¹2(3) èéóí 2012
154
gəldik bura... ki, bir az ordakı obşinamız pul toplayıb
bu meydana, Karabaxa, silaha-zada pomoşdan
yana... Onu meydandakı uçasniklərə təhvil verdik... orda bir kəndçimiz vardı... Asya, kak evo imya?
Yaman patriot adama oxşuyurdu... deyirdi meydan üçün bir çöngə kəsib gətirib...
-Rusifiyidi, Havizidi... niznayu... yanındakıların biri onnan danışanda Kırış-ştoili, belə fason
ad da deyirdilər...
-Kstati, dedi ki, bizim selsovetin sədridir... Onun yanındakı uşaxlardan biri... vot tebe na!
Asya, ay qız, nəydi bizi bura gətirənin adı?
Səkinə Asyanı qabaqladı:
-Süleyman...
Sonra
mənə göz vurub astadan:
- Dabanyanıq gətirmişdi bunları dura. Maa da elə baxırdı ki, elə bil xortdana baxırdı... – dedi.
Qədir danışdıqca mən onun dodaqlarına baxırdım və məəttəl qalmışdım: axı bu adam
dovşandodaq olmalıydı? Amma qalın bığı onun üst dodağının mırıq yerini görməyimə mane
olurdu. Nəhayət, “gəldik” sözünü deyəndə onun dodağının yarığını gördüm. Amma o qədər də para
deyildi. Çox az bilinirdi. Düşündüm ki, yəqin plastik əməliyyat elətdirib.
Nə qədər
özümü ələ alsam da, boynuma alım ki, müsəlmanlığım, şərqliliyim özümü
soyuqqanlı aparmağıma mane olurdu. Nə qədər özüm özümlə mübarizə aparsam da, pərtliyimi
gizlədə bilmirdim. Bir də bir neçə gün əvvəl Ağası kişinin danışdıqları, Hüseyn müəllimlə görüşün
şoku hələ məni tərk etməmiş, birdən-birə evimizi dağıdan, məni atasız, anamı ərsiz, ailəmizi başsız
qoyan bir qadın bic oğlunu da yanına salıb gəlir ki, bəs, mən də varam... (
Mənə çox ayıb olsun
vallah! Heç bəlkə bu uşaq Asyanın sonra getdiyi ərindən doğduğudur. İmanımı niyə yandırıram
axı? Amma vallah, bu it oğlu lap mənim əkiztayımdır ki, durub. Təkcə boyu məndən uzundur... )
Hələ anamı gözümün önünə gətirəndə başım lap xarab olurdu. Anamın bu gənc qadını (
yaşı 30-35
arası, bəlkə də bir az çox olardı) saçlayıb dizinin altına necə aldığını, onu necə sürüdüyünü
gözümün önünə gətirəndə lap dəli olurdum. İnanın, özümü pis hiss etməyə başladım. Bədənim get-
gedə sustalırdı. İllah da qulağına taxdığı qulaqcıqla əlindəki pleyerdən
musiqiyə qulaq asa-asa
saqqız çeynəyən “əkiztayım”ın məni görməməzliyə vurması, özünü yekəxana aparması başımı
xarab eləmişdi. Belə getsə, heç nədən dava salacaqdım, qanqaraçılığı olacaqdı. Bir də gördüm ki,
durmuşam ayağa. Səkinə məni qorxa-qorxa süzüb (
qız halımı anlamışdı) göz-qaş elədi: yəni “nə
məsələdi, birdən bizi biabır eləyərsın ha?” Mən də onu eyni mimikayla başa saldım: “Arxayın ol,
özümü pis hiss edirəm, gedirəm otağıma. Bunları da rədd elə getsinlər”
Beləcə, onlarla kəlmə belə kəsmədən öz otağıma gedib elə paltar-palazlı çarpayıya sərildim.
Mən belə vəziyyətlərdə yata bilmərəm dünyasında. Amma inandırıram sizi, daş kimi yatmışam.
* * *
“Soruşdun onnan ki, nə üzlə gəlib?”
“Həlbəttə, soruşdum. Sən Səkinəni nə bilmisən?”
“Bəs nə dedi?”
“Bilirsən, iş bizim bildiyimiz kimi dəyilmiş...”
“Nə təhər yanı?”
“Sən bilirsən də, anan Zəriş qabaqlar Əbdürəhmanı istiyib... Dəli-divanəymişlər bir-
birilərinnən ötrü...”
“Eeee, ay Səkinə,
qurt-quran açma də, nə olar?! Allah anamı da kəssin, onun sevgisini-
zadını da... Sən bu lotudan danış... Nə üzlə gəlib? Nə istiyir?”
“Bizdə qalmadılar ki, getdilər... Bir-iki gün Bakinin gəzməli yerrərini gəzib, sohra rayonnara
gedəcəhlər...”
“Bizim
rayona?!”
“Yox, e, yox! Onnar çətin ki, bir də bizim rayona üz tutalar... Şəkini-zadı gəzəcəhlər... Hə,
dediyim odu ki, sənin nənənnən qabaq, bınnarın arasında əməl varmış... Görüşürmüşlər... Amma
Eylas qıza fikrini aça bilmiyib... Bir də qız deyib ki, mən oxuyacam... Oxuyum, sohra evlənərik.”
Az qala bağırıram:
Ðöáëöê ÿäÿáèééàò äÿðýèñè
155
“Bəs?!”
“Bağırma, indi qancıq eşidib gələcəh”
“Nə qancıq?”
“Eeee... Piyansan? Nanəni deyirəm də... Dərmanını vermişəm, yatır...”
“Onun
dərmanı var?”
“Hə, dırmanını vaxtında atmıyanda dünyanı dağıdır dana... Mən də acığnan bir az artıq
verirəm ki, uluyub zəhləmizi tökməsin... Hə, dədən Zəriş xalayla
evlənənnən soyra bir müddət
bınnar görüşmürlər... Amma sohra nə təhər olursa, genə birləşirlər... Dədən yaraşıqlı olub haaaa...
Elə danışırdı Eylas dayıban, ağzım açıla qaldı... Mən də az qala vurulacaqdım dədaa... ha-ha-haaa”
“Eeee,
bəsdi də, Zuku! Sən də məni dolama!”
“And olsun qolları qələm olan Əbilfəzlabbasa, birin əyən-bəyən demirəm... Onnar bir-
birilərini Leyli-Məjlum kimi seviblər... Deyir, bir az şulum-şurt, bir az töküldüm-itdim gədəydi,
amma mən, deyir, Rusetdən belə gəzdim, bu illərdə Eylas kmi kişi görmədim. Elə nə gördüm onda
gördüm.”
“Zuku,
nənəm onda sevmiyib də o qarabaxtı?”
“Nənən,
Zəriş xala sevməyinə sevib e, amma onu yox, Əbdürrəhmanı sevib... Eylasa da bu
sevgisini yaqin ki, zad eləməkçün... nə təhər deyim axı... belə şey eləməkçün... öldüməkçün gedib
də...”
“İndi o gədə mənim qardaşımdı?”
“Hə, görmədin, necə saa oxşuyur? Elə bil ekiztayısıız... Boyu bir az uzundu... Asyanın boyu
uzundu axı.”
“Zuku,
demək dədəmin heylə günahı olmuyub səncə?”
“Dədən bircə o günah işdiyib ki, nəfsinə tüt demiyib... Day birin almışdı,
gərəy dilin fərağat
qoyeydi, ayrı qələt eləmiyeydi... Amma belə baxanda, neynəsin, bu aşq-maşq axmaq şeydi dana...
Yaqin Leylinin Məjlumun vaxtında da onları söyüb-yamannıyıblar, sohra da, illər sohra başdıyıblar
poyema-moyema yazmağa... Allah kəssin!”
“...”
“Yaxşı, mən gedim... İndi qancıq uyanar, durub gələr bıra... Bilirsən dana, ağzına qan alır...”
“Zuku,
sən istiyirsən, mən başqa ev tutum, gedim bırdan?”
“Səfehləmə. Biz sinif yoldaşıyıq, kətçiyik, qahımıx... Bir də mən səni çox istiyirəm... Kim
nə pox yeyir, yesin...
Dolma bişirmişdim, bir qab da saa gətirmişəm. Dur isti-isti ye. Di sağ ol,
gecən xeyrə qalsın.”
Əlini uzadıb saçlarımı qarışdırır və gedir. Qapıdan çıxanda dalıncan “Zuku” deyib
zarıyıram. Bilmirəm, o səsimi eşidir, ya yox. Geri baxmadan qapını örtür və çıxır. Ürəyimi də
özüylə aparır.
Saat on ikiyə qalır. Mən hələ günorta ilə axşamı bir yerə qatıb yemək yeməliyəm. Heç
iştaham yoxdur, amma Zukunun o tərə kimi əlləriylə bükdüyü dolmanı yeməkçün iştahmı lazımdır?
ATA
“Niyə gəldin? Mən axı dedim ki, sizi görmək istəmirəm!”
“Baban Haşım kimi sizi-mizi nədi? Mən sənin dədənəm, bala. Sən heç kimnən mənnən
eşitdiyini eşidə bilməyəzsən... Ona görə gəlirəm.”
“Gəlmə. Mənə olan olub. Sən də yaramın qaysağını qopartma.”
“Sən belə kişi-kişi danışmağı nə tez öyrənmisən? Bı, sən yaşda uşağın sözü dəyi axı.”
“Mən oxumuşam, bu bir. Sənin kimi dədənin dərdin çəkə-çəkə yaşımnan da, başımnan da
yekə danışan olmuşam, bu iki. Sənin sevgili arvadın
mənə elə üz göstərib ki, dədədən məhrum
oilduğum kimi nənədən də məhrum olmuşam, bu da üç... Yenə sayım? Daha mənim on altı yox e,
bəlkə otuz altı yaşım olar...”