Hasan basri Çantay’in kiŞİLİĞİ
Yüklə 3,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
60 Hayrettin Kızıl Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, c. 12, sayı: 2 kitlerde yapılacağını, okunacak duaların miktarını, dua ve ibadet sırasında keşişin nasıl davranacağını, akıl ve bedeniyle nasıl bir duruş sergilemesi gerektiğini, belirtmiştir. 21. kuralda manastırlar- daki keşişlerin düzeni abbotların veya dekanların kaç keşişten so- rumlu tutulacağını belirtmiştir. Benedict, diğer kurallarda kısaca şu konulara değinmiştir: 22. kural keşişlerin uyku düzeniyle ilgilidir. 23–30 arası kurallar disip- linsizlik ve verilecek cezalarla ilgilidir. 31.kural manastırın eşyala- rından sorumlu olan kişinin niteliklerini belirler. 32. kural manastıra ait eşyaların nasıl kullanılacağı, 33.kural keşişin kendisine ait bir eşyasının olamayacağına dair, 34. kural her şeyin manastıra ait ol- duğu ile ilgilidir. 35–57 arasındaki kurallar ise manastırdaki diğer programların nasıl olacağı, manastırdaki günlük hayat ile ilgili ku- rallardır. Kış ve yaza göre yemek saatleri, kitap okuma saatleri ve miktarı, akşam yemeğine geç kalmanın cezası, yapılacak işlerin ve günlük okumanın süresi, manastır dışında yiyecek yemenin şartları, fakir ve aç kişilere nasıl yardım edileceği, keşişlerin izin almadan özel hediye veya mektup alamayacağı, keşişlerin elbisesi, keşiş ol- madığı halde manastırda çalışanların maaş vb düzenlemeleri ile ilgili kurallardır. 58. kural manastıra nasıl keşiş kabul edileceği ko- nusu ile ilgilidir. Adayın bir yıl deneneceği sık sık kuralların kendi- sine okutulacağı belirtilir. 59. kural ailelerinin isteği üzerine çocuk- ların manastıra adanabileceği ile ilgilidir. Fakat aile bundan sonra çocuğa hiçbir şeylerini veremez. 60. kural papazların da keşişliğe kabul edilmeden önce rahip olmayan kimseler gibi kurallara uymak zorunda olduğunu belirtir. Bu papazlar, abbot’un izni olmadan hiç- bir görevi yerine getiremez. 61.kural başka manastırlarda kalan ke- şişlerin manastırda kabul edilebileceğini söyler. 62.kural manastır papazları ile ilgili, 63.kural cemaat düzeninin önemi, 64.kural abbot’un keşişlerin seçimi ile seçileceği, 65.kural Abbot’un kendi yardımcılarını seçeceği ile ilgilidir. 66. kural hizmet edecek hamal- ların niteliklerini düzenler, 67. kural seyahat edecek keşişin nasıl hareket edeceği, 68. kural itaat ve disiplin ile ilgilidir. Keşiş, zorlu- Hıristiyan Monastisizminin Kuruluşu 61 Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, c. 12, sayı: 2 ğuna hatta imkânsızlığına bakmaksızın her emri yerine getirmelidir. 69. kural hataların savunulmaması ve affedilmemesi gerektiğini belirtir. 70. kural dayak veya cezaların abbot’un izni olmadan veri- lemeyeceği ile ilgilidir. 71. kural itaat ile ilgilidir. İtaat karşılıklı olmalıdır. Eğer abbot, hata görürse suçlu abbot’un önünde yere ka- panmalıdır/secde etmelidir. 72. kural bütün bunların İsa’ya olan sevgi için yapılması gerektiğini anlatır. 73. kural tüm kuralların mükemmelliğe ulaşmak için başlangıç olduğunu tam olarak adaleti yerine getirmediğini, asıl yaşamın ve gerçek hayatın Kutsal Kitapla mümkün olduğunu söyler. 103 Benedict, kurallarını yazarken Basil’den etkilenmiş olmasına, hatta keşişlerine Basil’in kurallarını okumalarını önermiş olmasına rağmen, 104 Benedict’in ihdas ettiği kurallardan sonra Doğu ve Batı monastik sistemleri arasında farklılıklar çıktı. Her iki monastik sis- tem farklı bölgelerde kurumlaşmasını tamamlamış olarak günümüze kadar devam etti. Doğu’da murakebe ve iç huzura önem veren Aziz Basil’in kuralları uygulanırken batıda bu iki özellikten mahrum Aziz Benedict’in kuralları uygulandı. Benedict ve Basil’i karşılaştı- ran Hannay, Hıristiyan yaşamı için uygun bir ev oluşturma ve mü- kemmel bir ortam kurmayı hedefleyen Aziz Benedict’in bir kanun koyucu olduğunu ve monastik yaşamı tercih edenlere yönelik hazır- landığını buna karşılık İncil’e karşı bir arzu uyandırmayı hedefleyen Aziz Basil’in manevi bir yönetmen olduğunu, kişinin yaşamı bo- yunca karşısına çıkacak tehlikelere işaret ettiğini, bu tehlikelere karşı onu uyardığını, tüm Hıristiyanların manevi hayatına rehberlik ettiğini söylemektedir. 105 Benebict’in yukarıdaki kuralları, manastır hayatı ile ilgili son düzenlemeler olmamıştır. Değişik dönemlerde ortaya çıkan tarikat- 103 Woodhouse, s. 76–80; Lechner, 1900: 78–94; Ayrıca bkz Dom Paul Delatte, “Commentary On The Rule Of St. Benedict” adlı eserinde Benedict’in bütün kurallarının açıklamasını yapmaktadır. 104 Morrison, s. 133. 105 Hannay, s. 185–186; Bazı farklılıklar için bkz Woodhouse, s. 86–88) 62 Hayrettin Kızıl Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, c. 12, sayı: 2 lar ve din adamları da yeni kurallar ortaya koymuşlardır. 106 Fakat, doğu/Ortodoks monastisizminde Batı’daki gibi çok farklı kurallar, reformlar ortaya çıkmamıştır. Batı’da keşişlerin yaptığı hatalar ve rüşvetler de doğuda görülmemiştir. 3. Hıristiyan Monastisizminin Özellikleri Hıristiyanlıkta, monastisizm ve buna bağlı olarak keşişlik ve ruhbanlık teşkilatı oldukça gelişmesine, mezheplere ve tarikatlara göre farklılıklar göstermesine rağmen Hıristiyan monastik yaşamın- da üç temel kural bekârlık, fakirlik ve itaat bütün Hıristiyan monastiklerinde ortak olarak kabul edilmiştir. Monastisizm’de fa- kirlik, bekârlık ve bağlı oldukları monastik sistemin kurallarına mutlak itaatin olduğunu belirten Hannay, ıssız bir yerde tek başına veya manastırda, cemaat halinde münzevi olarak hayatlarını devam eden keşişlerin temel özelliğinin de oruç ve bekârlık olduğunu be- lirtmiştir. 107 Hannay, kitabında bu iki konu üzerinde dururken İn- cil’den de alıntı yapmıştır: “Bundan sonra İsa, İblis'in denemelerinden geçmek üzere Ruh tarafından çöle götürüldü.” Matta,4/1 “Oruç tuttuğunuz zaman, ikiyüzlüler gibi surat asmayın. Onlar oruç tuttuklarını insanlara belli etmek için kendilerine perişan bir görünüm verirler. Size doğrusunu söyleyeyim, onlar ödüllerini al- mışlardır. Siz oruç tuttuğunuz zaman, başınıza yağ sürüp yüzünüzü yıkayın. ki, insanlara değil, gizlide olan Babanıza oruçlu görünesi- niz. Gizlilik içinde yapılanı gören Babanız sizi ödüllendirecektir. Matta, 6/16–18. Oruç, önemine rağmen şartlara göre azalıp artabilirken, fakir- lik bekârlığın tamamlayıcısı olarak algılanmalıdır. “Bekârlık”ta dünyayı hafife alma ve küçümseme yattığını söyleyen Hannay, 108 fakirliğin, bekârlık gibi monastik yaşam için çok önemli olduğunu, 106 Woodhouse, s. 89–131. 107 Hannay, s. 41–43. 108 Hannay, s. 41–43. Yüklə 3,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|