280
günortadan sonra, mən Sprinqfilddən Çikaqoya axĢam seçkiqabağı
yığıncağa gedəndə, Kerri kampaniyasının meneceri Meri Bet Kahil mənə
zəng edib, xəbəri çatdırdı. Mən dəstəyi asdıqdan sonra sürücüm Mayk
Siqneytora tərəf dönüb dedim:
-
Mən, anlayıram ki, bu yaxĢı bir iĢdir.
Mayk baĢı ilə razılığını bildirdi:
-
Sən bunu deyə bilərsən.
Bu vaxta qədər mən yalnız Demokratik partiyanın bir seçkiqabağı
qurultayında, 2000-ci ildə Los-Ancelesdə keçirilən qurultayda olmuĢdum.
Mən həmin qurultaya getməyi planlaĢdırmamıĢdım. Ġllinoys Birinci
Konqress
dairəsindən Demokratik partiyanın ilkin seçkilərindəki
məğlubiyyətimdən yenicə özümə gəlirdim və yayın xeyli hissəsini
hüquqĢünaslıq praktikamda buraxılmıĢ imkanları bərpa etməyə həsr
edəcəkdim, çünki, kampaniya vaxtı bu iĢdən diqqətimi yayındırmıĢdım (bu
laqeydlik mənə baha baĢa gəlmiĢdi), həmçinin son altı ayda məni az görən
arvadımla və qızımla keçirmək istəyirdim.
Ancaq, axırıncı dəqiqədə ora getmək istəyən dostlar və tərəfdarlar təkid
etməyə baĢladılar ki, mən onlara qoĢulmalıyam. Onlar mənə dedilər ki,
gələcək kampaniyam üçün sənə ölkə səviyyəsində kontaktlar əldə etmək
lazımdır - həm də, ümumiyyətlə səfərimiz Ģən olacaqdır. Baxmayaraq ki, o
vaxt onlar bunu mənə deməmiĢdilər, ancaq, Ģübhələnirəm ki, onlar qərara
gəliblərmiĢ ki, qurultaya bu səfər mənim üçün faydalı olacaqdır, nəzəriyyəyə
görə əgər atdan yıxılmısansa, ən yaxĢısı, o saatca yenidən onun belinə
minməkdir.
Nəhayət, mən razılaĢdım və Los-Ancelesə bilet sifariĢ etdim.
Təyyarədən düĢəndə, mən kirayəyə avtomobil götürməyə getdim, piĢtaxta
arxasında duran qadına öz «Amerikan ekspress» kartımı verdim və Venis-
Biçin yanında tapdığım ucuz otelə getmək üçün xəritəyə baxmağa baĢladım.
Bir neçə dəqiqə sonra qadın qayıdıb, utancaq Ģəkildə dedi:
-
BağıĢlayın, mister Obama, sizin kartınızı qəbul etmirlər.
-
Bu ola bilməz. Bəlkə, bir də yoxlayasınız.
-
Ser, mən iki dəfə yoxladım. Bəlkə siz «Amerikan eksperss»ə zəng
vurasınız. Yarım saat telefonla danıĢıdıqdan sonra «Amerikan ekspress»in
xeyirxah nəzarətçisi avtomobil kirayəsinə səlahiyyət verdi. Lakin bu epizod
mənim üçün pis əlamət oldu. Nümayəndə olmadığıma görə, iclas zalına
buraxılıĢ vərəqəsi ala bilmədim. Partiyanın Ġllinoys təĢkilatının sədrinə çox
xahiĢlər edilsə də, o, mənə yalnız əraziyə keçmək üçün buraxılıĢ vərəqəsi
verə bildi. ĠĢ onunla qurtardı ki, mən televiziya ekranına baxdım, Steypl-
Sentrin müxtəlif yerlərində televizorlar qoyulmuĢdu, bəzən isə dostlarım və
tanıĢlarımın yanına mühüm Ģəxslər üçün olan otağa keçirdim və aydın
281
görünürdü ki, mən bu məclisə mənsub deyiləm. ÇərĢənbə axĢamı mən
anladım ki, mənim burada olmağım nə mənim öz marağıma, nə də
Demokratik partiyanın marağına xidmət etmir və ona görə də çərĢənbə günü
səhər tezdən artıq birinci reyslə Çikaqoya uçdum.
Mənim əvvəlki çağırılmamıĢ qonaq rolum ilə indiki yeni əsas məruzəçi
rolum arasındakı fərqi nəzərə almaqla narahat olmağa əsasım vardı ki,
Bostondakı çıxıĢım bəlkə də lazımınca alınmayacaqdır.
Lakin bu ana qədər mən kampaniya vaxtı hər cür ağılsız iĢlərin baĢ
verdiyinə adət etdiyimdən, o qədər də həyəcanlanmırdım. Xanım Kahilin
zəngindən bir neçə gün sonra mən yenə özümün Sprinqfilddəki otel
otağımda idim, çıxıĢımın eskizlərini cızırdım və televizorla basketbola
baxırdım. Mən seçkiqabağı kampaniya vaxtı nə danıĢdıqlarım – əgər belə
imkan varsa adamların gərgin iĢləməyə hazır olması, həmin imkanlar üçün
hökumətin bünövrə yaratması zərurəti, amerikalıların qarĢılıqlı öhdəliklər
hissinə malik olmalarına inam - barədə düĢünürdüm. Mən toxunmalı
olduğum məsələlərin siyahısını tutdum: səhiyyə, təhsil, Ġraqdakı müharibə.
Hər Ģeydən əvvəl kampaniya vaxtı görüĢdüyüm adamların sözləri
barədə düĢünürdüm. Mən, Geylsberqdə yeniyetmə oğluna qaraciyər
köçürülməsinə nail olmağa çalıĢa Tim Uiller və onun arvadı ilə görüĢümü
xatırladım. Mən Ġst-Molində ġeymus Ahern adlı Ġraqa yollanan gəncin öz
ölkəsinə xidmət etmək istəyini, atasının iftixar hissi ifadəsini və üzündəki
təhlükə həyəcanını gördüyümü xatırladım. Mən Ġst-Sent-Luisdəki gənc qara
qadını xatırladım, mən onun adını eĢidə bilməmiĢdim. Bu qadın mənə
özünün kollecə girmək cəhdlərindən danıĢdı, baxmayaraq ki, onun ailəsində
bir nəfər də orta məktəbi bitirməmiĢdi.
Mənə təsir edən təkcə bu adamların mübarizəsi deyildi. Daha çox mənə
təsir edən onların qətiyyətliliyi, öz qüvvələrinə inanmaları, çətinliklər
qarĢısında onların zəifləməyən nikbinliyi idi. Mənim pastorum, mübarək
Ceremiya A.Raytın bir dəfə moizəsində dediyi kəlməni xatırladım.
Ümidin cəsarəti.
Mən düĢündüm ki, bu amerikan ruhunda ən yaxĢı cəhətdir, - belə bir
ümidə malik olmaqla bütün sübutların ziddinə, bizim münaqiĢələrlə
dağıdılmıĢ milli birlik hissimizi bərpa edə biləcəyimizə inamdır. ġəxsi
uğursuzluqlara, iĢi itirməyə, ailənin üzvünün xəstəliyinə və ya yoxsulluqda
keçirilən uĢaqlığa baxmayaraq, inam hədyanlığıdır ki, biz öz taleyimiz
üzərində müəyyən nəzarətə və həm də məsuliyyət hissinə malikik.
Məhz bu cəsarət, mən düĢündüm ki, bizi bir xalq kimi birləĢdirmiĢdir.
Məhz bu hər Ģeyə nüfuz edən ümid ruhu mənim ailəmin rəvayətlərini çox
böyük Amerikan rəvayətləri ilə, mənim öz rəvayətlərimi təmsil etmək
istədiyim seçicilərin rəvayətləri ilə bağlamıĢdır.
282
Mən basketbola baxmaq üçün televizoru söndürdüm və yazmağa
baĢladım.
-
Bir neçə həftə sonra mən Bostona gəldim, üç saat yatdım və oteldən
Flit – Sentrə «yollandım ki, ilk dəfə «Mətbuatla görüĢ» veriliĢində çıxıĢ
edim. VeriliĢin sonuna yaxın Tim Rassert ekrana 1996-cı ildə «Klivlend
pleyn diler» qəzetinə verdiyim intervyüdən bir hissəsini çıxardı. Mən onu
tamam yaddan çıxarmıĢdım, o vaxt Ġllinoys ġtatının Senatına namizəd kimi
siyasətlə məĢğul olmağa yenicə baĢlamıĢdım və reportyor məndən -
Demokratik partiyanın Çikaqodakı qurultayı barədə nə fikirləĢdiyimi
soruĢmuĢdu.
-
«Seçkiqabağı qurultay satılır... Sən orada 10.000 dollara Qızıl Çevrə
klubundakı nahar xörəyini almalısan. DüĢünürəm ki, adi seçici buna baxanda
tam əsasla bu qərara gələ bilər ki, o bu prosesdən kənardadır. Onlar 10.000
dollarlıq səhər yeməyinə gələ bilməzlər. Onlar bilir ki, kim ora gəlmək
vəziyyətindədir, ora girməyi onlar heç təsəvvürlərinə də gətirə bilməzlər».
Ekrandan sitat götürüldükdən sonra Rassert mənə müraciət etdi.
-
Bu qurultay üçün yüz əlli donor 40 milyon dollar pul vermiĢdir, - o
dedi. – Sizin standartlara baxdıqda, bu Çikaqoda olduğundan da pisdir. Bu
sizi narazı salırmı və bu orta seçiciyə nə deyir?
Mən cavab verdim ki, siyasət və din hər iki partiya üçün problem
olmuĢdur, lakin Con Kerrinin və mənim özümün səs verməyim göstərir ki,
biz ölkə üçün daha yaxĢı olan məsələlərə səs veririk. Mən dedim ki, qurultay
bunları dəyiĢəcəkdir, lakin mən təsdiq edirəm ki, özünü prosesdən xaric
edilmiĢ sayan adamları Demokratlar daha çox iĢtiraka cəlb edəcəklərsə, onda
biz daha çox mənĢələrimizə, sadə amerikanlar partiyasına sadiq qalacağıq və
bir partiya kimi güclü olacağıq.
ġəxsən özüm fikirləĢirdim ki, 1996-cı ildəki ilkin sitat daha yaxĢı idi.
Vaxt var idi ki, siyasi qurultaylar siyasətin vacibliyini və dramatizmini
əks etdirirdi - o vaxtlar namizədlər partiya fraksiyalarının nümayəndələri
tərəfindən, səslərin sayılması, təzyiq vasitəsilə müəyyən olunurdu, ehtiraslar
və səhvlər ikinci, üçüncü və ya dördüncü səsvermə aparılmasına səbəb
olurdu.
Lakin o vaxtlar çoxdan ötüb keçmiĢdir. Ġlkin seçkilərin keçirilməsi ilə,
partiya bosslarının ağalığına çoxdan gözlənilən son qoyulmasının baĢ
verməsi səhnə arxasındakı sövdələĢmələrin dayandırılması ilə, indiki
seçkiqabağı qurultaylarda gözlənilməyən heç nə baĢ vermir. Onlar daha çox
partiyanın və onun namizədinin həftə boyu davam edən reklam çarxlarından,
həmçinin partiyaya Ģəfqətli olanların və əsas sponsorların dörd gün ərzində
yeyib-içməsi, əylənməsi və professional danıĢıqlarla müĢayiət olunan
mükafatlanması vasitəsindən ibarətdir.
283
Seçkiqabağı qurultayda mən demək olar ki, üç günü bu təmtəraqlı
tamaĢada, öz rolumu oynamaqla keçirdim. Mən Demokratik partiyanın
donorları ilə dolu olan zallar qarĢısında da çıxıĢ edir və əlli Ģtatın hamısından
olan nümayəndələrlə səhər yeməyi yeyirdim. Mən öz çıxıĢımı videolent
qarĢısında qaydaya qoydum, onun necə təqdim olunacağını məĢq etdim,
harada dayanmaq, harada əl etmək və mikrofondan necə yaxĢı istifadə etmək
barədə təlimatlar aldım. Əlaqələr üzrə direktorum Robert Gibbs və mən
Flit-Sentrin pilləkənləri ilə yuxarı-aĢağı qaçır və bəzən iki dəqiqəlik fasilə ilə
Ey-bi-siyə (ABC), En-bi-siyə (NBC), si-bi-esə (CBS), Si-en-enə, (SNN),
«Foks nyusa» və En-pi-ara (NPR) intervyülər veririk, hər an Kerri-Edvards
komandasından bizə verilmiĢ tezisləri qeyd edirdik, bu tezislərin isə hər sözü
yəqin ki, saysız-hesabsız səsvermələrdə və fokus qurpularında yoxlanmıĢdı.
BaĢ verənlərin qızğın sürətini nəzərə aldıqda, mənim öz çıxıĢımın necə
qəbul ediləcəyini düĢünməyə də vaxtım yox idi. Yalnız çərĢənbə axĢamı
günü axĢam mənim köməkçilər dəstəmlə MiĢel yarım saat hansı qalstuku
geyinməli olduğum haqda mübahisə etdikdən sonra (nəhayət, Robert
Gibbsin boynundakı qalstuku geyinməli oldum), Flit-Sentrə gedəndə yolda
tanımadığımız adamların «Uğurlar!» və «Onları cəhənnəmə göndər,
Obama!» qıĢqırıqlarını eĢitdikdən, çox məlahətli və Ģən Tereza Haynts
Kerrinin otel otağındakı görüĢünə getdikdən sonra, nəhayət təkcə MiĢellə
mən səhnə arxasında oturub, translyasiyaya baxdıq və mən bir qədər
həyəcanlanmağa baĢladım. O, məni bərk qucaqladı, gözümə baxıb, dedi:
«Təkcə hər Ģeyi korlama!».
Biz hər ikimiz güldük. Bu anda quruluĢ hissəsinin menecerlərindən biri
içəri girib, mənə dedi ki mən artıq səhnə arxasında yerimi tutmalıyam. Qara
pərdənin arxasında dayanıb Dik Durbinin məni necə təqdim etməsini
dinləyərək, mən öz anam, atam və babam barədə, auditoriyada olsaydılar
onların nə hiss edəcəkləri barədə düĢündüm. Mən nənəmin Havaylarda
televiziya ilə seçkiqabağı qurultaya baxmasını düĢündüm, beli çox
ağrıdığından ona səyahət etmək olmazdı. Ġllinoysda mənim namimə çox Ģey
edən bütün könüllülər və tanıĢlarım barədə düĢündüm.
Allah, mənə kömək et, onların rəvayətlərini düzgün danıĢım, deyə mən
öz-özümə pıçıldadım. Sonra səhnəyə çıxdım.
Boston qurultayındakı çıxıĢım müsbət reaksiya ilə qarĢılanmasının -
aldığım məktubların, Ġllinoysa geri dönərkən kütlələrin mitinqlərin mənə
Ģəxsi həzz vermədiyini desəm, yəqin ki, yalan danıĢmıĢ olardım. Hər Ģeydən
əlavə mən siyasətə gəlmiĢdim ki, ictimai diskussiyaya bir təsir göstərə bilim,
düĢündüm ki, ölkənin hansı istiqamətdə getməli olduğu barədə mənim
danıĢmağa sözüm vardır.
284
Lakin çıxıĢdan sonra üzərimə tökülən açıqlıq məndə belə bir hissi
möhkəmləndirdi ki, Ģöhrət necə də tez ötüb keçəndir, necə də o min cür
təsadüflərdən, nəyinsə belə yox, baĢqa cür baĢ verməsindən asılıdır. Los-
Anceles beynəlxalq aeroportunda (LAX) müvəqqəti olaraq qaldığım vaxtdan
daha ağıllı olmamıĢam. Mənim səhiyyəyə, təhsilə və ya xarici siyasətə
baxıĢlarım icma təĢkilatçısı kimi gözə çarpmayan iĢdə iĢlədiyim vaxtdan
daha mürəkkəb olmamıĢdır. Əgər mən daha ağıllı olmuĢamsa, bu əsasən ona
görədir ki, mən özüm üçün seçdiyim yolla, siyasətçi yolu ilə bir az uzağa
getmiĢəm və görmüĢəm ki, o həm xeyirə, həm də Ģərə aparıb çıxara bilər.
Məndən bir qədər yaĢlı, altmıĢıncı illərdə Çikaqoda vətəndaĢ hüquqları
ilə məĢğul olmuĢ və ġimal-Qərb universitetində Ģəhər problemləri
tədqiqatından dərs verən dostumla təqribən iyirmi il əvvəlki söhbətimizi
xatırlayıram. Mən üç il iĢlədikdən sonra hüquq fakültəsinə girməyi qərara
aldım. Bu adam mənə az sayda tanıĢ olan müəllimlərdən biri olduğundan
ondan mənə zəmanət verə biləcəyi barədə soruĢdum.
O, dedi ki, zəmanət yazmağa Ģad olacaqdır; ancaq əvvəlcə bilmək
istərdi ki, mənə hüquqĢünas diplomu nəyə lazımdır. Xatırlatdım ki, mənə
vətəndaĢ hüquqları ilə məĢğul olmaq maraqlıdır və mən istəyirəm ki, bir
dəfə öz namizədliyimi dövlət vəzifəsinə irəli sürüm. O, baĢı ilə razılığını
bildirdi və maraqlandı ki, belə yol seçiminin nə olacağını bilirəmmi,
düĢünmüĢəmmi ki, hüquqi icmal hazırlamaqla və ya partnyor olmaqla,
yaxud həmin birinci vəzifəyə seçilməklə sonra yuxarı qalxmalıyam. Bir
qayda olaraq, hüquqĢünaslıq və siyasət kompromiss tələb edir - o, dedi, - özü
də ayrı-ayrı məsələlər üzrə yox, fundamental məsələlərdə - sənin
dəyərlərində və ideallarında. O, dedi ki, bunu ona görə izah etmir ki, məni
qərarımdan çəkindirsin. Sadəcə olaraq bu faktdır.
Kompromissə getmək istəmədiyindən o, cavanlığında ona çox təklif
etsələr də, həmiĢə siyasətə getməkdən imtina etmiĢdi.
-
Bu o demək deyildir ki, kompromiss öz-özlüyündə pisdir – mənə dedi.
– Sadəcə olaraq o mənə məmnunluq gətirmirdi. Ġllər keçdikdən sonra məlum
oldu ki, məmnunluq gətirənləri etmək lazımdır. Ümumən isə, mən
düĢünürəm ki, yaĢa dolmağın bir üstünlüyü vardır, bu da odur ki, nəhayət
nəyin sənə vacib olduğunu anlamağa baĢlayırsan. Problem ondadır ki, bu
suala sənin əvəzinə heç kəs cavab verməyəcəkdir.
Ġyirmi il sonra mən bu söhbəti xatırlayıram və dostumun dediyi sözləri
o vaxtkına nisbətən daha yaxĢı qiymətləndirməyi bacarıram. Mən isə o yaĢa
çatıram ki, bu vaxt sənə nəyin məmnunluq gətirdiyini hiss edirsən və
baxmayaraq ki, mən güman ki, özəl məsələlərdə kompromissə dostumdan
daha dözümlüyəm və əminəm ki, məmnunluğu heç də televiziya
yupiterlərinin iĢığında və kütlənin alqıĢlarında tapmayacağam. Məmnunluq
285
görünür adamlara ləyaqətlə yaĢamaqda kömək etməyi konkret olaraq mənim
bacara biləcəyim Ģüurundan gəlir. Mən Bencamin Franklinin öz anasına
nəyə görə bu qədər vaxtı dövlət xidmətinə sərf etdiyini izah etdiyi barədə də
düĢünürəm: «Mən istərdim ki, mənim haqqımda: o varlı öldü deyil, o faydalı
yaĢadı, desinlər».
Ġndi mənə məmnunluq gətirən, düĢünürəm ki, - ailəmə və məni seçmiĢ
adamlara faydalı olmağım, özümdən sonra mənim uĢaqlarımın həyatını
bizimkinə nisbətən daha bol ümidli edəcək irs qoyub getmək istəyidir. Bəzən
VaĢinqtonda iĢləyəndə hiss edirəm ki, bu məqsədə yaxınlaĢıram. BaĢqa vaxt
mənə elə gəlir ki, məqsəd məndən uzaqlaĢır və mənim bütün məĢğuliyyətim
– dinlər, çıxıĢlar, mətbuat konfransları və memorandumlar – bu, bütün
baĢqaları uçün faydasız olan özündən bədgümanlıqır.
Belə əhval-ruhiyyədə olanda, Esplanadada qaçmağı xoĢlayıram. Adətən
mən xüsusən yayda və payızda axĢam tərəfi qaçırdım, bu vaxt VaĢinqtonda
hava isti və sakit olur, yarpaqlar yavaĢca yellənir. Qaranlıq düĢəndə orada
adam çox olmur, bir neçə gəziĢən cütlük, skameykalarda oturan evsizlər öz
müxəlləfatlarını götür-qoy edirlər. Demək olar ki, mən həmiĢə VaĢinqton
Memorialının önündə dayanıram, ancaq bəzən Ġkinci Dünya Müharibəsi
Milli Memorialına tərəf küçə ilə, sonra isə Vyetnam veteranları
Memorialının Əks etmə gölməçisinin yanı ilə və Linkoln Memorialının
pilləkənləri ilə yuxarı qaçıram.
Gecə nəhəng məbəd iĢıqlıdır, lakin çox vaxt boĢ olur. Onun mərmər
sütunları arasında daynıb, mən Gettisberq Müraciətini və Ġkinci Ġnauqurasiya
nitqini oxuyuram. Sonra Əks etmə gölməçəsinə baxıram, kütlənin Kinqin
güclü səsindən susduğunu təsəvvürümə gətirirəm, sonra nəzərlərlərimi
projektorlarla iĢıqlandırılmıĢ obeliskin və Kapitolinin parıldayan qübbəsinə
dikirəm.
Məhz bu vaxt Amerika barədə, onu quranlar barədə düĢünürəm.
Dövlətin əsasını qoyanlar barədə ki, onlar hansısa yolla cılız ambisiyalardan
və dar hesablamalardan yuxarı qalxdılar ki, ölkənin dənizdən dənizə
uzandığını təsəvvür edə bilsinlər. Linkoln və Kinq kimi adamlar barədə,
hansılar ki, nəhayət etibarilə qeyri-mükəmməl olan ittifaqı kamilləĢdirmək
naminə öz həyatlarını qurban vermiĢlər. Bütün adsız kiĢilər və qadınlar,
qullar, əsgərlər, dərzilər və qəssablar haqqında, hansılar ki, özləri, öz
uĢaqları, nəvələri üçün kərpicbə-kərpic, tirbə-tir, qabarlı əllərlə həyat
qurmuĢdular ki, bizim ümumi arzumuzu reallığa çevirsinlər.
Məhz bu prosesdə mən iĢtirak etmək istəyirəm.
Mənim ürəyim bu ölkəyə məhəbbətlə doludur.
286
(Üz qabığının 4-cü səhifəsində yazılacıq mətn)
Barak Obamanın ilk dəfə 2006-cı ildə vətənində çapdan çıxmıĢ
«Ümidin cəsarəti» kitabının yaxın dostumun israrlı məsləhəti ilə orijinaldan
tərcümə etdikdə, bu ağır zəhmət tələb edən iĢdən fərəh duydum. Əsərdə
müəllifin kredosu, ölkənin strateji məsələləri öz əksini tapmıĢdır.
Dəyərlərinə görə «Nyu-York Tayms» qəzeti kitabı bir nömrəli bestsellər
elan etmiĢdir.
«Ümidin cəsarəti»ni BirləĢmiĢ ġtatların siyasi, iqtisadi, sosial və
mənəvi həyatının minatur panoraması hesab etmək olar. Tablodakı hər bir
yaxma, iĢıq və və rəng oyunu rəssamın istedadından xəbər verdiyi kimi, yazı
manerası, tarixə uğurlu ekskurslar, təsvir olunan Ģəxsiyyətlərin daxili
aləminə nüfuz etmək bacarığı müəllifin qələminin gücünü nümayiĢ etdirir.
O, geniĢ dünyagörüĢə malikdir, səmimi və təvazökardır. Bu isə yazının
cazibədarlığını artırmağa kömək edir.
Müəllif ambisiyalardan xali olmadığını da bildirir və iki il sonra ABġ
Prezidenti seçilməsi bunu bir daha parlaq Ģəkildə sübut etdi. Onun qəlbi
bani-atalardan tutmuĢ Amerikanı ən böyük dövlətə, amerikanların ümumi
arzularını isə reallığa çevirən Ģəxsiyyətlərin hamısına minnətdarlıq hissləri
ilə doludur. Öz ulduz saatını da o belə bir mübarizədə tapmıĢdır. Unudulmaz
Abraham Linkoln kimi o da Allahın himayəsi altında olan bu millətin
azadlığına yeni həyat vermək arzusundadır. Buna ardıcıllıqla nail olduqca o,
özünün faydalı ömür sürmək idealının bütünlüklə gerçəkləĢdiyinə əminlik
tapacaqdır.
Dostları ilə paylaş: |