Mühazirə konspekti
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
20 Mühazirə -5 . Elektroensefaloqrafiya Elektroensefaloqraf baş-beynin elektrik fəaliyyətini qeyd edən cihazdır. Ədəbiyyətda ona baş-beynin elektrik aktivliyini qeyd edən cihaz kimi də qeyd olunur. Baş-beynin elektrik aktivliyini tədqiq edən cihaz elektroensofaloqraf adlanır. Bu cihazın çıxışında elektroensefaloqrafik siqnalın parametrləri göstərilir. Mahiyyət etibarilə elektroensefaloqrafik siqnal, kardiosiqnallardan kəskin fərqlənir və çoxlu mürəkkəbələrdən ibarətdir. Elektroensefaloqrafik siqnal baş-beynin elektrik aktivliyini əks etdirən siqnaldır. Bu siqnal vasitəsilə baş-beynin fəaliyyəti qeydə alınır. Baş-beynin elektrik aktivliyi qeyd edən cihaz elektroensefaloqrafiya adlanır. Baş- beynin fəaliyyyətini öyrənən cihaza elektroensefaloqraf deyilir. Elektroensefaloqraf köməyilə alınan siqnallar çoxlu mürəkkəbələrədn ibarət olduğundan, onda bu mürəkkəbələrin tədqiqini aparırlar. Mürəkkəbələr α, β, θ, δ, γ şərti diaoazonunda araşdırılır: Göstərilən cədvəldə analiz üçün seçilmiş mürəkkəbələr analizdəki vacibliyinə görə ardıcıllığında düzülmüşlər. Elektroensefaloqrafik siqnalı almaq üçün xüsusi şlemdən istifadə edilir. Şəkil 1. EEQ-da istifadə olunan şlem Şəkildən göründüyü kimi bu şlemdə müəyyən qaydada elektrodlar yerləşdirilmişdir və neytral nöqtə kimi qulaq üzərində yerləşən elektroddan istifadə edilir. Şlemi yerləşdirməzdən qabaq elektrodların düçə biləcəyi təqribi nöqtələri spirt efir məhlulu ilə təmizlənir. Belə bir təmizləmə elektrodlar üzərində də aparılır. Cihazın struktur sxemi aşağıdakı şəkildə verilmişdir: Mürəkkəbələr Diapazon (Hs) Amplitud (mkV) α 8-13 50-100 β 14-40 5-50 θ 3-7 140-250 δ 0.5-3 40-300 γ 40-100 5-50 1 2 3 4 5 6 21 Şəkil 2. EEQ-nın struktur sxemi Elektrodlar (19-21) selektor blokunda əlaqələndirilir. Selektor bloku elektrodların müəyyən ardıcıllıqda seçilib, qoşulmasını təmin edir. Selektor blokunun şıxışı kalibrləşdirmə bloku ilə əlaqələndirilir.Kalibrləşdirmə blokunun çıxışı gücləndirmə bloku ilə əlaqəlidir. Qeyd etmək lazımdır ki, gücləndirmə prosesi ensefaloqrafda analizatorların köməyilə aparılır (ümumiləşdirilmiş struktur sxemində 9-cu blok).Belə gücləndirmənin mahiyyəti mürəkkəb siqnalın mürəkkəbələrinin əhatə etdiklər diapazonlar üzrə aparılır. Baxdığımız strukturda gücləndirmə 4 kanal üzrə aparılır.Kanallar cüt-cüt güc gücləndiricisilə əlaqələndirilir. Qeydedici qurğunun işləməsini təmin etmək məqsədilə güc gücləndiricisindən istifadə edilir. Güc gücləndiricisinin çıxışı baxılan kanalların qeydiyyatını aparan bloklara verilir. Elektrensefaloqrafik tədqiqatda müəyyən stimulyatorların tədqiqi ilə aparılır. Stimulyatorların işləmə müddətini və anını müəyyənləşdirmək üçün informasiya daşıyıcısı olan kağız lentin üzərində xüsusi işarələr verilir. Bu qeydiyyatı aparmaq üçün cihazda müqavimət və zaman qeydedicisi bloku nəzərdə tutulmuşdur. Həmin bloku həm də lent çəkmə mexanizmini idarə edir.Baxılan struktur EEPP4-02 elektroensefaloqrafın struktrur sxemidir. Baxdığımız cihaz 5 pilləli həssaslığın tənzimim apara bilir. 50 Hs tezliki siqnalın seçilmə əmsalı 1500-dir. Lent çəkmə mexanizmi 6 sürətlidir: 3.75-7.5- 15-30-60-120 mm/san sürətlə lent çəkmə mexanizmi həyata keçirilir. Cihazın normal işləməsi üçün lazım olan güc 120Vt-dır. Çəkisi 35kq-dır. Selektor bloku Kalibrləş dirmə bloku I kam. gücü II kam. gücü III kam. gücü IV kam. gücü GG III,IV kam. GG I,II kam. I kam. qeyd. I kam. qeyd. I kam. qeyd. I kam. qeyd. Müq. və zaman qeydedi. Qeydedici LÇM |