Microsoft Word icf metin doc

 
144 
• 
Uygulama  için  kullanışlı  olmalıdır-  yani  sağlık  ihtiyaçlarının  belirlenmesi  ve  müdahale  programlarının 
şekillendirilmesi (örneğin, önleme, rehabilitasyon, sosyal eylemler gibi); 
• 
Sağlık  koşullarının  sonuçlarını  ilgilendiren  süreçler  için  tutarlı  bir  bakış  ortaya  çıkarmalıdır.    Öyle  ki, 
hastalıklar/bozuklukların  (disorder)  boyutları  değil,  yetiyitimi  süreci  objektif  olarak  değerlendirilebilsin, 
kaydedilebilsin ve karşılık verilebilsin; 
• 
Kültürel  farklılıklara  duyarlı  olmalıdır  (çeviri  yapılabilir,  farklı  kültürlerde  ve  sağlık  sistemlerinde 
uygulanabilir); 
• 
WHO sınıflandırma ailesi ile tamamlayıcı biçimde kullanılabilmelidir. 
lk önce, Fransız  şbirliği Merkezi,  şlev veya yapı bozuklukları bölümü, dil, konuşma ve duyusal konularla ilgili 
bölümlere  öneri  getirmekle  görevlendirilmiştir.    Felemenk  şbirliği  Merkezi,  Sınıflandırmanın  Yetiyitimi  ve 
hareket ile ilgili konuları ve literatürün gözden geçirilmesi işlemi için, Kuzey Amerikan  şbirliği Merkezi ise Engel 
bölümü için ileri öneriler getirmek üzere görevlendirilmişlerdir.  Ayrıca, ruh sağlığı ve çocuklarla ilgili bölümler 
için  iki  geçici  işbirliği  merkezi  öneriler  hazırlamışlardır.  1996  yılında  Cenevre’de  düzenlenen  ICIDH-2  gözden 
geçirme  toplantısında  ilerleme  kaydedilmiş,  farklı  öneriler  bir  araya  getirilerek  Alfa  taslağının  üzerinden 
gidilmiş,  ilk  pilot  test  uygulanmıştır.    Bu  toplantıda,  işbirliği  merkezleri  ile  geçici  işbirliği  kurulan  merkezlerin, 
bundan böyle, önceden gözden geçirdikleri bölümlerle değil, taslağın bütünü ile ilgilenmelerine karar verilmiştir.  
1996  yılı  Mayıs  ayından,  1997  Şubat  ayına  kadar,  Alfa  taslağı,  işbirliği  merkezleri  ve  geçici  işbirliği  kurulan 
merkezlerin  görüşlerine  sunulmuş,  yorum  ve  öneriler  WHO  merkezlerinde  toplanmıştır.    Yorumların 
toplanmasını  kolaylaştırmak  amacıyla,  gözden  geçirme  çalışması  ile  ilgili  ana  konuları  ortaya  koyan  sorular 
listesi de dağıtılmıştır. 
Gözden geçirme sürecinde aşağıda yer alan başlıklar üzerinde durulmuştur: 
• 
Üç-basamaklı  sınıflandırma,  yani  şlev  veya  yapı  bozuklukları,  Yetiyitimi  ve  Engelliler,  kullanışlıdır  ve 
tutulmalıdır.    Teorik  gelişim  ve  ampirik  test  aşamasında  kalması  ile  ilgili  çok  sayıda  öneri  olduğu  halde, 
bağlamsal/çevresel etmenlerin dahil edilmesi düşünülmelidir. 
• 
I/D/H  ( şlev  veya  yapı  bozukluğu/Yetititimi/Engel)  arasındaki  karşılıklı  ilişkiler  ve  aralarındaki  yeterli  ilişki 
üzerinde  tartışılmalıdır.    ICIDH’nin  1980  baskısındaki  nedensel  model,  zaman  içinde  değişimin  fazla 
olmaması  ve  işlev  veya  yapı  bozukluğundan  yetiyitimine,  yetiyitiminden  de  engele  doğru  olan  tek  yönlü 
akış  nedeniyle  pek  çok  eleştiriye  hedef  olmuştur.    Gözden  geçirme  sürecinde, alternatif anlatım biçimleri 
önerilmiştir. 
• 
ICIDH’nin  1980  baskının  kullanımı  zordur.    Kullanım  için  basitleştirilmesi  gerekmektedir:  düzeltme 
başitleştirme yönünde yapılmalı, detayların eklenmesi yönünde olmamalıdır. 
• 
Bağlamsal  etmenler  (dışsal-çevresel  etmenler/içsel-kişisel  etmenler):  Engellenme  sürecinin  önemli 
bileşeni  (ICIDH’nin  1980  baskısında  kavramsallaştırıldığı  şekilde)  olan  bu  etmenler,  ICIDH  içinde  ek 
sınıflandırma  cetvelleri  olarak  geliştirilmelidir.    Ancak,  çevredeki  sosyal  ve  fiziksel  etmenler  ve  bunların 
şlev veya yapı bozukluğu, Yetiyitimi ve Engellerle ilişkileri, kültürle sıkı sıkıya bağlantılı olduğundan, ICIDH 
içinde  ayrı  bir  boyut  olmamalıdırlar.    Bununla  birlikte,  çevresel  etmenlerin  sınıflandırılmasının,  ulusal 
durum analizlerinde ve ulusal düzeyde çözüm geliştirmede yayarlı olabileceği düşünülmüştür. 
• 
şlev veya yapı bozuklukları, temel biyolojik mekanizmalarla ilgili bilgilerdeki ilerlemeleri yansıtmalıdır. 
• 
Kültürel olarak uygulanabilirlik ve evrensellik en temel amaç olmalıdır. 
• 
Eğitim  ve  sunum  materyalinin  geliştirilmesi  de  gözden  geçirme  sürecinin  temel  amaçları  arasında  yer 
almalıdır. 
 
ICIDH-2 Beta-1 ve Beta-2 taslakları 
Beta-1 taslağı, önceki yıllarda getirilen önerilerin de birleştirilmesiyle, 1997 yılı Mart ayında geliştirilmiştir.  Bu 
taslak,  1997  yılı  Nisan  ayındaki  ICIDH  gözden  geçirme  toplantısında sunulmuştur.  Toplantıda alınan karalar 
dahil  edildikten  sonra,  1997  yılı  Haziran  ayında  ICIDH-2  Beta-1  taslağı  alan  çalışmaları  için  kullanıma 
sunulmuştur.    Beta-1  alan  çalışmalarının  parçası  olarak  alınan  geribildirimler  ve  tüm  veriler  doğrultusunda, 
1999 yılı Ocak ve Nisan ayları arasında Beta-2 taslağı yazılmıştır.  Sonuçta ortaya çıkan taslak, 1999 yılı Nisan 
ayında  Londra’da  yapılan  ICIDH-2  yıllık  toplantısında  sunulmuş  ve  tartışmaya  açılmıştır.  Toplantıda  alınan 
karalar  dahil  edildikten  sonra,  1999  yılı  Temmuz  ayında  Beta-2  taslağı  basılmış  ve  alan  çalışmaları  için 
kullanıma sunulmuştur. 
 
Alan Çalışmaları 
Beta-1  taslağı  için  alan  çalışmaları  1997  yılı  Haziran  ayı  ile  1998  yılı  Aralık  ayları  arasında,  Beta-2  için  ise, 
1999 yılı Temmuz ayı ile 2000 yılı Eylül ayları arasında düzenlenmiştir.   

---

 
145 
Alan  denemeleri,  WHO’ya  Üye  Devletler  ve  sağlık  sigortası,  sosyal  sigorta,  iş  gücü,  eğitim,  ve  sağlık 
koşullarının  sınıflandırılmasıyla  (Hastalıkların  Uluslararası  Sınıflandırması,  Hemşirelik  Sınıflandırması,  ve 
Eğitimin Uluslararası Standart Sınıflandırması ISCED’i kullanarak) ilgilenen diğer gruplar gibi farklı sektörlerin 
mümkün  olan  en  geniş  katılımını  sağlamıştır.    Amaç,  işevuruk  net  tanımlar  yoluyla  fikir  birliği  sağlamaktır.  
Alan  çalışmaları,  süre  giden,  geliştirme,  danışma,  geribildirim,  güncelleme  ve  deneme  süreçlerini 
oluşturmuştur. 
Aşağıda yer alan çalışmalar, Beta-1 ve Beta-2 alan çalışmalarının parçaları olarak yapılmıştır: 
• 
Çeviri ve dilbilim açısından değerlendirme; 
• 
Madde değerlendirmeleri; 
• 
Temel sorulara uyum konferanslarında ve bireyler tarafından verilen cevaplar; 
• 
Organizasyonlar ve bireylerden alınan geri bildirimler; 
• 
Seçeneklerin test edilmesi; 
• 
Vaka değerlendirmelerinde uygunluk ve güvenilirlik (yüzyüze veya vaka özetlerinde); 
• 
Diğer (örneğin odak gruplarıyla çalışmalar) 
 
Denemeler,  kültürler  arası  ve  çok  sektörlü  konulara  odaklanmıştır.    Alan  çalışmalarına,  50  den  fazla  ülke  ve 
1800 uzman katılmış ve her biri ayrı ayrı rapor edilmiştir. 
Sondan bir önceki ICIDH-2 baskısı 
Beta-2  alan  çalışmaları  verilerine  dayanarak  ve  işbirliği  merkezleri  ile  WHO  Ölçme  ve  Sınıflandırmada 
Uzmanlar Komitesi’ne de danışılarak, 2000 yılı Ekim ayında, ICIDH-2’nin, son halini almadan bir önceki taslağı 
hazırlanmıştır.   Bu taslak, 2000 yılı Kasım ayındaki gözden geçirme toplantısında sunulmuştur.  Toplantıdaki 
önerilerin dahil edilmesinden sonra, ICIDH-2 Sondan bir önceki basıkısı (Aralık 2000), 2001 yılı Ocak ayında 
WHO  dare  Kurulu’na  sunulmuştur.    ICIDH-2’nin  son  taslağı  ise,  2001  yılı  Mayıs ayında Elli-dördüncü Dünya 
Sağlık Kurultayında sunulmuştur. 
Son baskının onayı 
Sağlık  Kurultayında,  son  halini  almış  taslağın  tartışılmasının  ardından,  şlevsellik,  Yetiyitimi  ve  Sağlığın 
Uluslararası  Sınıflandırması  başlığı  altında, WHA54.21 karar maddesiyle, 22 Mayıs 2001 tarihinde onaylanır.  
Karar maddesinde denir ki: 
Elli-dördüncü Dünya Sağlık Kurultayı 
1.  Bozukluklar  (Impairments),  Yetiyitimi  ve  Engellerin  Uluslararası  Sınıflandırmasının    ikinci  baskısını 
(ICIDH),  şlevsellik,  Yetiyitimi  ve  Sağlığın  Uluslararası  Sınıflandırması  başlığı  ile  ONAYLAR,  bundan 
böyle kısaca ICF olarak adlandırılacaktır; 
2.  Üye  Devletlerin,  araştırmalarda,  uygun  olduğu  koşulda  gözetim  ve  raporlarda  ICF’yi  kullanmalarını, 
özellikle yeni uygulamaların geliştirilmesinde ICF’yi gözönüne almalarını TEŞV K EDER; 
3.  Üye  Devletlerden  istek  geldiği  durumda,  Genel  Başkan’ın  ICF’nin  kullanımına  destek  sağlamasını 
TALEP EDER. 
 
 
Ek 8 
ICF için gelecekteki yönergeler 
ICF‘nin kullanımı, büyük ölçüde uygulamadaki kullanışlılığına bağlı olacaktır: sağlık hizmetleri performansının, 
tüketici sonuçlarına dayalı göstergeler aracılığı ile ne derece ölçülebildiğine bağlı olacaktır.  Ayrıca, planlama 
ve  araştırma  için  ihtiyaç  ve  kaynak  belirleyebilmek  amacıyla,  uluslararası  karşılaştırmalara  olanak  verecek 
şekilde,  kültürlerarası  uygulanabilirlik  derecesine  bağlı  olacaktır.    ICF,  doğrudan  politik  bir  araç  değildir.  
Ancak, ICF kullanımının, sağlık politikalarının kurulmasına yardımcı olacak, herkese fırsat eşitliği tanınmasını 
sağlayacak  ve  yetiyitimine  dayalı  ayırımcılığa  karşı  mücadeleye  destek  olacak  bilgi  sağlayarak,  politika 
belirlemede olumlu veri katkısı olabilir. 
 
ICF‘nin formları 
Farklı kullanıcıların, farklılaşan ihtiyaçları doğrultusunda, ICF çoklu düzenlerde ve formlarda sunulacaktır: 
 

---