39
Azərbaycan Respublikasının “Ölkədən getmək, ölkəyə gəlmək və pasportlar haqqında” Qanununun 12-ci
maddəsinin tələblərinə uyğun olaraq cinayət işi üzrə şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxs qismində tanınmışdırlarsa -
barələrində cinayət təqibi üzrə icraat başa çatanadək; cinayət törətdiyinə görə məhkum olunublarsa — cəza
çəkməkdən azad olunana, yaxud cəzanı tam çəkənədək; məhkəmədə onlara qarşı mülki iddia verilibsə — müvafiq
olaraq Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada mülki iş üzrə qərar qüvvəyə
minənədək əcnəbilərin Azərbaycan Respublikasından getməsi müvəqqəti məhdudlaşdırıla bilər.
“Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 10-cu maddəsinə
əsasən, Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan şəxsin xarici dövlətin vətəndaşlığına mənsubiyyəti, Azərbaycan
Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş və ya Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının
109-cu maddəsinin 32-ci bəndinə müvafiq surətdə həll edilmiş hallar istisna olmaqla tanınmır.
Azərbaycan Respublikası ərazisində müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün icazələrin alınması ilə əlaqədar əcnəbiyə
yaşayış sahəsi verən şəxs (ev sahibi) tərəfindən Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəisinin
adına müraciət olunan müvafiq ərizədə ev sahibinin və qediyyata düşən şəxsin adı, soyadı, atasının adı, həmçinin
şəxsin qeydiyyata düşmək istədiyi ünvan göstərilməklə, əcnəbi və ya vətəndaşlığı olmayan şəxsə müvəqqəti və ya
daimi qeydiyyata düşməsinə etiraz edilməməsi barədə qeydlər öz əksini tapmalıdır.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2000-ci il 6 dekabr tarixli 214 saylı qərarı ilə təsdiq edilmiş
“Əcnəbinin Azərbaycan Respublikası ərazisində haqqı ödənilən əmək fəaliyyətini həyata keçirməsi üçün fərdi
icazənin verilməsi Qaydaları”nin 1.3-cü bəndinə əsasən, işəgötürən fərdi icazə almış əcnəbini başqa işəgötürənin
yanında işə keçirə bilməz. Belə ki, əcnəbini və vətəndaşlığı olmayan şəxsi Azərbaycan Respublikası ərazisində
haqqı ödənilən əmək fəaliyyətinə cəlb etmək istəyən digər işəgötürən yeni fərdi icazənin alınması ilə bağlı
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Miqrasiya Xidmətinə müraciət etməlidir.
-Birillik müvəqqəti yaşama icazəsinə görə 120 (yüz iyirmi), fərdi icazəyə görə isə işəgötürən tərəfindən 1000 (min)
manat məbləğində dövlət rüsumu Kapital Bankın yerli filiallarından birinə ödənməlidir
17. Avtomobilin alınması və texniki baxışdan keçirilməsi
1.Avtomobil alarkən onun rəsmləşdirilməsi üçün qaydalar və rüsumlar necə müəyyən olunur?
Avtomobil alarkən daha çox istifadə olunan iki qayda mövcuddur:
Ümumi etibarnamə ilə (Generalnı)
Alqı-satqı yolu ilə
2. Avtomobilin etibarnamə yolu ilə alınmasının qaydaları nədir?
Etibarnamə ilə avtomobil alarkən sadəcə avtomobi satan şəxs həmin avtomobil üzərində bütün hüquqları müəyyən
olunmuş müddətə etibar edir. Ancaq, mülkiyyət hüququ satan şəxsdə qalır, yəni avtomobilin qeydiyyat
şəhadətnaməsi (texniki pasportu) satan şəxsin adında qalır.
Etibarnamənin müddəti ərzində avtomobili alan şəxs onun üzərində müstəqil olaraq sərəncam verə bilər. Onu öz
adına rəsmləşdirə bilər, kiməsə bağışlaya bilər,
sata bilər, girov qoya bilər və digər hərəkətlər edə bilər. Amma əgər
müəyyən olunmuş müddət ərzində avtomobili alan şəxs heç bir hərəkət etmirsə, etibarnamənin müddəti bitdikdən
sonra həmin şəxs avtomobil üzərində hüquqlarını itirmiş olur. Bu halda təkrar olaraq avtomobili satan şəxsdən
yenidən etibarnamə alınmalıdır.
3. Etibarnamə ilə bağlı xərclər nə qədərdir?
Dövlət Rüsumu haqqında AR-sı qanunun 10.9-cu maddəsinə görə Nəqliyyat vasitələrinin özgəninkiləşdirilməsi və
üzərində sərəncam verilməsi ilə bağlı etibarnamələrə(generalnı)görə dövlət rüsumu 10 manat nəzərdə tutulmuşdur.
Əgər etibarnamə ərə(arvada), uşaqlara, nənəyə, babaya, nəvəyə, bacıya, qardaşa verilərsə bu zaman 5 manat dövlət
rüsumu ödənilməlidir. Etibarnamələr Dövlət Notariat Konturlaraında verilir. Həmin Etibarnamə 10 gün
müddətində qeydiyyatda olduğu yer üzrə DYP-nin qeydiyyat şöbəsində 10 manat dövlət rüsumu ödənilməklə
qeydiyyata alınmalıdır.
4. Avtomobilin idarə edilməsi ilə bağlı etibarnamə necə verilməlidir və xərclər nə qədərdir?
Avtomobilin istifadə edilməsi ilə bağlı etibarnamə isə yalnız sürücülük vəsiqəsi olan şəxslərə verilir. Bu halda
Dövlət Rüsumu haqqında AR-sı qanunun 10.11-ci maddəsinə görə Nəqliyyat vasitələrinin istifadə edilməsi ilə
40
bağlı etibarnamələrə görə dövlət rüsumu 5 manat nəzərdə tutulmuşdur. Əgər etibarnamə ərə (arvada), uşaqlara,
nənəyə, babaya, nəvəyə, bacıya, qardaşa verilərsə bu zaman 3 manat dövlət rüsumu ödənilməlidir.
Avtomobilin alqı-satqı yolu ilə alınmasiının qaydaları nədir?
5. Avtomobilin alqı-satqı yolu ilə alınması isə ən etibarlı və məqsədəmüvafiq qaydadır. Bu zaman avtomobili alan
şəxslə satan şəxs arasında alqı-satqı müqaviləsi bağlanılır. Həmin müqəvilə əsasında avtomobil tam olaraq alan
şəxsin mülkiyyətinə keçir. Bu halda avtombilin qeydiyyat şəhadətnaməsi(texniki pasportu) alan şəxsin adına
rəsmləşdirilir və həmin şəxs avtomobilin tam mülkiyyətçisi sayılır.
Avtomobilin alqı-satqı yolu ilə alınması üçün xərclər nə qədərdir? Avtomobilin alqı-satqı müqəviləsi üzrə xərclərə
gəlincə isə qeyd edim ki, Dövlət Rüsumu haqqında AR-sı qanunun 10.2-cu maddəsinə görə Nəqliyyat vasitələrinin
özgəninkiləşdirilməsi ilə bağlı müqavilələrə görə dövlət rüsumu 50 manat nəzərdə tutulmuşdur. Əgər müqavilə
ərə(arvada), uşaqlara, nənəyə, babaya, nəvəyə, bacıya, qardaşa verilərsə bu zaman 25 manat dövlət rüsumu
ödənilməlidir.
6.Avtomobillər texniki baxışdan hansı vaxtlarda keçirilir və nə qədər rüsum ödənilməlidir?
Azərbaycan Respublikasında qeydiyyatda olan bütün nəqliyyat vasitələrinə "Yol hərəkəti haqqında" Qanunun 30-
cu maddəsinin altıncı hissəsində qeyd olunduğu kimi ildə bir dəfə texniki baxış keçirilir. Nəqliyyat vasitəsinə
texniki baxış keçirilməsi üçün:
mühərrikin işçi həcmi 2000 kub sm-ə qədər olan minik avtomobilləri üçün hər kub sm görə 1qəpik, 2000 kub
sm-dən çox olan minik avtomobilləri üçün 20 manat+ mühərrikin həcminin 2000 kub sm-dən çox hissəsi üçün
hər kub sm-ə görə 2 qəpik yol vergisi tutulur, əlavə olaraq avtonəqliyyat vasitələrinə xidmətlərin göstərilməsi
üçün 10 manat dövlət rüsumu ödənilir.
Texniki baxış üçün avtomobillərin markaları nəzərə alınmaqla aşağıdakı müddətlər müəyyən olunmuşdur:
VAZ markalı avtomobillər üçün – yanvar ayının 1-dən may ayının 1-dək.
QAZ, Moskviç, ZAZ, UAZ və digər MDB istehsalı olan avtomobillər üçün – may ayının 1-dən iyul ayının 1-
dək.
Yük avtomobilləri və avtobuslar üçün – iyul ayının 1-dən sentyabr ayının 1-dək.
Digər xarici dövlətlərdə istehsal olunmuş minik avtomobilləri üçün – sentyabr ayının 1-dən noyabr ayının 1-
dək.
18. Dövlət qulluğuna qəbul
Dövlət qulluğu dedikdə nə başa düşülür?
Dövlət qulluğu Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və digər qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq
dövlətin məqsədlərinin və funksiyalarının həyata keçirilməsi sahəsində dövlət qulluqçularının öz vəzifə
səlahiyyətlərini yerinə yetirməsidir.
Hansı orqanlar dövlət orqanları hesab edilirlər?
Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilmiş hüdudlarda Azərbaycan Respublikasının
məqsəd və funksiyalarını həyata keçirən, qanunvericiliyə uyğun olaraq yaradılmış və dövlət büdcəsindən
maliyyələşdirilən dövlət qulluqçularının qurumu dövlət orqanıdır.
Kimlər dövlət qulluqçuları hesab edilirlər?
Dövlət qulluqçuları “Dövlət qulluğu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununu ilə müəyyən edilmiş
qaydada maaşlı (maaş yalnız dövlət büdcəsi vəsaitindən verilə bilər) dövlət qulluğu vəzifəsini tutan və Azərbaycan
Respublikasına sadiq olacağına and içən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarıdır.
Hansı şəxslərin dövlət qulluğuna girmək hüququ vardır?
Dövlət qulluğu haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 27.1-ci maddəsinə əsasən Azərbaycan
Respublikasının 16 yaşına çatmış, irqindən, milliyyətindən, dilindən, cinsindən, sosial mənşəyindən, əmlak
vəziyyətindən, yaşayış yerindən, dinə münasibətindən, əqidəsindən, ictimai və digər birliklərə mənsubiyyətindən
asılı olmayaraq, müvafiq vəzifənin tələblərinə uyğun peşə hazırlığına malik olan vətəndaşlarının dövlət qulluğuna
girmək hüququ vardır.