Doktora tez
Yüklə 0,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
1 1. G R Ş Tavukçuluk sektöründe üretim maliyetlerinin yaklaşık % 70-80’i karma yemden kaynaklanmaktadır. Karma yemi oluşturan hammaddeler içerisinde, enerji grubunda mısır, protein grubunda ise soya küspesi en çok kullanılan yem hammaddeleridir. Mısır üretimimiz son yıllarda artmış olmasına rağmen (2008 yılında 3.8 milyon ton) hayvan beslemek için ihtiyacı karşılamada yetersizdir ve ciddi miktarda ithalat yapılmaktadır. 2009 yılında 464.478 ton mısır ve yaklaşık 379.000 ton mısır ürünleri ithalat yapılmış ve bu ithalat için 173 milyon dolar harcanmıştır (Anonim 2010b). Kanatlı yemlerinde % 60 civarlarında yer alan tahıllar, karma yem maliyetinde en önemli kısmı oluşturmaktadır. Mısır üretiminde ve fiyatlarında ortaya çıkan sıkıntıları azaltmak amacıyla yıllardan beri kanatlı yemlerinin üretiminde alternatif yem hammaddeleri olarak arpa, buğday, sorgum, çavdar ve tritikale üzerinde durulmaktadır. Türkiye’nin değişik yörelerinin arpa ve buğday tarımına elverişli olması bu ürünlerin geleneksel olarak üretimine neden olmuştur. Ülkemizde tarımsal üretim içinde buğday ve arpa birinci sırada yer almaktadır. Bu ürünlerden özellikle buğday insan tüketimine yönelik olarak üretiliyor ise de bir bölümü kalite düşüklüğü veya stok fazlası nedenleri ile hayvan yemlerinde kullanılmaktadır. Buğday ve arpa büyük ve küçükbaş hayvan yemlerinde genellikle sorunsuz olarak yeterli miktarlarda kullanılabilirken, kanatlılarda arpa ve buğdayın fazla miktarda katılması sindirim bozukluklarına ve performans problemlerine yol açması nedeniyle kanatlı yemlerinde kullanımı sınırlı kalmaktadır (Hesselman vd. 1982). Bu problemlerin çözümü ve bahsedilen tahıl yemlerinin kanatlı beslemede etkisi ve başarılı bir şekilde kullanımı için çeşitli uygulamalar üzerinde çalışılmaktadır. Kanatlı besleme alanında yemlere enzim katılarak arpa ve buğday gibi yem ham maddelerinin kullanımında ilerlemeler sağlanmış ve Türkiye’de de bu uygulamalar pratiğe aktarılmaya başlanmıştır. Eksojen enzim preparatlarının geliştirilmesi yem sektöründe gittikçe yaygınlaşan bir uygulama alanı bulmuştur. Bununla birlikte ülkemizde enzim üretim teknolojisinin geliştirilmemesi enzimlere olan yurtdışı bağımlılığımızı da önemli ölçüde artırmıştır. 2008 yılında ülkemize 7,818 ton enzim ithal edilmiş ve 75.776.000 dolar döviz harcanmıştır (Anonim 2010b).
2 Kanatlı beslemede enzim dışında tahılların yarayışlılığını artırmaya yönelik çalışmaların yapılması önem kazanmaktadır. Bu bakımdan potansiyel olabilecek uygulalamalardan biri
de gama
ışınlamasıdır. Yıllardır özellikle gıdaların mikrobiyolojik kontaminasyonunun engellenmesi ve sterilazasyonu amacıyla başarılı bir şekilde kullanılan gama ışınlama uygulamasının tahılların kanatlı besleme açısından kullanabilirliğini geliştirilebileceği yönünde görüşler ve sınırlı sayıda araştırmalar bulunmaktadır. Mevcut araştırmada ülkemiz açısından üretimi bol olan arpa ve buğdayın farklı dozlarda gama ışınlama ile yumurta tavuğu rasyonlarında mısıra alternatif olup olamayacağı ve gama ışınlamanın güvenli gıda üretimi açısından risk oluşturup oluşturmayacağı üzerinde durularak, ülkemiz yem hammadde sıkıntısına çözüm üretebilecek uygulamaların geliştirilmesi hedeflenmiştir. Araştırmada ayrıca günümüzde kanatlı üretiminde yaygın olarak kullanılan enzim ilavesi ile gama ışınlama uygulamasının karşılaştırılarak, gama ışınlamanın enzime karşı etkinliğinin de ortaya konulması amaçlanmıştır.
3 2. KAYNAK ÖZETLER 2.1 Nişasta Tabiatında Olmayan Polisakkaritler ve Kanatlı Besleme Üzerine Etkileri
Kanatlı yemlerinde tahılların kullanımını sınırlayan çeşitli antibesinsel ögeler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi nişasta tabiatında olmayan polisakkaritler (NOP)’dir. Nişasta olmayan polisakkaritler (NOP) karbonhitratlar grubunda yer alan polisakkakkaritlerdir. Karbonhitratlar, polihidroksialkollerin aktif aldehit ya da keton grubu içeren ya da hidroliz edildiklerinde bu tür bileşikleri veren türevleridirler. Karbonhitratlar doğada yaygın olarak bulunurlar. Bunlar basit şekerler veya organik ya da inorganik bileşiğe bağlanarak karmaşık yapılarda olabilirler. Basit şekerler birbirlerine veya diğer basit şekerlere bağlanarak nişasta, selüloz, glikojen ve inulin gibi polisakkaritleri oluştururlar. Basit şekerler, aynı zamvea purin, pirimidin ve fosfatlara bağlanarak nükleik asitleri, proteinlere bağlanarak glikoproteinleri, lipidlere bağlananak glikolipidleri diğer organik gruplara ve sülfatlara bağlanarak mukopolisakkaritleri ve diğer karbonhitrat türevlerini meydana getirirler. Karbonhitratlar, karbon hidrojen ve oksijenden oluşurlar. Karbonhitratlar genel olarak C n
2n O n olarak formüle edilirler. Basit karbonhitratlar, genel anlamda şekerler olarak adlveırılır. Bunlar suda çözünebilen, kristal ve tatlı bileşiklerdir. Daha basit şekere hidrolize edilemeyen karbonhitratlara monosakkarit, birkaç monokakaritin glikozidik bağlarla birbirine bağlanarak polimerize olmasından meydana gelen karbonhitratlara oligosakkaritler denir. Aynı tür monosakkaritlerden oluşanlar homopolisakkarit, farklı tür monosakkarit molekülllerinden oluşanlarda heteropolisakkarit olarak adlveırılır (Şekil 2.1)(Anonim, 2010a). Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|