O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti biologiya va kimyo fakulteti kimyo bo‘limi

20
O
OR
OH
B
OH
OH
HO
O
21
OH
O
B
OH
HO
OH
22
O
OH
O
H
O
O
H
H
O
B
OH
OH
OH
B
HO
HO
HO
H
O
O
H
23
Flavonoidlarning bor kislotasi bilan hosil qilgan komplekslari. 
Rux kukini va 18% li HCl eritmasi o‘simlik ekstraktiga ta’sir ettirilsa flavonlar, 
digidroflavonollar qizil, yorqin-to‘q sariq rangga, flavonollar, flavanonollar, flavon 3-
glikozidlar pushti rangga bo‘yaladi. Magniy kukuni va konsentrlangan HCl eritmasi 
(“sianidin na’munasi”) kislotali sharoitda o‘simlik ekstraktiga ta’sir ettirilsa flavonlar, 
flavononlar, flavononollar qizil, to‘q sariq rangga bo‘yaydi. Ikkinchi reaksiya 
flavononlarni aniqlash uchun qo‘llaniladi. Reaksiya tenglamasi umumiy holda 
quyidagicha ko‘rinishda ifodalanadi:[1,2,7,10,11-13]. 

---

15 
O
O
O
O
PCl
5
Zn/HCl
Mg/HCl
O
O
24 25 26
Flavonoidlarning kimyoviy o‘zgarishi. 
NaBH
4
ni etil spirt yoki izopropil spirtdagi 1 % li eritmasi va AlCl
3
dan iborat 
sistemaga flavonoidlar yig‘indisi qo‘shilganda flavonon, izoflavonlar reaksiya 
natijasida ko‘rinadigan sohada qizil rang namoyon qiladi [15]. AlCl
3
ning spirtdagi 1-
3% eritmasi ta’sirida ko‘rinadigan sohada flavonlar yorqin-sariq, flavonollar, 
xalkonlar, auronlar sariq ranglarni namoyon qiladi [15] Bu vaqtda flavonoidlar AlCl
3
bilan kompleks birikmalarni hosil qiladi: 
O
O
OH
Al
Cl
Cl
Cl
27
O
O
Al
Cl
Cl
Cl
OH