15
Məhkəmə binasının fonunda havadan elə bil ki, asılı qalırdı. Sonra MiĢellə
birlikdə onların əlindən tutub birlikdə Konqressin Kitabxanasına getdik,
orada yüzlərlə tərəfdarımla görüĢdük, onlar həmin gün bu məqsədlə bura
gəlmiĢdilər. Sonrakı bir neçə saatı əlləri sıxmağa, onlarla qucaqlaĢmağa,
Ģəkil çəkdirməyə və avtoqraf paylamağa sərf etdim.
Təbəssümlər, təĢəkkürlər, xoĢ münasibət və mərasimlər yəqin ki,
Kapitolinin qonaqlarına ən mühüm cəhət kimi təsir göstərdi. Lakin əgər
hətta bütün VaĢinqton həmin gün nəzəkət nümunəsinə çevrilsəydi, bizim
demokratiyanın vərəsəliliyinə inam tapsaydı belə, havada müəyyən gərginlik
hiss olunurdu, bu elə bir əlamət idi ki, belə əhval-ruhiyyə uzun müddət
davam etməyəcəkdi. Yaxınlarım və dostlarım evlərinə qayıtdıqdan sonra,
qəbul baĢa çatdıqda və qıĢ axĢamının pərdəsi arxasında günəĢ gizləndikdə,
elə bil ki, Ģəhərin üzərində danılmaz faktın dəqiq müəyyənliyi asılmıĢdı.
Ölkə parçalanmıĢdı, VaĢinqton da parçalanmıĢdı və siyasi bölünmənin Ġkinci
Dünya müharibəsindən sonra ən ciddi hal aldığı görünürdü.
Həm prezident seçkisi, həm də müxtəlif statistik ölçülər bu qənaətin
inandırıcı olduğunu göstərirdi. Demək olar ki, bütün məsələlərdə
amerikalılar öz rəylərində bir-birləri ilə razılaĢmırdılar: bu istər Ġraq məsələsi
olsun, istərsə də vergilər, abort problemi, silah, On Vəsiyyət, bircinsli
nikahlar, immiqrasiya, ticarət, təhsil siyasəti, ekoloji qanunvericilik,
hökumət üzvlərinin sayı və məhkəmələrin rolu məsələləri olsun. Bu radikal
qaydada razılaĢmamaq idi, həm də müxtəlif rəylərin tərəfdarları əks tərəfi
tənqid etmək üçün hirslərini və acı istehzalarını əsirgəmirdilər. Vəziyyət ona
gəlib çatmıĢdı ki, biri-birimizlə nə qədər razı olmadığımız barədə də, nədə
və nəyə görə razı olmadığımız barədə də mübahisə edirdik. Hər Ģey barədə
mübahisə gedirdi, istər bu iqlimin dəyiĢilməsi səbəbi və ya bu faktın özü
olsun, istər büdcə defisitinin həcmi olsun ya da bu defisitə görə məzəmmət
edilməli olan təqsirləndirilənlər olsun.
Bunda mənim üçün elə bir təəccbülü iĢ də yox idi. Hələ uzaqda olanda
da VaĢinqton siyasi döyüĢlərinin hərarətinin yüksəldiyini hiss etmiĢdim.
Bunlar Ġran-Kontra və Olli Norta aid, Borkun hakimliyə namizəd irəli
sürülməsinə, Uilyam Horton, Klarens Tomas və Anita Hillə, Klintonun
seçilməsinə və Qinqriç inqilabına, «Uaytvoter» və Starr təhqiqatına,
hökumətin istefası və impiçimentə, Qora qarĢı BuĢun iĢinə aid olan
məsələlər idi. Biz hamımız dövlətimizin bədəninə qalmaqal metastazının
yayıldığını, kabel televiziyasının, radio söhbətlərinin, «Nyu-York Tayms»
bestsellərinin siyahısını dolduran yaxĢı sahmanlanmıĢ və müəyyən mənada
faydalı olan təhqirlərin bütöv industuriyasının Ģahidləri idik.
Ġllinoys qanunvericilik məclisində iĢlədiyim səkkiz il ərzində mən
müəyyən qədər özlüyümdə bütün bu siyasi oyunların nədən baĢlandığını
16
aydınlaĢdırmıĢdım. 1997-ci ildə mən Sprinqfildə gəldikdə, Ġllinoys ġtatının
Senatında respublikaçılar çoxluqu artıq çoxdan bu qayda ilə hərəkət edirdi,
spiker Qinqriç Konqressin Nümayəndələr palatasında tam nəzarəti əldə
etmək üçün məhz bu qaydadan istifadə etmiĢdi. Keçirilmək bir yana qalsın,
hətta ən kiçik düzəliĢi müzakirə etmək imkanına malik olmayan deputatlar
qıĢqırmağa, qəzəblənməyə baĢladılar, axırda əlacsız qalıb geri çəkildilər,
Respublikaçılar isə əksinə korproativ vergilərə iri güzəĢtlər etmək barədə
qanunlar qəbul edir və bunu əmək qanunvericiliyi və sosial təminat sistemi
ilə əlaqələndirməyə müvəffəq olurdular. Zaman keçdikcə bu qəzəb coĢmağa
baĢladı və demokratların qapalı müĢavirələrində «Böyük qoca partyianın
(GOP) nitqindən çıxan hər bir ədəbsiz söz qələmə alınırdı. Altı ildən sonra
demokratlar hakimiyyətə gələndə, respublikaçılar o qaydada özlərini
aparmağa baĢladılar. Bizim veteranlar nisgil hissi ilə o dövrləri
xatırlayırdılar ki, həmin vaxtlarda Respublikaçılar və Demokratlar dinc Ģam
yeməyi arxasında görüĢüb, bifĢteks yeyə-yeyə, yaxĢı siqar çəkə-çəkə
kompromisslər tapmağı bacırırdılar. Lakin əleyhdarları onlara çirkab atanda,
onları vəzifə cinayətlərində, korrupsiyada, səriĢtəsizlikdə və əxlaqi
düĢgünlükdə, bir sözlə, bütün ən ağır günahlarda ittiham edəndə siyasi
veteranlar tələsik qaydada təslim olurdular.
Mən də bu ümumi qismətdən qaça bilmədim. Siyasi mübarizəyə bir növ
idmanın kontaktlı növü kimi baxırdım, zəif yerə vurulan zərbədən
qorxmurdum. Lakin Demokratların arxasında qalın divar kimi dayandığı
seçki dairəm məni Respublikaçıların ən pis söyüĢlərindən qoruyurdu. Bəzən
ən mühafizəkar kolleqalarımla birlikdə hansısa qanun üzərində iĢlədikdə,
poker oyunu oynayanda və pivə içəndə onunla razılaĢırdıq ki, bizdə ümumi
cəhətlər açıqca etiraf etdiyimizdən daha çoxdur. Buna görə də Sprinqfilddə
iĢləyəndə mən belə bir qənaətə gəldim ki, siyasi mübarizənin metodları
müxtəlifdir və doğrudan da seçicilərin zövqü dəyiĢilmiĢdir. Hamını artıq
faktların, ifĢaların təhrifi və mürəkkəb məsələlərin Ģübhəli olan yüngül həlli
iyrəndirirdi. Əgər mən seçicilərin diqqətini cəlb etmək istəyirəmsə, öz
baxıĢlarımı dəqiq nəql etməliyəm, mümkün qədər səmimi qaydada izah
etməliyəm ki, nəyə görə baĢqa cür deyil, belə hesab edirəm, onda
vicdanlılığı hiss etmə və sağlam düĢüncə onları mənim mövqeyimə cəlb
edəcəkdir. Mən düĢünürdüm ki, belə risqə getməyə hazır olan kifayət qədər
siyasətçi tapılsa, təkcə ölkəmizin siyasətçiləri deyil, həm də ölkənin
siyasətləri yaxĢılığa doğru dəyiĢiləcəkdir.
Belə bir əhval-ruhiyyə ilə mən Senata üzv olmaq üçün 2004-cü il
seçkiləri kampaniyasına baĢladım. Bu seçkiqabağı kampaniyada mən
çalıĢırdım ki, düĢündüklərimi danıĢım, öz baxıĢlarımı tam aydın və mətləbə
uyğun Ģəkildə izhar edim. Mən ilkin seçkilərdə, sonra isə ümumi seçkilərdə
Dostları ilə paylaş: |