Günah lüğət elmində

 
57 
vasitə  ulduzlar  idi.  Gecələr  bulud  səmanı  örtdükdə,  gəmilər 
hərəkətdən  dayanır,  yollarına  davam  etmək  istəyənlər  isə  ölüm 
təhlükəsi ilə üzləĢirdilər. Bunun səbəbi beĢ planet (Merkuri, Venera, 
Mars,  Yupiter  və  Saturn)  istisna  olmaqla,  qalan  ulduzların  öz 
yerlərini  dəyiĢməsi  sanki  qara  parça  üzərində  toxunan,  bir  tərəfdən 
baĢqa təfərə çəkilən mirvarilərə bənzəməsidir. Qalan beĢ planeti isə 
“səvabit” adlandırırdılar. Bunlardan və həmiĢə yeri sabit olan, çıxıb-
batmaqda  digər  ulduzlardan  fərqlənən  “qütb”  ulduzundan  əlavə, 
qalan ulduzları  tanıyıb,  ilin müxtəlif fəsillərində  onların  yerini  təyin 
etməklə əllərindəki xəritə ilə hər hansı məqsədi tapmalı idilər. 
Ulduzların  baĢqa  bir  faydası  isə  Qurani-kərimdə  buyurulduğu 
kimi,  onların  Ģeytanlara  tuĢlanmıĢ  oxlara  bənzədilməsidir.  Belə  ki, 
onlar  Ģeytanlara  atılan  və  səmalara  nüfuz  etməyin  qarĢısını  alan 
oxları əvəz edir. Qurani-kərimdə buyurulur:
 
  اَلا ءٍك هبمَِّ ءٍْباَللْاِ١اَّ دًِّةُو ٓدِِّ بًظلْاِف ؽاَٚ  ت وااَٛاَىلْاٌِا ءٍخإَ٠ ي ث باَ١لْأُِّلٌا اباَّمٌََّا بمَّٕمَّ٠اَى بمَّٔ إ
 ةُٗاٌَاَٚ اًهٛةُؽةُك ءٍت ٔباَع دًِّةُو ٓ ِ  اَْٛةُـاَنلْاِمةُ٠اَٚ ٝاٍَلْاِ اَ لْاِلْا   اَ اَّلْاٌِا ٝاٌَ إ  اَْٛةُعمَّّمََّاَ٠
  ةٌت ٕااَٚ  ةٌةااَناَ  لْاَِ
“Biz səmanı ulduzlarla zinətləndirdik, xəbis və itaətdən çıxmıĢ 
Ģeytanlardan  qoruduq.  Onlar  yüksək  aləmə  (mələklərin 
söhbətlərinə)  qulaq  asa  bilməzlər.  (Bu  iĢi  görmək  istəsələr)  hər 
tərəfdən oxlar (axan ulduzlar) vasitəsilə qovular və Ģiddətlə geriyə 
qaytarılarlar. Onlar üçün daimi bir əzab vardır!”
1
  
Bu və digər ayələrdən ulduzların səma əhli üçün müdafiə silahı 
olduğu  baĢa  düĢülür.  “Ulduzlar  (yaxud  meteoritlər)  Ģeytanların 
yolunu  necə  bağlayır  və  səmalara  daxil  olmağa  icazə  vermirlər?” 
sualı  ayrıca  bir  izaha  ehtiyaclıdır.  Biz  onu  “Təfsiri-nümunə” 
kitabında  həmin  ayənin  təfsirində  Ģərh  etmiĢik.  Burada  diqqəti  cəlb 
edən  məsələ  süzən  ulduzlar  vasitəsilə  Ģeytanların  yüksək  aləmdən, 
mələklərin  pak,  ali  məqamından  qovulması  hadisəsidir.  Bu  hadisə 
“nücum” hədisinin təfsiri üçün kifayətdir. 
Bəli,  bir  tərəfdən  Peyğəmbər  (s)  Əhli-beyti  (ə)  səma  ulduzları 
kimi  insanları  küfr,  fitnə-fəsad,  günahın  zülmətindən  qoruyub,  ali 
məqsədə  yönəldirsə  və  Allah  yolunun  yolçularını  azğınlıq 
dalğalarında  boğulmaqdan  xilas  edirsə,  digər  tərəfdən  də  insan  və 
cinlərdən  olan  Ģeytanların  Ġslam  hüdudlarına  nüfuzunun,  Quranın 
                                                 
1
 “Saffat” surəsi, ayə: 6-9. 

---

 
58 
hökmləri  və  sünnəni  təhrif  etməsinin  qarĢısını  alır.  Əhli-beyt 
meteoroit oxları kimi Ģeytanları dəf edir, yadların sinəsinə qeyb əlləri 
ilə zərbə endirir və onları səmavi sirlərdən agah olmağa qoymurlar. 
Diqqət yetirmək lazımdır ki, bu hədisdə xüsusi olaraq Əhli-beyt 
(ə)  Ġslam  ümmətindəki  ixtilafların  qarĢısını  alan  qoruyucu  kimi 
göstərilir.  Əgər  ixtilaflar  davam  edərsə,  insanlar  Ġblisin  qoĢunu 
sıralarına daxil olar. Bu isə doğrudan da dolğun bir mənanı çatdırır. 
2.  “Nücum”  hədisindən  belə  baĢa  düĢülür  ki,  ulduzların  səma, 
yaxud yer  əhlinin  keĢiyində durması davam etdiyi  kimi,  Əhli-beytin 
(ə) də hidayət yolu dünyanın sonuna qədər davam edəcəkdir. 
3.  Həmçinin  onların  xəta  və  günahdan  məsum  olduqları  da 
sübuta  yetir.  Əgər  onlar  xəta  və  günaha  yol  versəydilər,  yer  əhlini 
ixtilaf  və  azğınlıqlardan  qoruyan  kamil  və  mütləq  dayaq  kimi 
tanıtdırılmazdılar. 
4.  Səma  ulduzlarından  biri  batıb,  digəri  çıxması,  bir  qismi 
üfüqdə  itib,  digər  qismi  yenidən  parlaması  xüsusiyyəti  Peyğəmbər 
(s)  Əhli-beytində  (ə)  də  var.  Ġmam  Əli  (ə)  bu  məsələni  “Nəhcül-
bəlağə”də  aydın  bəyan  edərək  buyurmuĢdur:  “Agah  olun! 
Məhəmmədin  (s)  Əhli-beyti  səma  ulduzlarına  bənzəyir;  onların  biri 
batdıqda, digəri çıxır!”
1
  
ġübhəsiz,  bu  rəvayətlərdə  adı  çəkilən  Əhli-beyti  (ə) 
Peyğəmbərin (s) zövcələri kimi təfsir etmək düzgün deyil; çünki bu 
rəvayətlərdə  hər  bir  dövr  və  əsrdə  ümmətin  hidayəti,  azğınlıq 
dalğalarından  qurtuluĢu  və  ixtilafların  qarĢısının  alınması  kimi 
mühüm  məsələlərdən  söz  açılır.  Bildiyiniz  kimi,  Peyğəmbərin  (s) 
zövcələri  müəyyən  bir  dövrdə  yaĢamıĢ  və  bundan  əlavə,  ixtilafların 
qarĢısının alınmasında xüsusi bir rol oynamamıĢlar.
2
  
                                                 
1
 “Nəhcül-bəlağə”, xütbə: 100. 
2
 Hətta Peyğəmbərin (s) zövcəsi Ayişənin ixtilafların daha da artmasındakı 
rolu inkaredilməz bir həqiqətdir. 
İzah:  Peyğəmbərin  (s)  vəfatından  sonra  camaat  Əbu  Bəkrlə  beyət  etdilər. 
Ayişənin  rəvayətinə  görə  “Əli  və  Bəni-Haşimin  hamısı  altı  ay  müddətində  –  Fatimə 
dünyadan  gedən  vaxta  qədər  –  onunla  beyət  etmədilər.  Bundan  sonra  imam  Əli  (ə) 
Osmanın  xilafətinin  son  vaxtlarına  qədər  siyasət  səhnəsindən  uzaqlaşdırıldı. 
Nəhayət, Ayişə Osmanla qarşılaşmaq üçün onun əleyhinə qiyam edənlərin – Təlhə, 
Zübeyr və başqalarının rəhbərliyini öz öhdəsinə aldı. Bu işləri də yalnız Osmandan 
sonra  öz  əmisi  oğlu  Təlhəni  xilafətə  çatdırmaq  ümidi  ilə  görürdü.  Osman  qətlə 
yetirildikdən və müsəlmanlar imam Əliyə (ə) beyət etdikdən sonra həzrətin əleyhinə 

---