində cəmlənəcək,
buradan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti
ilə Avropa istiqamətində və ya gəmilər va-
sitəsilə şərq istiqamətində dayanıqlı logistik
zəncir yaradılacaq.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev li-
manın açılış mərasimindəki çıxışında qeyd
etmişdir ki, liman üçün Ələtin seçilməsi
təsadüfi deyil. Belə ki, mövcud Bakı Dəniz
Limanı artıq tələbatı ödəmirdi və getdikcə
artan yükləri qəbul etmək imkanları məh-
dudlaşırdı. Ələtdən qərb və cənub istiqamə-
tinə avtomobil və dəmir yolları açılır ki, bu
da qəsəbə ilə birlikdə logistika və nəqliyyat
infrastrukturunun daha sürətlə inkişaf etmə-
sinə təkan verəcək: “…Biz yaxın gələcəkdə
Ələt Azad İqtisadi Zonasının yaradılmasına
başlayacağıq. Deməyə tam əsas var ki, Bakı
şəhərinin bu ərazisi gələcəkdə çox sürətlə
inkişaf edəcək, çoxsaylı iş yerləri yaradıla-
caq. Beləliklə, Ələt ölkəmizin iqtisadi nəq-
liyyat potensialının inkişafında, əlbəttə ki,
önəmli yer tutacaqdır”.
Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Lima-
nı Kompleksinin istifadəyə verilməsi bir
daha sübut edir ki, Azərbaycan nəqliyyat
infrastrukturu ilə bağlı qarşıda duran bütün
vəzifələri uğurla, həm də böyük sürətlə icra
edir. İndi Xəzər dənizində 260 gəmidən çox
böyük donanmamız var. Son bir neçə il ər-
zində əlavə 18 gəmi alınmış, gəmiqayırma
zavodu tikilmişdir. Artıq Azərbaycan bütün
növ gəmiləri istehsal etməklə xarici tərəf-
daşlardan asılılığı aradan qaldırmışdır.
Son 15 il ərzində ölkəmizdə 15 min ki-
lometr avtomobil yolu salınmış, bütün qon-
şu dövlətlərlə sərhədərə qədər gedən yollar
yenidən qurulmuş, şəhərlərarası, kənd yol-
ları infrastrukturu yaradılmış, 7 aeroport
tikilmişdir. Ölkəmiz müasir təyyarə parkına
malikdir. Dünyanın 9 beşulduzlu hava lima-
nından biri Heydər Əliyev Beynəlxalq Ae-
roportudur.
Keçən ilin oktyabrında istifadəyə ve-
rilən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu tarixi
layihə kimi Asiyanı Avropa ilə birləşdirdi.
Hazırda “Şimal-Cənub nəqliyyat dəhli-
zi” yaradılır. Şimaldan Cənuba, Şərqdən
Qərbə gedən yollar Azərbaycandan keçir.
Avrasiya məkanında açıq dənizlərə çıxışı
olmayan Azərbaycan nəqliyyat və logistika
mərkəzinə çevrilir. Lakin Prezident İlham
Əliyev bu nailiyyətləri də son uğur saymır
və perspektivlərə belə toxunur: “Ancaq
biz gələcəyə baxmalıyıq və baxırıq. Hazır-
da “Cənub-Qərb nəqliyyat dəhlizi”nin işə
salınması ilə məşğuluq. Bu da çox önəmli
nəqliyyat dəhlizidir və mənə verilən məlu-
mata görə, birinci sınaq qatarı artıq bu yolla
hərəkət edib. Beləliklə, biz böyük nəqliyyat
infrastrukturu yaratmaqla Azərbaycanın ge-
osiyasi, geoiqtisadi önəmini qat-qat artırmış
oluruq. Eyni zamanda, bu layihələr bey-
nəlxalq əməkdaşlığı genişləndirir, güclən-
dirir. “Şərq-Qərb” və “Şimal-Cənub” nəq-
liyyat dəhlizlərində iştirak edən ölkələrin
sayına, onların gücünə baxsaq, görərik ki,
bu, doğrudan da, genişmiqyaslı beynəlxalq
əməkdaşlıq formatıdır. “Şərq-Qərb nəqliy-
yat dəhlizi” Çin, Qazaxıstan, Azərbaycan,
Gürcüstan, Türkiyə və ondan sonra Avropa
ölkələrini birləşdirir. “Şimal-Cənub nəqliy-
yat dəhlizi” Pakistan, Hindistan, İran, Azər-
baycan, Rusiya, Şimali Avropa ölkələrini
birləşdirir. “Cənub-Qərb dəhlizi” isə daha
geniş formatda ölkələri birləşdirir. Bütün bu
layihələrdə iştirak edən ölkə Azərbaycandır.
Biz bu layihələrin həyata keçirilməsi üçün
çox böyük səylər qoyduq, çox böyük siyasi
addımlar atıldı. Yəni bu layihələrin həyata
keçirilməsi üçün məqsədyönlü, düşünülmüş
şəkildə işlədik, çalışdıq. Nəhayət, bunun nə-
ticəsini görürük”.
Bahadur İmanquliyev
"Azərbaycan Xəzər Dəniz
Gəmiçiliyi" QSC-nin "Dalğa"
və "Xəzər" uşaq bağçaların-
da məktəbəqədər təhsil alan
şagirdlərin iştirakı və İnsan
Resurslarının İdarəedilməsi
Departamentinin təşəbbüsü ilə
1 iyun – uşaqların Beynəlxalq
Müdafiəsi Günü ilə bağlı maraq-
lı tədbir keçirilib.
"Kitab necə yaranır" mövzusu-
na həsr olunmuş tədbir çərçivəsində
uşaqların Azərbaycanda fəaliyyət
göstərən ən böyük poliqrafiya müəs-
sisələrindən biri olan "Şərq-Qərb"
nəşriyyatına ekskursiyası təşkil
olunub. Burada onlar kitabın çapa
hazırlanması və ağ kağızdan rəngli
kitabın alınması prosesini yaxından
izləmək imkanı əldə ediblər. Çoxları
üçün adi görünən kitabların hazır-
lanmasının əslində nə qədər böyük
zəhmət tələb etdiyinə uşaqlar öz
gözləri ilə şahidlik ediblər.
Ekskursiyadan sonra "Azər-
kitab" mərkəzində kitabın qədim
zamanlarda və hazırkı dövrdə ha-
zırlanması qaydaları haqqında vi-
deoçarx nümayiş olunub. Uşaqlar
videoçarxı maraqla izləyiblər.
Tədbir çərçivəsində uşaqlara
dəniz mövzusuna uyğun öz əlləri
ilə rəngli kağızlardan gəmi düzəlt-
mək tapşırığı verilib. Hər bir şagird
böyük həvəs və bacarıqla tapşırığın
öhdəsindən gəlib. Bu işdə balaca-
lara "Azərbaycan Xəzər Dəniz Gə-
miçiliyi" QSC-nin İnsan Resursları-
nın İdarəedilməsi Departamentinin
gənclərlə iş üzrə koordinatoru Roza
Bədəlova yaxından kömək edib.
Daha sonra uşaqlar əl işlərini vat-
man kağızına yerləşdirərək divar
qəzeti ərsəyə gətiriblər.
Tədbirin sonunda iştirakçılara
kitab, məktəb ləvazimatı və kağız
modullardan ibarət bədii konstruk-
siyalar hədiyyə olunub.
1 İyun – uşaqların Beynəlxalq
Müdafiəsi günü münasibəti ilə
Səbail Rayon İcra Hakimiyyəti və
“Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçi-
liyi” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin
birgə təşkilatçılığı ilə xüsusi tədbir
təşkil olunub.
Tədbirdə müxtəlif sahələr üzrə
istedadı olan uşaqlar, idmançılar, əlil
və sağlamlığı məhdud olan, İcma
əsaslı reabilitasiya mərkəzində xid-
mət göstərilən, müxtəlif uşaq evlə-
rində tərbiyə alan, rayondakı 219
saylı ev-məktəbin şagirdləri, həm-
çinin rayonun aztəminatlı ailələrinin
uşaqları iştirak edib. Ümumilikdə
200-dən çox uşaq üçün Dənizkənarı
Milli Parkdakı “Yaxt klub”da əylən-
cəli bayram tədbiri keçirilib.
Səbail Rayon İcra Hakimiyyə-
tinin başçısının birinci müavini Xa-
lidə Bayramova çıxış edərək tədbirə
qatılan bütün uşaqları və onların
valideynlərini Uşaqların Beynəlxalq
Müdafiəsi günü münasibətilə təbrik
edib. Bayramın tarixçəsindən da-
nışan X.Bayramova bildirib ki, ha-
zırda Azərbaycanda uşaqlar dövlət
tərəfindən hərtərəfli diqqət və qayğı
ilə əhatə olunublar.
Qeyd olunub ki, Azərbaycanda
uşaq siyasətinin əsası Ümummillli
lider Heydər Əliyev tərəfindən qo-
yulub. Azərbaycan körpələri hər il
Heydər Əliyevlə olan görüşlərdən
sonsuz coşqu və böyük ilham alırdı-
lar. Bu səmimi görüşlər hər bir uşa-
ğın yaddaşında əbədi iz buraxıb.
Uzaqgörən siyasi lider olan
Heydər Əliyevin yaratdığı və nəsillər
üçün miras qoyduğu ənənələr bu gün
də uğurla davam etdirilir. Prezident
İlham Əliyevin Uşaq hüquqlarının
müdafiəsi sahəsində atdığı addımlar,
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti
Mehriban Əliyevanın gördüyü işlər
bu ənənələrin hələ uzun illər yaşa-
yacağına və Azərbaycan uşaqlarının
taleyində əhəmiyyətli rol oynayaca-
ğına zəmanət verir.
Heydər Əliyev Fondunun fəa-
liyyəti Azərbaycanın gələcəyi olan
uşaqlara yüksək qayğı nümunəsi ol-
maqla yanaşı, cəmiyyətin ümumi po-
tensialının bu gün də səfərbər olun-
masına yönəlib. Fondun «Yeniləşən
Azərbaycana yeni məktəb» layihəsi
əsasında ötən illər ərzində respub-
likamızın ən müxtəlif bölgələrində
yüzlərlə müasir məktəb binası tikilib
istifadəyə verilmiş, xeylı körpələr
evi, bağça və internat məktəbi əsaslı
təmir olunub.
Bu gün dövlətimiz hər bir
azərbaycanlı uşağının yüksək so-
sial-mənəvi mühitdə böyüməsinə
çalışır. Məqsəd – uşaqların layiqli,
firavan yaşayış səviyyəsinin, tə-
lim-tərbiyəsinin, təhsilinin, sosial
müdafiəsinin, sağlamlığının yüksək
səviyyədə təşkil edilməsidir.
Tədbirdə tanınmış incəsnət xa-
dimləri ilə yanaşı, istedadlı uşaqların
ifasında konsert proqramı təşkil olu-
nub, şən klounlar və məzhəkəçilər
tədbiri daha da canlandırıb və yad-
daqalan edib.
Sonda təşkilatçılar tərəfindən
uşaqlara hədiyyələr təqdim olunub.
azəRbayCan XəzəR dəniz gəmiçiliyi uşaqlaR
üçün maRaqlı ekskuRsiya təşkil edib
“yaXt klub”da uşaqlaR üçün əylənCəli
bayRam tədbiRi keçiRilib
“aXdg iRi, beynəlXalq nəqliyyat layihələRini
həyata keçiRə biləCək donanmaya malikdiR”
“Xəzər beşliyi” ölkələri (Rusiya,
Azərbaycan, İran, Qazaxıstan və
Türkmənistan) avqustda keçiriləcək
sammitdə Xəzərin hüquqi statusuna
dair konvensiyanın qəbul edilməsi
üzərində iş aparırlar. Bu sənəd bir
çox mübahisəli, o cümlədən Xəzə-
rin ehtiyatlarının mənimsənilməsi
məsələlərini həll etməyə imkan
verəcək.
Bu fikirləri Rusiya Federasiyası
xarici işlər nazirinin müavini, stats-ka-
tib Qriqori Karasin Dövlət Dumasında
çıxışı zamanı səsləndirib.
TASS informasiya agentliyi xə-
bər verir ki, Q.Karasin hazırda bütün
“Xəzər beşliyi” ölkələrinin intensiv
iş apardığını, Xəzərin hüquqi statusu
haqqında Konvensiyanın hazırlanması
üzrə xüsusi işçi qrupunun yaradıldığı-
nı qeyd edib. Sənəd Xəzərin mahiyyəti,
gələcəkdə onun ehtiyatlarının Xəzər-
yanı dövlətlər tərəfindən mənimsənil-
məsinə yanaşma tərzi, su hövzəsinin
milli sektorlara bölünməsi kimi bu və
ya digər bir çox mübahisəli və aydın
olmayan məsələləri həll etməyə imkan
verəcək.
Rusiya xarici işlər nazirinin müavi-
ni deyib: “Avqust ayında “Xəzər beşli-
yi” ölkələrinin sammitinin, çox ehtimal
ki, Qazaxıstanda keçirilməsi planlaş-
dırılır. Biz tərəfdaşlarımızla birgə bu
Konvensiyanın məhz qarşıdakı sam-
mitdə imzalanması üçün ciddi hazırlıq
işləri aparırıq”.
Fəridə Abdullayeva
XəzəRin hüquqi statusuna daiR konVensiyanın
qəbul edilməsi üzəRində iş apaRılıR
logistikanın memaRlığı
PReZİDeNT İLHAM ƏLİYeV: “biz azəRbayCanda çoX
güClü nəqliyyat-logistika məRkəzini yaRatdıq”