Microsoft Word iskenderli lala doc
Yüklə 1,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1) Neft axınının idar ə olunması
- Maliyy ə sektorunun inki şafı
75
mənbələri hesabına maliyyələşdirilməsinə son qoyulmuş, bu sahədə xarici maliyyə mənbələrinə üstünlük verilmiş və bununla da inflyasiya 1996-cı ildən özünün hiperinflyasiya səviyyəsindən - 6%-dən də aşağı düşmüş, manatın ABŞ dollarına olan məzənnəsi sabitləşmiş və real iqtisadi artıma nail olunmuşdur. BVF ilə Azərbaycan Hökuməti arasında Maddələr Sazişinin IV Maddəsinə uyğun olaraq indiyədək Azərbaycan hökumətinə iqtisadi proqramların həyata keçirilməsinin dəstəklənməsinə təqdim edilmiş maliyyə yardımları ilə yanaşı BVF texniki yardım, institusional və monetar idarəetmə üzrə potensialın artırılması üzrə Azərbaycanda bir sıra sahələrdə, o cümlədən dövlət xərclərinin idarə olunması, vergi-gömrük siyasəti və idarə olunması, mərkəzi bankçılıq, bank nəzarəti, pul siyasəti və statistika sahələrində texniki yardımlar da göstərmişdir. Azərbaycanda makroiqtisadi təhlillər və siyasət, maliyyə proqramlaşdırılması, fiskal siyasət və idarəçilik, mərkəzi bank mühasibatlığı və bank nəzarəti sahələrində BVF tərəfindən təmin edilmiş təlimlərdən bəhrələnmişdir.
2003-cü ilin fevral ayında Dünya Bankı tərəfindən Azərbaycan üzrə 2003- 2005-ci illər üçün “Ölkəyə yardım Strategiyası” təsdiq olunmuşdur. Bu strategiya üzrə nəzərdə tutulan layihələr çərçivəsində artıq 65 milyon ABŞ dolları həcmində kredit sazişi imzalanmış və təsdiq olunmuşdur. Bundan başqa strategiyada nəzərdə tutlan layihələrdən biri də “Yoxsulluğun azaldılmasına yardım kreditidir. Bu layihə Yoxsulluğun azaldılması və qtisadi nkişaf üzrə Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirləri müəyyənləşdirmək və struktur islahatları davam etdirmək məqsədilə ayırılır. Kreditin məbləği 60 milyon ABŞ dolları təşkil edir və 3 il ərzində hər il 20 milyon ABŞ dolları olmaqla ayrılacaq. Dünya Bankı 2003-2005 maliyyə ilindəki fəaliyyətini əsasən yoxsullugun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə dövlət proqramının dəstəklənməsinə yönəltmişdir. Bankın fəaliyyəti bu proqramın bütün 6 mərhələsini əhatə edir. Bu fəaliyyət 4 strateji məqsədlə ifadə olunur və əsasən B A-nın investisiyaları hesabına təşkil olunmuşdur.
76
Bankın Azərbaycan Respublikası üçün 4 əsas inkişaf strategiyasi bunlardır: Neft gəlirlərindən səmərəli istifadə etməklə makroiqtisadi stabillik yaratmaq, Holland Sindromunun yarada biləcəyi mümkün təhlükədən qorunmaq; ş yerlərinin yaradılması, qeyri neft sahəsinin inkişafı, biznes mühitinin təkmilləşdirilməsi, kənd təsərrüfatının stimullaşdırılması; Xidmət sahələrinin inkişafına nail olmaq, ifrastrukturanın inkişafına yardım göstərmək; Neft və qaz potensialının realizə olunmasına yardım.
Bu strategiya Yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə dövlət proqramına əlverişli şərait yaratmaq, xüsusən ilk iki mərhələsinə dəstəl verməkdir. SAC və BTA adlanan texniki yardım proqramları bu işdə əsas vəsitələrdir və mühüm istiqamətləri aşağıdakılardır: a) neft sektorunda şəffaflığa nail olmaq üçün ali audit institutunun yaradılması və onun fəaliyyətinin təşkili b) biznes mühitinin yaxşılaşdırılması c) daha şəffaf büdcə siyasəti 2) ş yerlərinin yaradılması və qeyrı neft sektorunun davamlı inkişafı Bu strategiya YA DP –nin ikinci mərhələsinə uyğun gəlir. Əsas məqsədi kiçik və orta sahibkarlığın və fermerlərin inkişafı üçün dövlətə və investorlara yardım etməkdir. Əsas 4 istiqamət aşağıdakılardır: a)daha əlverişli ixrac tarifləri müəyyən etməklə ticarət mühitinin yaxşılaşdırılması b)Azərbaycanın ÜTT –na qəbulunun sürətləndirilməsi, regional və Avropa birliyi ölkələrinin bazarına nüfuz c)Lisenziyalaşdırma və biznes qeydiyyatı proseduralarının, əmək bazarı siyasətinin, vergi qanunvericiliyinin, ictimai sektorun idarəsinin təkmilləşdirilməsi
77
d)spesifik sənaye strategiyasını inkişaf etdirməklə təhcizat mexanizmini yaxşılaşdırmaq və müəssisə daxili əməkdaşlığın güclən- dirilməsi Bundan başqa Beynəlxalq nkişaf Assosiyasiyası (B A) qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün bir sıra tədbirlər planı hazırlayıb: a)bank sektorunda rəqabət mühitinin inkişafı, qeyri-bank maliyyə sektorunda birgə müəssisələrin yaradılması b)özəl bankların maliyyələşdirilməsi üçün kredit xəttlərinin yaradılması c)biznes mühitinin yaxşılaşdırılması və xarici sərmayelərin ölkəyə axınının stimullaşdırılması və buna mane olan amillərlə mübarizə d)Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalına yardım
B A və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası (BMK) tərəfindən dəstək- lənir. Azərbaycan Respublikası Dünya Bankı qrupuna daxil olan Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası (BMK) ilə əməkdaşlıq edir. BMK- nın fəaliyyəti əsasən özəl sektorda cəmləşmişdir və ayırdığı kreditlərin ümumi dəyəri 136,3 mln. ABŞ dolları təşkil edir. Bundan başqa BMK Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft
kəmərinin çəklişini maliyyələşdirmək məqsədilə 300 milyon ABŞ dolları həcmində kredit ayırmışdır. BMK eyni zamanda Mаkromaliyyələşdirmə Bankının 23,75%-lik payla səhmdarıdır. Hal-hazırda Azərbaycanın bank sektorunda aparıcı yer Azərbaycan Beynəlxalq Bankına məxsusdur. O bazarın 60-70%-nə sahibdir. Qalan kiçik banklar isə çox az paya malikdir. Bakı xaric digər regionlar bank xidmətləri çox məhduddur. Buna görə də bu proqramın əsas priorиtet məsələləri bunlardır:
Yüklə 1,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|