-fesil-1: Info10-(1). qxd
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1. Hansı dərslərinizdə elektron dərsliklərdən istifadə edirsiniz 2. Tədris prosesində e-öyrənmədən necə istifadə etmək olar
- 2.10. 2.9. 2.8. 2.7. 2.6. 2.5. 2.4. 2.3.
Müasir dünyanın görünməmiş bir sürətlə dəyişməsi biliklərin daha çevik və ucuz ötürülməsi üsullarının tətbiq olunmasını tələb edir. Günümüzün bu kəskin probleminin həllini mümkün edən vasitələrdən biri elektron öyrənmə, yaxud e-öyrənmədir [e-learning]. Bundan öncəki təhsil sistemlərində kompüterlər tədrisin daha yaxşı, daha səmərəli aparılması üçün yardımçı bir vasitə idi. Lakin sürətli İnternet şə bə kə si nin meydana çıxması “müstəqil öyrənmə” və “ömrü bo yu öyrənmə” anlayışlarını orta - ya çıxardı. Getdikcə genişlənən e-öyrənmənin bir sıra xüsusiyyətləri vardır: • Zaman və məkan məhdudiyyəti yoxdur. • Öyrənən (şagird, tələbə) mövzunu öyrənənə qədər onun üzərində çalışa bilir. • Hər kəs öz qavrama qabiliyyətinə uyğun olaraq öyrənə bilir. • Öyrənən mövzunu başa düşmədiyi halda kommunikasiya va si tə lə ri ilə müəllim və digər öyrənənlərlə əlaqə qura bilər. Yaşadığımız informasiya cəmiyyətinin dinamik inkişafı üzvlərindən bütün ömrü boyu, fasiləsiz təhsil almasını tələb edir. Bu, insana zamanla ayaqlaşmaq, lazım gəldikdə peşəsini dəyişmək, cəmiyyətdə özünə layiqli yer tutmaq imkanı verir. İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələr artıq məktəbəqədər və orta məktəb təh- sili, peşə təhsili, ixtisasartırma və yenidən hazırlanma sistemi, əlavə təhsil və s. də daxil olmaqla, fasiləsiz təhsil sistemi yaratmağa başlamışlar. E-öyrənməyə elektron dərsliklər, tədris xidmətləri və texnologiyaları aiddir.
olmaqla, müasir texnikanın nailiyyətlərini, fənn sahələri üzrə mövzuları və tədris metodikasını, dizayn və bədii keyfiyyətləri özündə birləşdirir. Doğrudur, kitabla müqayisədə elektron tədris nəşrləri və resursları üçün müəyyən proqram-texniki kompleks tələb olunur. Lakin elektron audiovizual tədris sistemləri bu gün üçün məlum olan mətn, nitq, musiqi, foto, video, qrafika, animasiya və hətta, virtual reallığın kombinə edilmiş interaktiv komponentlərini də özündə əks etdirən bütün təqdimetmə növlərini özündə birləşdirir. E-öyrənmə İnternet, yaxud İntranet şəbəkəsi vasitəsilə şəxsin müstəqil öyrənməsi ilə gerçəkləşən, biliyin əldə olunmasında zaman və məkan hüdudlarını tanımayan, ömür boyu öyrənməyə imkan verən bir təhsil sistemidir. Azərbaycan höku mə kı nın Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası arasında bağlanmış saziş əsasında Təhsil Sektorunun İnkişafı Layihəsi çərçivə sin də “Azərbaycan Res publikasında fa silə siz pedaqoji təhsil və müəllim hazırlığının milli konsepsiyası və strategiya sı” layihəsi hazırlanmışdır. 13 1. İNTERNET XİDMƏTLƏRİ Elektron tədris vəsaitləri Elektron multimedia nəşri/resursu yalnız mürəkkəb elmi-texniki məhsul deyil, o həm də məzmunun dolğunluğu, metodik tapıntı, yaradıcılığın yüksək səviyyəsi, başqa sözlə, əsl incəsənətdir. 1. Hansı dərslərinizdə elektron dərsliklərdən istifadə edirsiniz? 2. Tədris prosesində e-öyrənmədən necə istifadə etmək olar? 3. E-öyrənmənin ənənəvi təhsillə müqayisədə müsbət və mənfi cəhətlərini sadalayın. 4. Hansı internet təhsil resurslarından istifadə etmisiniz? 14
2 VERİLƏNLƏR BAZASI VERİLƏNLƏR BAZASI VƏ ONUN OBYEKTLƏRİ .................................................................................................................. 16 VERİLƏNLƏR BAZASININ İDARƏOLUNMASI SİSTEMİ ..................................................................................................... 18 PRAKTİKUM. VERİLƏNLƏR BAZASI STRUKTURUNUN YARADILMASI .................................................................... 22 PRAKTİKUM. CƏDVƏLLƏRARASI ƏLAQƏLƏR. VERİLƏNLƏRİN DAXİL EDİL MƏ Sİ VƏ UZAQLAŞDIRILMASI .............................................................. 28 VERİLƏNLƏRİN ƏKS ETDİRİLMƏSİ. FORMALAR ................................................................................................................ 34 PRAKTİKUM. FORMALARIN YARADILMASI VƏ VERİLƏNLƏRİN FORMAYA DAXİL EDİLMƏSİ ................................................................................................................................................................. 37 VERİLƏNLƏRİN SÜRƏTLİ AXTARIŞI. ARAMA, ÇEŞİDLƏMƏ, SÜZMƏ ......................................................................... 43 PRAKTİKUM. VERİLƏNLƏRİN AXTARIŞI, ÇEŞİDLƏNMƏSİ VƏ SÜZÜLMƏSİ ......................................................... 46 SORĞULAR. HESABATLAR ........................................................................................................................................................... 49 PRAKTİKUM. SORĞULARIN YARADILMASI. HESABATLARIN YARADILMASI VƏ REDAKTƏSİ ..................... 53
16 VERİLƏNLƏR BAZASI VƏ ONUN OBYEKTLƏRİ • Verilənlər bazası nədir • Verilənlər bazasının əsas obyektləri hansılardır • Sahə nədir. Yazı nədir • Verilənlər bazasında neçə cədvəl ola bilər İnformasiya və informasiya prosesləri ilə tanış olarkən insanın istənilən fəaliyyət sahəsinin informasiya ilə əlaqəli olması qeyd olunmuşdu. İnformasiya ilə işləmək və xüsusən də nəsildən-nəslə ötürmək üçün, onun saxlanmasının xüsusi əhəmiyyəti var. İnsan cəmiy yəti inkişaf etdikcə, informasiyanı saxlamaq üçün müxtəlif vasitələr düşünülmüş və onlar zaman-zaman təkmilləşdirilmişdir. Ancaq informasiyanın, sadəcə, saxlanması ye tərli deyildir. İnformasiya elə saxlanmalıdır ki, lazım olduqda onu asanlıqla əldə etmək mümkün ol sun. Məhz axtarışları asanlaşdırmaq məqsədi ilə əlifbalı qeyd kitabçaları düzəldilmiş, kitabxanalarda isə əlifba və mövzular üzrə kataloqlar yaradılmışdır. Belə bir misalı nəzərdən keçirək. Məlum dur ki, avtomobil müfəttişliyində avtomobil- lərin qeydiyyatı apa rılır. Xüsusi kartotekada hər bir avtomobil haq qında informasiya – maşının nömrəsi (dövlət nişanı), markası, rəngi, sahibi haqqında məlumat sax lanılır. Kar totekada bütün məlumatlar maşınların nömrəsinə görə nizamlanır, ona görə də ma - şı nın nömrəsi məlumdursa, istənilən maşın haqqında məlumatı asanca tapmaq olar. Təəssüf ki, bəzi hadisələr zamanı maşının nömrəsi həmişə mə lum olmur. Məsələn, qəza törə dən sürücü hadisə ye rindən qaçdıqda, hadisənin şahidləri çox zaman maşının nömrəsini deyə bilmirlər; ən yaxşı halda onlar maşının mar kasını və rəngini xatırlaya bilirlər. Ağ rəngli “Mersedes”i tapmaq üçün bütün kar- totekanı “ələk-vələk etmək” lazım gəlir. Bu hal son za man laradək belə idi. Əlbəttə, bir neçə ayrı-ayrı kartoteka düzəltmək olardı. Məsələn, avto mo -
qasında rənglərinə görə, üçüncü sündə isə ayrı bir əlamətə görə nizamlamaq olardı. Ancaq belə təkrarlanmalar işin həcmini əhəmiy yətli dərəcədə artırır, çünki hər bir avtomobil haqqında bir neçə kart doldurmaq lazım gəlir. Verilənlər Verilənlər bazası Sahə Yazı
Cədvəl S Ö Z L Ü K 2.1. Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|