Uşaq hüquqlarının araşdırılması
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Uşaq hüquqları dərslərində fikir yürütmək üçün verilən əsas suallar Haqqında Vasitəsilə Üçün
- Əyani vasitələr
müəllimləri münsif rolunda çıxış edərək, ən yaxşı plakatları müəyyən edə və onları kiçik hədiyyələrlə (misal üçün, kinoteatra biletlər, kitablar) mükafatlandıra bilərlər. Yerli və ya beynəlxalq həyatdan nümunələr şagirdlərin məktəbə gətirdikləri müxtəlif çap mediasından götürülməlidir. Ona görə də qəzet və jurnalları oxumaq hazırlıq prosesinin özəyini təşkil edəcək. Kooperativ öyrənmə (kiçik layihə qruplarında işləmə) olmadan şagirdlər öz məqsədlərinə çata bilməyəcəklər. Bu, layihənin növbəti tədris hədəfidir. Layihə təqribən dörd dərsi əhatə etməlidir. Oxucu özü görəcək ki, hər dərs ayrı-ayrılıqda bir tam təşkil etmir, əksinə dərslərin hamısı bir-birinə bağlıdır. Qruplar daxilində şagirdlərə özləri üçün ağlabatan iş cədvəli (planı) tərtib etmək imkanı verilməlidir.
Müəllim
Şagirdlər uşaq hüquqları haqqında indi nə bilirlər? Konkret sinif otağında və ümumiyyətlə, məktəb icmasında uşaq hüquqlarının prinsipləri hansı yollarla müşahidə olundu? Məktəbdən kənarda necə hərəkət etməyi öyrənmə: Şagirdlər öz gələcək həyatları üçün nə öyrəndilər? Şagirdlər sistematik yanaşmadan istifadə etməklə uşaq hüquqlarını analiz etməyi öyrənirlər. Şagirdlər sinfi və məktəbi şirnikləndirici öyrənmə mühiti kimi qəbul edirlər. Gündəlik qəzetlər iş üçün materiala çevrilir və bununla çevrilmiş olur ki, orada şagirdlər öz gündəlik həyatlarına nəzər sala bilirlər. Hazırladıqları məhsulun (burada konkret olaraq, söhbət plakatdan gedir) təqdimatını necə keçirməyi öyrənməklə, onlar məktəbdən kənardakı mühüm məsələləri müşahidə edib sonra təqdim etmək bacarığına yiyələnirlər. Şagirdlər Mən uşaq hüquqları haqqında nə öyrəndim? Mən uşaq hüquqlarını sinifdə necə təcrübədən keçirdim? İndi mən hansı fəaliyyətə qadirəm? Mənim uşaq hüquqları konvensiyasındakı maddələrin nə qədər dəqiq ifadə olunduğu və onlarda nə qədər çox aspektlərin gizləndiyi barədə məlumatım oldu. Mən bu maddələri analiz etməyi və onlar haqqında fikirləşməyi öyrəndim. Mən sinif yoldaşlarımın və müəllimimin həm məni ruhlandırdığını, həm də yarışmaq üçün qıcıqlandırdığını təcrübəmdə yaşadım. Qarşılıqlı əlaqənin hər iki üsulu məni dəstəkləmək üçündür. Mən başa düşdüyüm məsələlərə dair ictimai müzakirələrdə iştirak etməyə hazıram. Mən uşaq və insan hüquqları ilə bağlı öz fikrimi əsaslandırmaq və həmçinin başqalarının bu barədə fikirlərini dinləmək istəyirəm. Əyani vasitələr Böyük ölçülü vərəqlər Rəngbərəng kağız Flomaster Qayçı Köhnə jurnallar və qəzetlər Şəkillər və fotoşəkillər Uşaq hüquqları haqqında Konvensiyanın mətni Uşaq hüquqları kartları
Dərs 1-3
Əvvəlcə müəllim dörd dərsin tam planı haqqında şagirdlərə məlumat verir. Şagirdlər başa düşməlidirlər ki, onlar uşaq hüquqlarını tərənnüm edən plakatlar hazırlamalıdırlar, ola bilsin, bu, müsabiqə şəklində olsun. Şagirdlər üç nəfərlik qruplar şəklində işləməlidirlər. Qrupların yaradılması və təşkilatlanması ilə bağlı ipucları aşağıda verilib. Uşaq hüquqları haqqında Konvensiya bütövlükdə 54 maddədən ibarətdir ki, bunların da ilk 41-i, müəyyən mənada 42-si şagirdlər üçün birbaşa əhəmiyyətə malikdir. Müəllimin həmin 41, yaxud 42 maddəni qruplar arasında necə paylaşdırmasından asılı olmayaraq, bu dəqiq bəllidir ki, hər qrup bir yox, bir neçə maddə üzərində işləməli olacaq. İlk öncə şagirdlərin hər biri konvensiyanın bütün mətnini oxumalı və özü üçün xüsusilə əhəmiyyətli hesab etdiyi üç maddəni seçməlidir. Üzərində maddələrin nömrələri yazılmış kartlar (və ya kağız lentlər) nömrə ardıcıllığı ilə skotçla yazı taxtasına yapışdırılır. Şagirdlər bir-bir lövhəyə yaxınlaşmaqla, seçdikləri kartlara işarə qoyurlar. Sonra bu işarələr hesablanır və hər kartın nəticəsi onun üzərinə yazılır. Müəllim kartları indi yeni ardıcıllıqla – topladığı işarələrin sayına uğun ardıcıllıqla düzür. Bundan sonra isə müəllim şagirdlər arasında qısa fikir mübadiləsi aparır və bu zaman hər bir şagirdin fikir mübadiləsində iştirakını və başqalarının ona qulaq asmasını təmin edir. Bu seçilmiş maddələr uşaqların və yeniyetmələrin real vəziyyətini nə dərəcədə tam əks etdirir? Burada hansısa bir model, yaxud təməl prinsip görə bilirsinizmi? Hansı elementlər diqqətdən kənarda qalıb? İndi isə qruplar formalaşdırılır. Bu, üç müxtəlif yolla edilə bilər, seçim müəllimindir. Birinci halda, qruplar təsadüfi seçmə yolu ilə yaradılır. İkinci halda, öz partnyorlarını seçmək ixtiyarı şagirdlərə verilir. Bu variantda qrupun dinamikası və sinifdə şagirdlərarası münasibətlər (bu münasibətlərin hansı formalarda, məsələn, qızlarla oğlanlar arasında özünü büruzə verməsindən asılı olmayaraq) məsələləri, bəzi şagirdlərin təklənməsi halları, yaxud mümkün qarmaqarışıqlıq və gərginlik halları üzərində işləmək əzmi tələb olunur. Müəllimin bu kimi problemlərlə məşğul olmaq qərarına gəlməsi sinfin ehtiyaclarına cavab vermiş olar, ancaq bu, müəllimdən əlavə vaxt və enerji tələb edir. Üçüncü halda, qrupları hansı üsulla yaratmaq müəllimin ixtiyarına verilir. Ancaq müəllim onun seçdiyi üsulun aydın olduğuna və şagirdlər tərəfindən başa düşüldüyünə əmin olmalıdır. İşə başlamazdan qabaq, qruplar təşkilatlanmanı başa çatdırırlar. Belə ki, şagirdlər öz qruplarına ad qoyur və qrup daxilində üç vəzifəni öz aralarında bölüşdürürlər: vaxt üzrə menecer, Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|