S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
betaadrenoblokatorlarla müalic ənin birinci 2 həftəsində ürək atımının azalması və xronik ürək çatışmazlığı əlamətlərinin kəskinləşməsi halları rast g əlinə bilər. Bu zaman AÇF ingibitorlarının, diuretiklərin dozalarını bir q ədər artırmaq, ürək qlükozidlərini kiçik dozalarda vermək, betaadrenoblokatorların dozalarını isə yavaş tərzdə titrləmək məsləhət görülür. Ona gör ə, betaadrenoblokatorların qəbulu dayandırıldıqda, xronik ür ək çatışmazlığının klinik gedişi pisləşə bilər. Hipotoniya, qeyri- stabil hallar v ə sairə göstəricilərə görə, betaadrenoblokatorlarla müalic ənin dayandırılması lazım gəldikdə, onun yenidən başlanması, klinik v əziyyətin stabilləşməsindən sonra kiçik dozalarla həyata keçirilir. Xronik ür ək çatışmazlığında betaadrenoblokatorlarla müalicənin aparılmasına aşağıdakı əks göstərişlər vardır: - bronxial astma, xronik obstruktiv irinli bronxit, ağciyərin xronik obstruktiv x əstəliyi (AXOX); - bradikardiya (˂50 vurğu/dəq); - sistolik hipotoniya (˂80 mm c.s); - II v ə daha çox dərəcəli AV blokadaları; - ağır dərəcəli obliterasiyaedici endarteriit. Xronik ür ək çatışmazlığının özünün yaratdığı xronik bronxit, betaadrenoblokatorla rın təyin olunmasına mütləq əks göstəriş deyildir. Bütün bu hallarda betaadrenoblokatorların təyin olunmasına, kiçik dozalarla başlamaqla və çox ləng titrləmə aparmaqla nail olmağa cəhd etm ək, çalışmaq lazımdır. Onların qəbulu fonunda və ya nəticəsində bro nxobstruksiya baş verdikdə və ya mövcud olan buna oxşar hal k əskinləşdikdə, kardioselektiv betabiradrenoblokator olan bisoprololu verm ək lazımdır. Xronik ürək çatışmazlığı 2-ci tip şəkərli diabetin fonunda v ə ya onun nəticəsində inkişaf etmiş olduqda və ya da onların müştərək olduqları təsadüflərində, betaadrenoblokatorun təyin edilməsi mütl əq göstərişdir. Burada daha çox karvedilol göstərişdir, çünki o, digər betaadrenoblokatorlardan f ərqli olaraq, həm də periferik toxumaların insulin ə olan həssaslığını yaxşılaşdırır (A sinif). Son illər ərzində, ürəyin işemik xəstəliyi olan pasiyentlərdə, betaadrenoblokatorların keçirm əməzliyində, ürək vurğularının tezliyini azaltmaq üçün, If – kanallarının blokatorlarından biri olan, ivabradindən istifadə etməyə başlamışlar. Xronik ürək çatışmazlığı, ürəyin sol mədəciyinin atım fraksiyasının azalması təsadüflərində, ürək vurğularının dəqiqəlik sayının azaldılması, ürəyin işemik xəstəliyində proqnozun yaxşılaşdırılmasında yeni imkanlara yol aça bil ər. Bel əliklə, xronik ürək çatışmazlığının müalicəsində betaadrenoblokatorların təhlükəsiz və uğurla tətbiq olunması üçün, onları AÇF ingibitorlarını alan pasiyentlərə təyin etmək, inotrop preparatların 319 v ə diuretiklərin vena daxilinə yeridilməsinə ehtiyacı olmayan, nisbətən stabil klinik v əziyyətində olan xəstələrə vermək, müalicəni kiçik dozalarla başlayıb tədricən artırmaqla optimal fərdi dozaya çatdırmaq lazımdır. Betaadrenoblokatorlarla müalicəni ambulator şəraitdə başlamaq v ə davam etdirmək olar; müalicənin başlanğıc dövründə rast gəlinə bilən hipotoniya, bradikardiya v ə ya klinik vəziyyətin pisləşməsini göstərən qeyri- stabil halları vaxtında aşkara çıxardıb aradan götürmək lazımdır. Ona gör ə də xəstələr ambulator şəraitində həkimin nəzarətində olmalı, onlarda arterial qan t əzyiqi, ürək vurğularının tezliyi, ürək çatışmazlığı simptomları, durğunluq əlamətləri sistematik olaraq müəyyən olunub, qiym ətləndirilməlidir; ürək çatışmazlığı əlamətlərinin artmasında, yəni dekompensasiyanın proqressivləşməsində, birinci növbədə AÇF ingibitorlarının və diuretiklərin sutkalıq dozalarını artırmaq lazımdır; bu t ədbirlərin effektivliyi olmadıqda betaadrenoblokatorun dozasını müv əqqəti olaraq azaltmaq və klinik vəziyyət rekompensasiya olduqdan sonra, yenid ən kiçik dozalarla müalicəni bərpa etmək lazımdır; dekompensasiya dövründ ə inotrop preparatların təyin olunmasına ehtiyac olduqda kalsium sensitizatorlardan biri olan levosimendandan istifad ə edilm əsi tövsiyə olunur. Sonuncunun inotrop hemodinamik effekti, betaadrenoreseptorların blokada dərəcəsindən asılı deyildir; xronik ürək çatışmazlığının III-IV funksional sinifli xəstələrdə, naməlum etiologiyalı ür ək çatışmazlığında, hipotoniya, bradikardiya, yanaşı bronxoobstruksiya zamanı və betaadrenoblokatorları pis keçirən hallarda və anamnezdə əvvəllər betaadrenoblokatorlarla müalicənin, əlavə və xoşagəlməz əlamətlərə, ürək çatışmazlığının kəskinləşməsinə görə, dayandırılması haqqında məlumata malik təsadüflərdə xəstələri xüsusi olaraq kardioloji n əzarətə və müşahidəyə götürmək tövsiyə olunur. Aldosteron antaqonistl əri, xronik ürək çatışmazlığının kompleks diuretik terapiyasında, ağır dərəcəli klinik gedişi zamanı, 100-300 mq/sutka dozasında, kaliumu mühafizə edən diuretik kimi tətbiq olunur; onların tətbiqinə xronik ürək çatışmazlığının dekompensasiyası, hiperhidratasiyası və fəal dehidrativ müalicənin aparılmasına ehtiyacın olması göstərişdir. Xronik ürək çatışmazlığının gedişində rekompensasiyanı əldə etmək üçün, aldosteron antaqonistlərinin AÇF ingibitorları və ya angiotenzin reseptorlarının blokatorları və digər diuretikl ərlə birlikdə, kompleks şəkilində tətbiq edilməsi, uğurlu n əticələrə gətirib çıxarır. Xəstələrdə rekompensasiya əldə olunduqdan sonra, aldosteron antaqonistl ərinin sutkalıq dozası azaldılır və onların q əbulu kiçik dozalarda əlavə neyrohormonal modulyator kimi, uzun müdd ət ərzində davam etdirilir. AÇF ingibitorları və aldosteron antaqonistl ərinin birlikdə təyin olunması yüksək effektivliyə malikdir və onlar birlikd ə qanda kaliumun və kreatinin miqdarını artırır. Odur ki, 320 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|