51
1. Bir dəfə Əbuzər əli ilə Kəbə evinin qapısının halqasından
tutub deyirmiĢ: “Məni tanıyanlar (mənim kim olduğumu yaxĢı) bilir,
tanımayanlar da bilsinlər ki, mən Əbuzər Qifariyəm! Allahın
Rəsulundan (s) belə eĢitmiĢəm:
ذلْاِ١اَج ٍلْاِ٘اَا ةًُاَضاَِ
ؾ ٜ
ؿاٍَ ًاَضاَّاَو لْاُِةُى٠
ةُْ خإَ٠
ؾ ءٍػٚ
ةُْ َ لْاِٛاَل ٜ
اَؿمٍَّ اَقاَر لْآِاَِاَٚ ٝغأَ بٙاَج واَه لْآِاَِ ءٍػٚ
اَهاٍَاَ٘ بٙلْإِاَ
:
“Mənim Əhli-beytim sizin üçün Nuhun gəmisinə bənzəyir; hər
kəs ona minsə, nicat tapar, hər kəs ondan ayrı düşsə, həlak olar.”
(BaĢqa bir rəvayətdə isə “qərq olar” ifadəsi qeyd olunmuĢdur.)
1
Burada Əhli-beyt (ə) həyatın tufanlı dəryasında nicat gəmisinə
bənzədilmiĢdir.
2. Ġbn Abbas, eləcə də Sələmə ibn Əkvə (Ġbn Məğazili adı ilə
tanınan Əbül-Həsən Əli ibn Məhəmməd ġafeinin “Mənaqib”
kitabındakı nəqlinə əsasən) Peyğəmbəri-əkrəmin (s) belə
buyurduğunu nəql etmiĢlər:
ذلْاِ١اَج ٍلْاِ٘اَا ةًُاَضاَِ
ؾ ٜ
اَ لْاُِةُى٠
ةًُضاَِ
ؿاٍَ
ةُْ خإَ٠
اَهاٍَاَ٘ بٙلْإِاَ اَؿمٍَّ اَقاَر لْآِاَِاَٚ ٝغأَ بٙاَج واَه لْآِاَِ ،ءٍػٚ
:
“Mənim Əhli-beytim sizin üçün Nuhun gəmisinə bənzəyir; hər
kəs ona minsə, nicat tapar, hər kəs ondan ayrı düşsə, həlak olar.”
Hədisin bu deyiliĢi Ġbn Abbasdan nəql olunmuĢdur. Sələmə ibn
Əkvədən nəql olunan hədis isə belədir:
ذلْاِ١اَج ٍلْاِ٘اَا ةًُاَضاَِ
ؿاٍَ ةًُاَضاَِاَ ٜ
خإَ٠
ْ
ٝغأَ بٙاَج واَه لْآِاَِ ءٍػٚ
:
“Əhli-beytim Nuhun gəmisinə bənzəyir; ona minən şəxs nicat
tapar!”
“Limaza-əxtərtu məzhəbə Əhlil-beyt?” (“Nə üçün Əhli-beyt
məzhəbini seçdim?”) kitabının müəllifi ġeyx Məhəmməd ibn Ġntaki
“səfinə” hədisinin Ģərhində yazır: “Bütün Ġslam alimlərinin yekdil
fikrinə əsasən, bu hədis “təvatür” həddinə yaxın “səhih” və
“müstəfiz”
2
hədislərdəndir. Təxminən yüz nəfər hafiz və hədis
əzbərçisi, tarixçi və “sirə”
3
yazan Ģəxs öz kitablarında onu nəql və
1
“Səfinə” hədisi bu kitablarda nəql olunmuşdur: “Möcəmül-kəbir vəl-
möcəmüs-səğir”, Hafiz Təbərani, səh. 78, Dehli çapı; “Üyunul-əxbar”, İbn Qüteybə
Dinəvəri, 1-ci cild, səh. 212, Misir çapı; “Müstədrək”, Hakim Nişapuri, 3-cü cild, səh.
150; “Mizanul-etidal”, Zəhəbi, 1-ci cild, səh. 224; “Tarixul-xüləfa”, Süyuti, səh. 573 və
s.
2
Təvatür həddinə çatmayan və ravilərinin sayı üçdən az olmayan rəvayətə
deyilir. (Müt.)
3
“Sirə” – Peyğəmbəri-əkrəmin (s) əməli rəftar və davranışlarına deyilir.
52
qəbul etmiĢlər.” Sonra əlavə edir: “Bu hədisi qeyri-müsəlmanlar belə
islami bir hədis kimi nəql etmiĢlər.”
1
Bu hədis “Əbəqatul-ənvar” kitabında əhli-sünnənin doxsan iki
məĢhur aliminin doxsan iki kitabından bütün təfərrüatı ilə nəql
olunur. “Əbəqatul-ənvar” kitabının xülasəsinin müəllifi isə onun
haĢiyəsində bu hədisi səkkiz nəfər səhabə, səkkiz nəfər tabein, üç
nəfər 2-ci əsr, səkkiz nəfər 3-cü əsr, on dörd nəfər 4-cü əsr
alimlərindən və bu minvalla hər əsrin öz alimlərinin adları ilə birgə
qeyd etmiĢdir.
2
***
“SƏFĠNƏ” HƏDĠSĠ NƏ DEMƏK ĠSTƏYĠR?
Bu hədisi dərk etmək üçün Nuh peyğəmbərin macərasına qısa
bir nəzər salırıq. Allah-taala Qurani-kərimdə buyurur:
ٝاٍَاَ اباَّلْاٌِا ٝاَماَزلْاٌِباَـ بًٔٛةُ١ةُ اَٗ لْاِهاَ لْاِلْا بأَلْاِومَّغاَـاَٚ ءٍو ّاَٙلْإُِِّ اباَّ ث اباَّمٌََّا اَةااَٛلْاِثاَأ بإَ لْاِؾاَزاَفاَـ
اَه لةُل لْاِلاَل ءٍولْاِِاَأ
“Biz göyün qapılarını sel kimi axan bir yağıĢla açdıq (və
dayanmadan yağıĢ yağdı). Yeri yarıb (oradan) bulaqlar qaynatdıq.
Nəhayət, (göydən axan və yerdən qaynayan) sular müəyyən edilmiĢ
miqdarda bir-birinə qarıĢdı.”
3
Bu tufan və sel bir yerdən baĢqa hər yeri ağuĢuna aldı. O da
Nuhun (ə) gəmisi idi. Allah-taala onun sərniĢinlərinə nicat verdi.
Hətta Nuhun (ə) oğlu qürurla “Mən bir dağa sığınaram, o da məni
seldən
qoruyar”,
dediyi
zaman
atasının “Allahın rəhm
etdiklərindən baĢqasını, bu gün heç kim Onun əzabından qoruya
bilməz”, tutarlı cavabı ilə üzləĢdi. (Həzrət Nuh (ə) gəmiyə minib
nicat tapan möminləri nəzərdə tuturdu.) Nuhun (ə) sözü dərhal
həyata keçdi. Çünki “böyük bir dalğa ata ilə oğulun arasına girib
onları bir-birindən ayırdı və o (Nuhun oğlu) da suda boğuldu!”
4
1
“Limaza əxtərtu məzhəbə Əhlil-beyt”, səh. 166.
2
“Xülasətül-əbəqatil-ənvar”, 2-ci cild, səh. 126-195.
3
“Qəmər” surəsi, ayə: 11-12.
4
“Hud” surəsi, ayə: 43.
53
Bəli Əhli-beytin (ə) həmin gəmiyə bənzədilməsində dərin məna
var və bu bənzətmə bizə bir çox həqiqətləri açıqlayır. O cümlədən:
1. Ġslam peyğəmbərindən (s) sonra ümmət bir sıra tufanlara
düçar olacaq. Bu tufanlar çoxlarını özü ilə aparacaq və dalğalar
arasında boğub həlak edəcək.
2. Ġnsanları dini, imanı, ruhu və həyatı hədələyən təhlükələrdən
qoruyub-saxlamaq üçün yeganə ümid yeri Əhli-beyt (ə) adlı nicat
gəmisidir. ġübhəsiz, hər kəs ondan uzaq düĢsə, həlakətə uğrayasıdır.
3. Səhrada karvandan ayrı düĢmək həmiĢə ölümlə nəticələnmir.
Mümkündür ki, insan üzücü çətinliklərdən sonra nicat tapsın. Lakin
tufanlı bir dəryada nicat gəmisindən ayrı düĢmək mütləq həlakət və
ölüm deməkdir.
4. Nuh peyğəmbərin gəmisinə minməyin Ģərti iman və saleh
əməl olduğu üçün Nuh (ə) öz oğluna iman gətirib kafirlərdən
ayrılmağı təklif etdi. Beləliklə, Ġslam ümməti də tufan, bəla və
azğınlıqlardan nicat tapmaq üçün Əhli-beytə iman gətirib, onlara
tabe olmalıdır.
5. Nicat tapmaq üçün təkcə onlara məhəbbət bəsləmək kifayət
deyil. Bəzi alimlərin dediyi kimi, bütün müsəlmanlar Əhli-beyti (ə)
sevir, hörmətlə yad edirlər. Buna əsasən, hamı nicat əhlidir. Əksinə,
rəvayətdə bəyan olunduğu kimi, əsas məsələ onlara tabe olmaq və
müxalif çıxmamaqdır. Nuhun (ə) oğlu atasını sevsə də, ona tabe
olmadığından bu məhəbbət qurtuluĢa səbəb olmadı.
6. Ötən bəhsdə qeyd olunduğu kimi, “səqəleyn” hədisindən
baĢa düĢülür ki, Əhli-beytə (ə) tabe olmaq üçün müəyyən Ģərt
qoyulmamıĢdır. Quranla Əhli-beyt (ə) həmiĢə birgə olacaq, heç vaxt
bir-birindən
ayrılmayacaq və nəhayət, behiĢtdə (“Kövsər”
hovuzunda) Peyğəmbəri-əkrəmə (s) qovuĢacaq. “Səfinə” hədisindən
də belə baĢa düĢülür ki, dünyanın sonuna qədər bu minvalla davam
edəcək. Çünki dünya həmiĢə tufanlı və təlatümlüdür. Yəni nə qədər
ki, Ģeytanlar, zəlalət carçıları və heyrət vadisində batanlar var, bu
tufanlar da sakitləĢməyəcək. Allah-taalanın Öz bəndələri arasında
qəzavət edəcəyi, Qurani-kərimin buyurduğu kimi, ixtilafların aradan
qaldırılacağı
1
vaxta qədər davam edəcəkdir. Buna əsasən, hər bir
1
Qurani-kərimdə və çoxlu rəvayətdə buyurulduğu kimi, qiyamət günü
ixtilafların aradan qaldırılacağı və Allah-taalanın ümmətlər arasında qəzavət və
hökm kəsəcəyi bir gündür.
Dostları ilə paylaş: |