Microsoft Word shahmarova aliya doc
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Betanın hesablanması. Sad ə düstur. 1. lk əvv əl risksizlik d ər əc əsini mü əyy ən etm
67
Beləliklə, əgər beta-əmsalın ölçüsü = -1,7-dirsə, bu, aşağıdakıları ifadə edəcəkdir: • portfel səhmlərinin gəlirliliyinin və bazar portfelinin gəlirliliyinin dəyişkənliyində ə ks meyllər üstünlük təşkil edirlər; • formalaşdırılmış portfel bütövlükdə bazara nisbətən risklidir, çünki portfelin dəyərinin qalxıb-enməsi bazarın qalxıb-enmələrindən çoxdur.
Beta-əmsal qiymətli kağızın riskinin bütün fond bazarının riskinə nisbətən risk ölçüsünü ifadə edir. Beta - əsas göstəricilərdən biri sayılır (qiymətin mənfəətə olan nisbəti, səhmdar kapital, borc və xüsusi vəsaitlərin nisbəti və s. göstəricilərlə birlikdə) və investisiya portfelləri üçün qiymətli kağızalar seçən zaman fondun təhlilçiləri bunları nəzərdən keçirilirlər. Betanın hesablanması. Sadə düstur. 1. lk əvvəl risksizlik dərəcəsini müəyyən etmək lazımdır. Bu, investorun təhlükəsiz səhmlərə investisiya edə bildiyi gəlirlilik səviyyəsidir ki, buraya ABŞ Xəzinədarlığının veksellərini və yaxud Almaniya hökumətinin veksellərini aid etmək olar. Bu rəqəm adətən faizlə ifadə olunur. 2. Sonra isə qiymətli kağızın və bazarın və yaxud indeksin müvafiq gəlirliyini müəyyən etmək lazımdır. Bu rəqəmlər də faizlə ifadə olunurlar. Bir qayda olaraq, gəlirlilik bir neçə ay ərzindəki müddətə görə hesablanır. • Bu ölçülərdən biri və yaxud bunların hər ikisi mənfi ola bilərlər; bu o deməkdir ki, qiymətli kağızlara və yaxd bazara qoyulan investisiyalar bütövlükdə itkilərə gətirib çıxaracaqdır. Əgər göstəricilərin ikisindən biri mənfidirsə, beta da mənfi olacaqdır. 3. Risksizlik dərəcəsini qiymətli kağızın gəlirliliyindən çıxmaq lazımdır. Əgər qiymətli kağızın gəlirliliyi 7%, risksizlik dərəcəsi 2%-ə bərabərdirsə, fərq 5% təşkil edəcəkdir.
fərq 6% təşkil edəəcəkdir. 5. Birinci fərqin ölçüsünü ikinci fərqin ölçüsünə bölmək lazımdır. Bu da məhz həmin betadır ki, o da onluq kəsr şəklində ifadə olunur. Yuxarıda göstərilən misal üçün beta = 5/6=0,833.
68
• Bazar (indeks) betası susma rejimində 1-ə bərabər qəbul olunur, çünki bazar özü ilə bərabərləşir və 0-dan fərqli olan və özünə bölünən rəqəm 1-ə bərabərdir. 1-dən az olan beta onu ifadə edir ki, qiymətli kağız bazara nisbətən az volatildir (dəyişkəndir), eyni zamanda 1-dən çox olan beta o deməkdir ki, qiymətli kağız bütövlükdə bazara nisbətən daha çox volatildir. Beta 0-dan az ola bilər; вu halda investor bu qiymətli kağızda ya pullarını itirir, eyni zamanda isə bazarda bütövlükdə qazanc əldə edə bilir (və bu da daha çox ehtimal oluna bilir); və yaxud investor bu qiymətli kağızda qazanc əldə edir, lakin bütövlekdə bazarda puııarını itirir (bu da az ehtimal olunur). • Betanın hesablanması zamanı adətən qiymətli kağızın satıldığı bazarın indeksindən istifadə olunması məsləhət görünür (lakin bu o qədər də məcburi deyildir). Amerikanın qiymətli kağızları üçün adətən S&P500 indeksindən istifadə olunur, lakin sənaye qiymətli kağızlarının təhlili üçün Dow Jones Industrial Average indeksindən istifadə olunması daha məqsəduyğun olardı. Beynəlxalq bazarda satılan qiymətli kağızlar üçün daha əlverişlisi MSCI EAFE indeksidir (bu indeks Avropanı, Avstraliyanı və Uzaq Şə rqi təmsil edir). Qiymətli kağızın gəlirliliyinin müəyyən olunması üçün betadan istifadə olunması. Risksizlik dərəcəsinin tapılması. Məsələn, yuxarıda ölçünü – 2% götürmək olar. Bazarın və yaxud indeksin gəlirliliyinin müəyyən olunması. Əvvəlki kimi 8%- də istifadə edək. Betanı bazar gəlirliyi ilə risksizlik dərəcəsinin ölçülərini fərqinə vurmaq lazımdır. Вetanın əvvə alınmış ölçüsündən (1,5) istifadə etməklə hesablayırıq: (8 – 2)*1,5 = 9%. Alınmış nəticə ilə risksizlik dərəcəsini toplayırıq. 9+2=11% - bu da qiymətli kağızın gözlənilən gəlirliliyidir. • Qiymətli kağız üçün betanın ölçüsü nə qədər yüksəkdirsə, onun gözlənilən gəlirlilik səviyyəsi də bir o qədər yuxarı olacaqdır. Lakin, gözlənilən gəlirlilik nə qədər yüksəkdirsə, risklilik dərəcəsi də bir o qədər yüksəkdir; buna görə də, investisiya barədə qərar qəbul etməzdən əvvəl qiymətli kağızların digər vacib göstəricilərini təhlil etmək lazımdır. 69
Excel-də rəqəmlərdən ibarət üç sütun yaratmaq lazımdır. Вirinci sütunsa dövr əks olunmalıdır (məsələn: iki il aylar üzrə). kincidə – indeksin (bazarın) qiyməti öz əksini tapmalıdır. Üçüncü sütunda isə – betanın hesablanmasının tələb olunduğu qiymətli kağızın qiyməti göstərilməlidir.
Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|