Microsoft Word icf metin doc

 
138 
 
Örneğin: 
a1 Öğrenme ve bilgiyi uygulama 
a2 Genel görevler ve talepler 
a3  letişim 
 
 
p3  letişim 
a4 Yer değiştirme  
 
p4 Yer değiştirme 
a5 Kendine bakım 
 
p5 Kendine bakım 
a6 Ev yaşamı 
 
 
p6 Ev yaşamı 
 
 
 
 
p7 Kişilerarası etkileşimeler 
 
 
 
 
p8 Temel yaşam alanları 
 
 
 
 
p9 Toplum hayatı, sosyal hayat ve yurttaşlık
 
Bu yapının kodlanması 
Bu  yapı  içinde  kategorilerin  nasıl  kodlanacakları  ile  ilgili  kısıtlılık  bulunmaktadır.    “Örtüşen”  kategorilerin  aynı 
niteleyici için farklı değerler alması mümkün değildir ( ya performans için ilk niteleyici ya da kapasite için ikinci 
niteleyici), yani: 
 
a kategori. 1 _    
veya  
 
a kategori.  _ 1 
 
p kategori. 2  
 
 
 
p kategori. _ 2 
Bu seçeneği tercih eden kullanıcılar, örtüşen kategorilerdeki kodların, etkinlik olarak kodlanıp da katılım olarak 
kodlanmadıklarında,  veya  tersi  koşulda,  başka  anlamlara  gelebileceğine  inanırlar.    Ancak,  bilgi  matrisinde, 
belirlenmiş niteleyici kolonuna tek bir kodun girilmesi gerekmektedir. 
(3)  Örtüşme olsun veya olmasın, detaylandırılmış kategorileri etkinlikler, geniş kategorileri ise katılım 
olarak kullanmak 
 
Etkinlik  ve  katılım  tanımlarını  alanlara  uygularken  olabilecek bir başka yaklaşım da, alan içindeki daha genel 
veya  geniş  kategorileri  katılım  olarak  sınırlandırıp (örneğin, bölüm başlıkları gibi birinci-basamak kategoriler), 
daha  detaylandırılmış  kategorileri  etkinlikler  olarak  kabul  etmektir  (örneğin,  üçüncü  veya  dördüncü-basamak 
kategorileri). Bu yaklaşım, tüm ya da bazı alanlardaki kategorileri, geniş ya da detaylandırılmış olmalarına göre 
ayırır.  Kullanıcı,  bazı  alanları  tümden  etkinlik  (yani  detaylandırmanın  tüm  basamakları)  ya da tümüyle katılım 
olarak kabul edebilir. 
 
Örneğin,  d4550  Emekleme,  etkinlik  olarak  yapısallaştırılırken,  d455  Hareket  etme  katılım  olarak 
yapısallaştırılabilir. 
 
Bu  yaklaşım  iki  şekilde  ele  alınabilir:  (a)  hiç  “örtüşme”  olmayabilir,  yani  eğer  bir  madde  etkinlik  ise  katılım 
maddesi olamaz; veya (b) bazı kullanıcılar tüm listeyi etkinlikler olarak kullanıp sadece geniş başlıkları katılım 
olarak kabul edeceklerinden örtüşme olabilir. 
 
Bu yapının kodlanması 
Bu yapının kodlanması (1). veya (2). seçenekle aynıdır. 
 
(4)  Alanlar  arasında  tam  örtüşme  olacak  biçimde  aynı  alanları  hem  etkinlikler  hem  de  katılım  olarak 
kullanmak. 
 
Bu seçenekte, Etkinlikler ve Katılım listesindeki tüm alanlar hem etkinlik hem de katılım olarak görülür.  Her bir 
kategori hem bireyin işlevselliği (etkinlik) hem de toplumsal işlevsellik (katılım) olarak yorumlanabilir. 
Örneğin, d330 Konuşma, hem etkinlik hem de katılım olarak görülebilir.  Ses telleri olmayan bir kişi, yardımcı 
araç  kullanarak  konuşabilir.    Kapasite  ve  performans  niteleyicilerini  kullanarak  yapılacak  değerlendirmeye 
göre: 
Birinci niteleyici 
Performansta  orta  düzeyde  zorluk  (olasılıkla  kişisel  stres  veya  diğer  insanların  tutumları  gibi  bağlamsal 
etmenlerden dolayı) 
 
 
 
 
2 
kinci niteleyici 
Yardımcı araç olmadığında kapsitede ciddi zorluk 
 
3 
Üçüncü niteleyici 
Yardımcı araç olduğunda kapsitede hafif zorluk 
 
1 
ICF bilgi matrisine göre bu kişinin durumu şu şekilde kodlanmalıdır: 

---

 
139 
 
d330.231 
Aynı zamanda, (4).seçeneğe göre bu durum, şöyle de kodlanabilir: 
 
a330.231 
 
p330.2 
 
Performans ve kapasite niteleyicilerinin bir arada kullanıldığı (4). seçenekte, ICF bilgi matrisindeki aynı hücre 
için  iki  değer  bulunmaktadır:  biri  etkinlikler  ve  diğeri  katılım  için.    Bu  değerlerin  aynı  olduğu  koşulda  sorun 
olmaz,  sadece  tekrar  olur.    Ancak  değerlerin  farklı  olduğu  koşulda,  kullanıcılar  bilgi  matrisi  için  kodlamada 
karar kuralı geliştirmelidirler.  Çünkü WHO’nun resmi kodlama biçimi: 
 
 
d kategori q 
p
 q 
c  
 şeklindedir. 
 
Bu  tekrarı  önlemenin  bir  yolu,  kapasite  niteleyicisini  etkinlik,  performans  niteleyicisini  de  katılım  olarak 
düşünmektir. 
 
Bir diğer olasılık ise, katılım için “yaşam durumlarına katılım”ı içeren ek niteleyiciler geliştirmektir. 
 
ICF’nin  sürekli  kullanımı  ve  deneysel  veri  birikimiyle,  sınıflandırmanın  farklı  kullanıcılarının  yukarıdaki 
seçeneklerden  hangisini  tercih  ettikleri  konusunda  kanıtların  oluşacağı  düşünülmektedir.    Deneysel 
araştırmalar,  ayrıca,  etkinlikler  ve  katılım  ifadeleri  ile  ilgili  daha  net  tanımlamalara  da  öncülük  edecektir.    Bu 
ifadelerin farklı ortamlarda, farklı ülkelerde ve farklı amaçlarla nasıl kullanıldığı hakkındaki veriler oluşturulabilir 
ve bunlar sınıflandırmanın ilerideki baskılarına şekil verebilir. 
 
Ek 4 
Vaka örnekleri 
Aşağıdaki  örnekler,  ICF  kavramlarının  değişik  vakalara  nasıl  uygulanacaklarını  açıklar.    Bu  örneklerin, 
sınıflandırmanın  temel  kavramları  ve  yapılarının  uygulanması ve amaçlarının anlaşılmasıyla ilgili kullanıcılara 
yardımcı olacağı düşünülmektedir.  Daha detaylı bilgi için WHO eğitim elkitaplarına ve kurslarına başvurunuz. 
 
Kapasitede  sınırlılık  veya  performansta  bir  probleme  yol  açmayan  işlev  veya  yapı 
bozukluğu 
Bir  çocuğun  doğuştan  el  tırnakları  olmayabilir.    Bu  kusur,  yapıdaki  bir  bozukluktur,  ancak  çocuğun  el 
işlevlerini  veya bu eliyle yapabileceği şeyleri aksatmaz.  Bu nedenle, çocuğun kapasitesinde bir sınırlılık 
yoktur.    Benzer  şekilde,  bu  kusur  nedeniyle  performans  problemi  de  olmayabilir-  oyudan  dışlanmadan 
veya  rahatsız  edilmeden  diğer  çocuklarla  oynamak  gibi.    Böylece,  bu  çocuğun  kapasite  sınırlılığı  veya 
performans problemleri yoktur. 
 
Kapasitede  sınırlılığa  yol  açmayıp  performansta  problemlere  neden  olan  işlev  veya 
yapı bozukluğu 
Bir  diyabetik  çocuğun  işlev  bozukluğu  vardır:  pankreas,  insülin  üretmek  için  yeterli  işlevi  gösteremez.  
Diyabet,  tıbbi  olarak,  insülin  ile  kontrol  altına  alınabilir.    Vücut  işlevleri  (insülin  düzeyi)  kontrol  altında 
olduğunda,  işlev  bozukluğu  ile  bağlantılı  kapasite  sınırlılığı  yoktur.    Ancak,  diyabeti  olan  çocuk, 
arkadaşları  ve  akranlarıyla  beraberken,  yemek  söz  konusu  olunca,  şeker  tüketimi  kısıtlandığı  için 
performans  problemi  yaşayabilir.    Uygun  yiyeceğin  eksikliği  bir  engel  yaratacaktır.    Bu  nedenle, 
kapasitede  bir  sınırlılık  olmadığı  halde,  eğer  uygun  yiyeceğin  sağlanması  konusunda  önlem  alınmazsa, 
çocuk, mevcut çevrede topluma katılımda kısıtlanacaktır. 
 
Bir  diğer  örnek,  yüzündeki  vitiligo  dışında  başka  bir  fiziksel  şikayeti olmayan kişidir.  Bu kozmetik sorun 
kapasitede  sınırlılığa  yol  açmaz.   Ancak, kişi, vitiligonun yanlışlıkla cüzzamla karıştırılıp, bulaşıcı olduğu 
düşünülen  bir  ortamda  yaşıyor  olabilir.    Bu  nedenle,  kişinin  mevcut  çevresindeki  bu  olumsuz  tutum, 
kişilerarası etkileşimde önemli performans problemlerine yol açan çevresel bir engeldir. 
 

---