Oqsil va oqsil-energetik taqchillik (yetishmovchilik sabablari, oqibatlari va oldini olish yo‘llari)
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
| XULOSA VA TAVSIYALAR.
Qarshi shahri aholisi guruhlarida olib borilgan tekshirishlar asosida quyidagi xulosalar qilindi: 1. Tekshirishda ishtirok etgan bog‘cha yoshidagi o‘g‘il bolalarning antropometrik ko‘rsatkilchari (tana vazni va bo‘yi) me'yor darajasida bo‘lsa, qiz bolalarda bu ko‘rsatkichlardan tana vazni o‘rta hisobda 7 % past (bo‘y uzunligi 98,5 sm, vazni 14,8 kg). 2. Bog‘cha yoshidagi bolalar kunlik ratsionining umumiy energetik qiymati me'yor darajasida bo‘lgan holda ularning umumiy oqsillarga bo‘lgan talabi qiz bolalarda 85 %, o‘g‘il bolalarda 91 % qondirilgan. 3. Bog‘cha yoshidagi bolalarning to‘la qiymatli oqsillarga bo‘lgan talabi qiz bolalarda 80%, o‘g‘il bolalarda 86 % qondirilgan. 4. Olingan natijalarga ko‘ra, bolalar bog‘chalarida ular ovqatining tarkibida oqsillar va ayniqsa hayvon oqsillari miqdorini 20 % oshirish lozim. 5. Maktab yoshidagi bolalar kunlik ratsionining umumiy energetik qiymati me'yor darajasigan biroz ko‘p bo‘lgan holda ularning umumiy oqsillarga bo‘lgan talabi qiz bolalarda 85 %, o‘g‘il bolalarda 88 % qondirilgan. 6. Maktab yoshidagi bolalarning to‘la qiymatli oqsillarga bo‘lgan talabi qiz bolalarda 90 %, o‘g‘il bolalarda 88 % qondirilgan. 7. Katta yoshidagi kishilar kunlik ratsionining umumiy energetik qiymati me'yor darajasigan ko‘p bo‘lgan holda ularning umumiy oqsillarga bo‘lgan talabi ayollarda 82 %, erkaklarda 93 % qondirilgan. 8. Katta yoshidagi kishilarning to‘la qiymatli oqsillarga bo‘lgan talabi ayollarda 80 %, erkaklarda 88 % qondirilgan. 66 9. Keksa kishilar kunlik ratsionining umumiy energetik qiymati me'yor darajasigan biroz kam bo‘lgan holda ularning umumiy oqsillarga bo‘lgan talabi ayollarda 82 %, erkaklarda 83 % qondirilgan. 10. Keksa kishilarning to‘la qiymatli oqsillarga bo‘lgan talabi ayollar va erkaklarda 78 % qondirilgan. Olgan narijalar ko‘rsatishicha tekshiruvda ishtirok etgan guruhlar ratsioni organizmning oqsillarga bo‘lgan talabini turli darajada qondirmaydi va ularning ovqatlanishida ma’lum o‘zgartirishlar kiritilishi lozim. Ular ratsioni oqsilli komponenti bo‘yicha qay darajada o‘zgartirilishi kerakligi boyicha quyidagi tavsiyalarimizni berish o‘rinli deb topdik. Bolalar bog‘chalari tarbiyalanuvchilari ovqatining tarkibida oqsillar va ayniqsa hayvon oqsillari miqdorini 20 % oshirish lozim. Bunga ularning kunlik ratsioni tarkibida tegishli darajada go‘sht, tuxum va sut maxsulotlari miqdorini oshirilishi bilan erishish mumkin. Tekshirishlgan maktab o‘quvchilari ratsionidagi oqsillar miqdorini oshirish choralari ko‘rilishi lozim. Bunda ratsiondagi hayvon oqsili 10-12 %, o‘simlik oqsili 14-20 % oshirilishiga hayvon mahsulotlardan asosan go‘sht va tuxum maxsulotlari, o‘simlik maxsuotlaridan asosan dukkaklilardan foydalanish maqsadga muvofiq. Katta yoshdagi kishilarning ratsioni hayvon oqsillari bilan erkaklarda 12 %, ayollarda 20 % boyitilishi lozim. Ular ratsioninig energetik qiymati me’yorlardan yuqori ekanligi bois oqsillar miqdorining oshirilishida yog va karbonsuvlarning miqdori tegidhlicha kamaytirilishi kerak. Keksa kishilar istemol taomlari hayvon oqsillari bilan ayollar va erkaklarda 22 %, o‘simlik oqsillari bilan ayollarda 13, erkaklarda 11 % boyitilishi lozim. Buning uchun tegidhlicha hayvon maxsulotlaridan asosan sut-qatiq, o‘simlik maxsulotlaridan don va dukkaklilar miqdorini oshirish lozim. |