46
3.
Mətni oxuyun. Siqaret çəkməyə aid antireklam plakatı hazırlayın.
4.
Mətni oxuyun. Tənəffüs orqanlarının profilaktikasına aid tövsiyyələr tərtib
edin.
Məs.,
1. Havanın zəhərli qarışıqlardan təmizlənməsi.
2.
3.
4. Meşə ehtiyatının qorunması
5.
İnformasiya mübadiləsi. Hər qrupdan bir nəfər nümayəndə qrupun işini təqdim
edir. Qruplar bir-birinin işləri ilə tanış olur. Təqdim olunan işlər lövhədən asılır.
İnformasiyanın müzakirəsi. Müəllim təqdimatdan alınan cavablara əsasən
şagirdlərə suallarla müraciət edərək, onları öz mülahizələrini əsaslandırmağa sövq
edir.
-İnsanların hava damcı infeksiyalarına yoluxmaması üçün nə etmək olar?
-Bu
xəstəliklər
zamanı
hansı
profilaktik
tədbirləri
görmək
məqsədəuyğundur?
Nəticə və ümumiləşdirmə.
Müəllim diqqəti tədqiqat sualına yönəldərək şagirdlərin cavablarını
ümumiləşdirir və bir daha şagirdlərin nəzərinə çatdırır ki, hər hansı yoluxucu
xəstəliyə tutulmamaq üçün onu başqa xəstəliklərdən fərqləndirmək və yoluxucu
xəstəlik keçirən insanlarla münasıbətdə sadə qorunma yollarını bilmək vacibdir.
Bundan başqa, yoluxucu xəstəliklərdən qorunmaq üçün peyvənd ən etibarlı
vasitədir.
Dərsin sonunda ümumiləşdirici cədvəl doldurulur.
Tənəffüsün gigiyenasının əsas
qaydaları
Gigiyena qaydalarının
əsaslandırılması
1.Dərindən və aramla nəfəs almaq
lazımdır.
2.Təmiz havada olmaq zəruridir.
3.Burunla nəfəs almaq lazımdır.
4.Asqıran və öskürən zaman ağzı və
burnu dəs- malla bağlamalı.
5.Ətraf mühitdə tozla mübarizə aparmaq
vacibdir.
6.Düzgün nəfəs almaq üçün –qamətin
qüz sax-
lanması vacibdir.
7.Siqaret çəkmək həm tənəffüs
47
orqanlarına,həm
də bütün orqanizmə ziyandır.
Ev tapşırığı. Hava-damcı yolu ilə yayılan infeksiyaların müalicəsində istifadə
olunan dərman bitkiləri haqqında məlumat toplayın.
Qiymətləndirmə:
Qruplar
Meyarlar
I
qrup
II
qrup
III
qrup
IV
qrup
İnfeksiyaları sadalama
İnfeksiyalardan qorunma
yollarını şərh etmə
Siqaretin orqanizmə zərərini
şərh etmə
Təqdimat
Əməkdaşlıq
IX sinif
Mövzu: Hüceyrənin üzvi maddələri. Zülallar
Standart: 1.1.2. Canlıların kimyəvi tərkibini şərh edir.
Məqsəd:
1. Zülalların polimer üzvi birləşmələrə aid olduğunu şərh edir.
2. Amin turşuların peptid rabitələrlə birləşməsinin mexanizmini şərh edir..
3. Zülalların I, II, III, IV quruluşlarını fərqləndirir.
4. Zülalların funksiyalarını şərh edir.
İnteqrasiya: K.-1.2.1.
İş forması: Qruplarla, fərdi iş
İş üsulları: Müzakirə, beyin həmləsi, BİBÖ
Resurslar: Dərslik, plakat, cədvəllər, İKT vasitələri, iş vərəqləri, marker
Dərsin gedişi:
1)
Motivasiya:
48
Əgər heyvan orqanizmindən suyun hamısı çıxarılsa, qalan quru kütlənin əsas
hissəsini
təşkil edən:
- Zülal nədir?
BİBÖ – Bilirəm/İstəyirəm bilim/Öyrəndim
Tədqiqat sualı: Zülalların xassələri hansılardır? Zülalların hüceyrədə rolu nədən
ibarətdir ? zülalların molekul quruluşu necədir? Zülalların xassə və funksiyaları
nədən iibarətdir?
Tədqiqatın aparılması: Şagirdlər qruplara bölünür və onlara iş vərəqləri verilir.
İş vərəqi 1
Şəkillərə əsasən zülalların quruluş səviyyələrini müəyyən edin, verilmiş cədvəli
işləyin.
Zülal molekulunun
quruluş səviyyələri
Quruluş səviyyəsinin
təsviri
Quruluş səviyyələrinin
əmələ gəlməsində iştirak
edən rabitələr
1.
2.
?
49
3.
4.
İş vərəqi 2
Reaksiyanın davamını yazın.
+
NH
2
-
COOH-
R-
Formulların adını qeyd edin.
İş vərəqi 3
Hansılar zülallarin funksiyalarına aiddir?
1.
daşıyıcı
2.
renaturasiya
3.
energetik
4.
hərəki
5.
müdafiə
6.
denaturasiya
7.
fermentativ
8.
irsi informasiyanın saxlanması
9.
temraturun tənzimlənməsi
10.
siqnal
11.
tənzimləyici
12.
su mənbəyi
13.
amfoterlik
İş vərəqi 4