S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
sözüged ən dərman preparatlarının hər ikisinin böyük dozalarda üzun müdd ət təyin olunması məsləhət görülmür və ya bu zaman qanda kaliumun v ə kreatininin səviyyəsinə diqqət yetirilməsi tövsiyə olunur. Xronik ür ək çatışmazlığının gedişində dekompensasiya başlanıb proqressivl əşdikdə, aldosteron antaqonistləri 100-300 mq/sutka dozasında, 15-18 gün ərzində, kompleks müalicənin tərkibində təyin olunur; rekompensasiya əldə olunduqda, onların dozaları, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, azaldılmalıdır. Xronik ürək çatışmazlığının dekompensasiyası, yəni kəskinləşməsi və hiperhidratasiyası zamanı aldosteron antaqonistl əri ilə müalicənin effektivliyi aşağıdakı meyarlarla qiym ətləndirilir: - davamlı və refrakter ödem sindromunda diurezin 20-25% artması; - susama hissinin, ağızda quruluğun və ağızdan gələn spesifik “qaraciy ər” iyinin azalması; - qanda kaliumun v ə maqneziumun konsentrasiyalarının, hiperdiurez v əziyyətinə baxmayaraq, stabilləşməsi, yəni hipokaliumemiya v ə hipomaqneziumemiyanın qeyd edilm əməsi. Bundan sonra, III-IV f unksional sinifli dekompensasiyalı xəstələrə AÇF ingibitorları və betaadrenoblokatorlarla birlikdə, aldosteron antaqonistl ərini kiçik dozalarda (25-50 mq/sutka), RAAS-ı tam blokada ed ən, xəstəliyin gedişini və proqnozunu yaxşılaşdıran neyrohumoral modulyator kimi, t əyin edirlər. Hazırda ağır dərcəli xronik ürək çatışmazlığının müalicəsində, AÇF ingibitorları + betaadrenoblokatorlar + aldosteron antaqonistl əri kompleksi ən rasional terapiya üsulu hesab olunur v ə onun effektivliyi A sinif səviyyəsində sübut olunmuşdur. Onu da qeyd ed ək ki, spironolaktonun qanda konsentrasiyası, 100-300 mq/sutka dozasında qəbul olunduğu zaman üçüncü gün öz platosuna çatır v ə onun qəbulu dayandırıldıqdan 3 gün sonra onun fəaliyyəti, yəni təsiri qurtarır. Onu da qeyd edək ki, aldosteron antaqonistlərinin hiperkaliumemiya, kreatinin qanda artması kimi əlavə təsirlərindən başqa, bəzən ginekomastiya da inkişaf edə bilər. Ona görə də, qanın plazmasında kreatininin səviyyəsi 130 mkmol/l-dən çox, kaliumun s əviyyəsi 5,2 mkmol/l-dən çox, anamnezdə böyrək çatışmazlığı haqqında m əlumat olduğu təsadüflərdə, aldosteron antaqonistlərinin AÇF ingibitorları ilə birlikdə təyin olunması, həkimdən ehtiyatlı olmağı və sözüged ən göstəricilərin nəzarət altına alınmasını tələb edir. Xronik ür ək çatışmazlığının sidikqovucularla müalicəsi və ya diuretikoterapiya, x əstəlik zamanı orqanizmdə mayenin ləngiməsi və ödem sindromunun inkişaf etməsinə əsaslanır. Burada dehidratasiya 321 üsulu il ə aparılan müalicə yüksək terapevtik əhəmiyyət kəsb edir. Patofizioloji olaraq, orqanizmd ə ləngiyib yığılmış olan artıq maye, əvvəl hüceyr əxarici sahədən damardaxili axınına keçməli, böyrəklərə çatıb filtrasiya olunmalı, böyrək kanalcıqlarında reabsorbasiya nəzarətindən sonra sidik şəkilində xaric olunmalıdır. Orqanizmdə yığılmış artıq mayenin heceyr əxarici sahədən damardaxili axınına keçməsi üçün, sirkulyasiya ed ən qan həcmini və damardaxili hidrostatik təzyiqini azaldan f əal təsirli diuretik, müsbət inotrop təsirə malik preparat, AÇF ingibitoru (v ə ya angiotenzin reseptorlarının blokatoru), vena daxilinə onkotik qan t əzyiqini yüksəldən qan plazmasınıın və ya albuminin yeridilm əsi, osmotik təzyiqini yüksəldən, ion mübadiləsini gücləndirən aldosteron antaqonistinin verilm əsi lazımdır; damardaxili axınına hüceyr əxarici sahədən artıq dərəcədə daxil olan mayenin böyrəklərə çatması və burada onun filtrasiyasının intensivləşməsi üçün, səyrici aritmiya zamanı diqoksinin kiçik dozalarından, sinus ritmi fonunda hipotoniya zamanı vena daxilinə dopamin, sistolik qan təzyiqinin s əviyyəsi 100 mm c.s-dan yüksək olduğu təsadüflərdə vena daxilinə eufillinin yeridilm əsi lazımdır; böyrəklərdə əmələ gəlmiş birincili sidiyin böyr ək kanalcıqlarına düşdüyü zaman, burada onun reabsorbasiyasının blokada olunması və orqanizmdən çoxlu miqdarda mayenin xaric edilm əsi üçün, xəstəyə diuretiklərin təyini lazımdır. Beləliklə, yuxarıda t əsvir etdiyimiz üç əsas patofizioloji mexanizmin təmin olunması, xronik ür ək çatışmazlığı olan xəstələrin dehidratasiya üsulu ilə müalicənin uğurla həyata keçirilməsinə şərait yaradır. Beləliklə, xronik ürək çatışmazlığının dehidratasiya üsulu ilə diuretiklər vasitəsilə müalicə ed ərkən, xəstəyə AÇF ingibitorları və aldosteron antaqonistləri kimi neyromodulyatorları, mayeni hüceyrəxarici sahədən damardaxili axınına ç əkib gətirən, böyrək qan dövranını və filtrasiyanı yaxşılaşdıran d ərmanların da verilməsi mütləq lazımdır (A sinif səviyyəsində sübut olunmuş hesab olunur). Xronik ür ək çatışmazlığının dehidrativ terapiyası və bu zaman diuretikl ərin tətbiqi aşağıdakı müddəalara əsaslanır: - diuretikl əri və ya sidikqovucu dərmanları ödem sindromunun aradan götürülm əsi və xəstənin klinik v əziyyətinin yaxşılaşması üçün təyin edirlər; diuretikoterapiya h əm də xəstənin hospitalizasiya hallarının sayını azaldır. Bununla belə onlar x əstəliyin proqressivl əşməsini ləngidə və proqnozu yaxşılaşdıra bilmirl ər; diuretikoterapiyanın düzgün aparılmaması və diuretikl ərin yüksək dozalarda tətbiq olunmasında, xəstənin h əyat kefiyyəti göstəriciləri hətta pisləşə bilər; 322 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|