Microsoft Word iskenderli lala doc
Yüklə 1,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azad Ticar ət ə yardım
- 3) nfrastrukturun v ə Sosial xidm ətl ərin yax şıla şdırılması
- Sosial Müdafi ə
- 4) Neft v ə qaz potensialının realiz ə olunmasına yardım
78
a) kiçik və orta sahibkarlığın xüsusən regionlarda maliyyə vı kredit xidmətlərindən istifadəsini üçün şərait yaratmaq və bu prosesi asanlaşdırmaq b) bank sektorunda rəqabət mühitinin yaxşılaşdırılması və yerli bankların regional vı beynəlxalq banklarla əlaqəsini genişləndirmək. Bütün bunlar Beynəlxalq nkişaf Assosiyasının Maliyyə Sektoruna Texniki Yardım proqramı əsasında həyata keçiriləcək. Azad Ticarətə yardım Bu işdə B A yalnız kredit mexanizmlərindən başqa qeyri-kredit mexanizmlərindən də istifadə edir. Əsas məqsəd region ölkələri arasında ticarət əlaqələrini gücləndirməkdir. Azərbaycanın Qafqazda əlverişli mövqeyı ona tranzit ölkə kimi çıxış etmək imkanı verir Hazırkı dövrdə Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin fəaliyyəti region ölkələri arasında enerji infrastrukturunda əməkdaşlığını təkan verən amillərdəm biridir. Ə
Azərbaycanın Qafqaz ekosistemində çox mühüm rolu olduğundan B A bu regiona özünün ətraf mühitin mühafizəsi strategiyası çərçivəsində çox böyük diqqət ayırmışdır. Bu sahədə Azərbaycan höküməti də bir sıra tədbirlər görmüşdür, 1998 ci ildə Ətraf mühitin mühafizəsi planı hazırlanmış, Biomüxtəlifliyin qorunması strategiyası hazırlanmış, 2001 ci ildə Ekologiya Nazirliyi yaradılmışdır. Əsas diqqət ayrılana sahələr Xəzər dənizində canlı aləmin muhafizəsi, Abşeronda neftlə çirklənmş torpaqların təmizlənməsi, meşələrin qırılmasının qarşısının alınması, suvarılan ərazilərdə drenaj və irriqasiya sistemlərinin bərpası. Bu kimi problemlərin həlli üçün B A –nin strategiyası aşağıdakıları əhatə edir:
a)Makro səviyyədə enerji islahatlarına yardım etmək, həmçinin regionlarda enerji təminatını gücləndirmək. Bu öz növbəsində meşələrin qırılmasının qarşısını əhəmiyyətli dərəcədə almış olacaq.
79
b)Ekologiya və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Nazirliyinin işinin təkmilləşdirmək və ona konsultativ yardımlar etmək. c)Ərazidən keçən neft kəmərləri üçün ekoloji standartlar müəyyən etmək və sızmalarının qarşısını almaq d)drenaj və irriqasiya sistemlərinin bərpası və yenidən qurulması. Bu öz növbəsində torpagın şoranlaşmasının qarşısını alacaq və qrunt sularından xilas edəcək.
e)Xəzər dənizinin və Kür çayı hövzəsinin biomüxtəlifliyinin qorunması 3) nfrastrukturun və Sosial xidmətlərin yaxşılaşdırılması Bu strateji məqsəd YA DP nın axırıncı 4 mərhələsini uyğundur. Enerji təminatını təkmilləşdirmık üçün bir sira islahatlar nəzərdə tutulur: a) dövlət tərəfindən büdcə təşkilatlarına enerji istifadəsi üçün verilən subsidiyaların azaldılması b) enerji enerji tariflərini artırmaq c) Azəriqaz və Azərenerji ASC- nin tam olaraq özəlləşdirilməsi d) ARDNŞ – də struktur dəyişiklikləri həyata keçirmək Nəqliyyat sistemi Bu strategiya daxilində nəqliyyat sektorundakı islahatlar aşağıdakıları ə hatə edir: a) Nəqliyyat Departamenti və Nəqliyyat Nazirliyində struktur də- yişiklikləri həyata keçirmək və onların fəaliyyətini modernləşdirmək b) pək Yolunun bərpası c) ödənişli magistral yolların tikilişi, respublika daxili yollarin yaxşılaşdırılması. Nəqliyyat sisteminin inkişafı Azərbaycanının regionda olan mövqeyini və ticarət əlaqələrini gücləndirəcək, həmçinin regionların inkişafına yardım edəcək
80
B A sosial mudafiə sahısindı bir sıra islahatlar nəzərdə tutur. Bunlar ə sasən penisya təminatını yaxşılaşdırmaqdır. Bu sahədə olan son islahatlarda B A iştirak etmişdir. Bundan başqa əsas prioritet məsələrindın biri işsiz əhalinin qeydiyyata alınması və onlara müavinərlərin verilməsidir.
Məlumdur ki, YA DP həyata keçirilmısində neft və qaz gəlirlərinin böyük rolu vardır və yuxarıdakı 3 strategiyanının uğurlu tətbiqi sonuncudan asılıdır. Bu strategiya daxilində Şah-Dəniz yatağının kəşfi və istismarı Beynəlxalq Yenidənqurma və nkişaf Bankınin yardımı ilə həyata keçirilir. Hasil olunan neftin böyük hissəsi Türkiyəyə ixrac olunur. Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası (BMK) AGG I fazasının və BTC boru kəmərinin çəkilişi üçün 250 million dollar ayırmışdır.Bu işlər həmçinin BVF ilə sıx əməkdaşlıq şəraitində həyata keçirilir.BMT nin rolu bunlardır: a) beynəlxalq investorların qarşılaşa biləcəkləri siyasi riskin azaldılması b) Neft Fondunun daha səmərəli və şəffaf idarə olunmasına yardım Azərbaycanda qazın istehsalı aşağı düşür və əgər bu sahədə böyük investisiyalar olmasa onda bu istehsal yaxın illərdə də aşağı düşməkdədə davam edəcəkdir. Sovetlər dövründə Azərbaycan qaza olan tələbatını Türkmənistan və ran qazı hesabına ödəyirdi. Amma SSR dağıldıqdan sonra bu dövlətlərqazın qiymətini qaldırdılar və nəticədə Azərbaycanın 1994-cü ildə Türkmənistana 81 mln.dollar borcu oldu. Dünya Bankı çıxış yolunu idxalın belə kəskin sürətdə azaldılmasında görmür. Daxili istehsalı artırmaq məqsədilə Neft Daşlarında yeni kompressorlar qoymaq və boru kəmərlərinin təzələnməsi üçün 160 mln. ABŞ dolları lazımdır. Bu hər il qazın istehlakını 1,4 mlrd. kub metr artırmağa imkan verəcəkdir. Əgər onillik müddətdə amortizasiya ayırmalarını və 10%
Yüklə 1,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|