Mundarij a kirish I bob IV sinfda o'lchovlarni o'rganishning nazariy asoslari

l.Tabel - kalendar. Bu har bir o'quvchida bo'lish kerak. Joriy yil uchun bunday tabel - kaiendarni o'quvchilarning o'ziari oqituvchilar rahbarligida tayyorlaydilar.
2. Soatning demontstratsion modelu Darslikda berilgan mashqlarning ko'pchiligi bilan ishlashni talab qilganligi uchun har bir o'quvchi soat modellarini tayyorlangan bo'lishlari kerak.
3.«Maktab o^quvchisining kundalik rejimi» jadvalarl «Vaqt oMchovlari» temasini o'rganish vaqtiga qadar o'quvchilar hafta bilan tanish bo'ladilar. Yildagi oylarning nomlarini va ularning kelish tartibini bilib olgan bo'ladilar. Bolalarda yig'ilgan bunday tasavvurlar boshlang'ich sinfda vaqt o'lchovlarini bilishga zamin boladi.
II-BOB IV - SINFDA О 'LCHO VLABNI О RGANISH METODIKASI
§ 2.1. Miqdorlami o`rgatishning didaktik printsiplari
Ta'lim printsiplari — o`qituvchining faoliyatini va o'quvchilar tomonidan ilmiy bilimlarning o'zlashtirilishi, tegishli ko'nikma va malakalar hosil qilishning asosiy qonun va yol-yo`riqlarini o`z ichiga oladi. Shu bilan bir vaqtda ta'lim qoidalari har ikkala faoliyatni, ya'ni о`qituvchi va oquvchi tomonidan o'z oldiga qo`yilgan vazifalarni muvoffaqiyatli amalga oshirish imkonini beradigan bir qancha talablarni ham umumlashtirib beradi. Shunga ko>a ta'lim qoidalari o^qitishning eng muhini masalalarini nazariy va anialiy jihatdan togri hal qilishniiig asosiy negizi hisoblanadi. Miqdorlami orgatishda quyidagilarga amal qilinadi:
1. Ta'linming ilniiy bolish printsipi.
a) Kichik maktab yoshidagi o'quvchilarga ilniiy jihatdan ishonarli
aniq va sinab koYilgan miqdorlar haqidagi ma'lumotlar berilishni talab
etadi.
Ilniiy bilimlarni egallash jarayonida o^quvchilarda ilniiy dimyoqarash e'tiqod tarkib topadi. Tafakkur rivojlanadi. Ta'iimning ilniiy bolish printsipi miqdorlami o'qitish jarayonida o^xquvchilarni hozirgi zamon fan-texnika taraqqiyoti darajasiga muvofiq keladigan ilniiy bilimlar bilan qurollantirish bolalarni ilniiy tadqiqot iisullari bilan tanishtirib borishga qaratiladi.
b) miqdorlar mavzusini otish o\ntishdagi didaktikaning tizimlilik
printsipini hisobga olishni talab qiladi. Miqdorlar va ularning
olchovlarini izchillikka rioya qilib о qitish lozim, toki bugun o`rganilgan
bilimlar kecha o`rganilganlarni mustahkamlasin.
v) ta'limning tarbiyaviylik printsipi miqdorlarni oYgatishda tejamkorlik, vaqtdan iiiiunili foydalanish, oqilona ishlash, tarixiy ma'lumotlar bilan tanishish kabilarni tarbiyalaydi.
g) ta'limda nazariyaning amaliyot bilan boglab o4ish qoidasi iliniylik printsipi bilan uzviy bog liq. Bolalarga miqdorlar haqidagi bilim, koiiikmalar berilar ekan, bn tiz navbatida amaliyotda mustahkamlanadi. CTquvchilar toliq miqdorga oid nazariy bilim, koYiikmalari, tajriba, er maydonlarida, zamonaviy texnika vositalari jarayonida qollanadi. Anialiy ishlar natijasida oYjiivchilarning olgan nazariy bilimlarini mustahkamlanadi. Masalan, Vaqtni olishda soat modeli kalendar yordamida vaqt oraliqlarini olchash, aniqlash. Uzunlik mavzusida anialiy olchash ishlarini bajarish, figuralar, er maydonlarining yuzini olchaganlarini bajarish va hokazo.
d) OYptishning optimik printsipi oYnivchilar miqdor haqidagi
materialni idrok qilishda ta'riflar, terminlarning ifodalanishigina emas,
ularning hayot bilan bogliqligini ham tushunishlarini talab etadi.
Miqdorlar mavzusidagi bilimlarni ongli ravishda o'zlashtirgan o'quvchilarda bilimlrga nisbatan malum imotsional kechinmalar uyg'otadi talimni ongli o'zlashtirish rpintsipi o'quvchilarning miqdor haqidagi bilimlarini ozlashtirishda mustaqillik, faolliklarni hanida mantiqiy fikrlashlarini tarbiyalashni nazarda tutadi.
e) Ta'limning koYsatmalilik printsipi. OYptish jarayonining sifatini
orttiradi, oYnivchilarning bilim olishlariiii osonlashtiradi. Miqdorlar
mavzushii oqitishda koYsatmalilik printsipiga ainal qilinsa, bolalar
mavzuni ongli ravishda o^zlashtiradi. Darsda foydalaniladigan
koYsatmali qoYollar miqdorining mazmunini ochib beradi. Bolar
mavzuni о zlashtirishda bolalarga qulaylik yaratadi.