Microsoft Word Bir omrun rapsodiyasi doc
Yüklə 6,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
Nizami Tağısoy: Bir ömrün rapsodiyası 35 Yanırsan, yaxılırsan, ancaq əlindən heç bir iş gəlmir. Onda da köksünü ötürməklə kifayətlənməli olursan. Təkcə suallar doğur beynində. Hanı qalsız-qadasız o illər? Hanı mənim çağlayan-coşan gəncliyim? O bir də geri qayıda biləcəkmi? Suallar çox, cavablar yox. Dayanıb düşünürsən: getdi ömrə-günə bəzək vuran o anlar. Nə qədər geri qanrılsam da... Qaldı arxada tarix, bir də acılı, şirinli təəssüratlar... Bəli! O illər hər ikimiz gənc idik. Yaşamaq, qurmaq həvəsiylə döyünürdü qəlbimiz bir-birimizdən xəbərsiz. Barlı-bəhrəli payız. Günəşli gün. Göydə seyrək ağ buludlar uçuşur. Yuxarı Şilyan kənd orta məktəbinin dəmir darvazasından girəndə sarışın, bəstəboy, qo- nur gözlü, burnunda danışan, baməzə dostum Qorxmaz məni qarayanız, çatmaqaş, orta boylu, uzun qara saçları çiyinlərinə tökülmüş gü- lərüz, idmançı görkəmli oğlanla sevincək qarşıladılar. Görüşdük. Qorxmaz dərhal dedi: — Tanış ol, bu oğlan mənim dostumdur. Adı da Nizamidir. Həm də kəndçimizdir. Bizə hardasa qohumluğu da çatır. Rus dili və Ədə- biyyatı İnstitutunu bu il qırmızı diplomla qurtarıb. Kəndimizdə dərs deyir. Mən gülümsünərək cavab verdim. — Sən dost, mən dost, deməli, o da hər ikimizə dostdur. Nizami Məmmədovla (Tağısoyla) ilk tanışlığımız belə başlandı. İlk görüşdən söhbətimiz tutdu. Tezliklə bir-birimizə alışdıq. Evində oldum, evimdə oldu... Elmə olan maraq bizi daha da yaxınlaşdırdı. Yaz- dıq, oxuduq... Sonra da beləcə elmi Nizami Tağısoy: Bir ömrün rapsodiyası 36 araşdırmalar çəkdi bizi. Sonunu aydın təsəvvür etmədiyimiz məchul bir aləmə atdı. 1976-cı ildə mən Azərbaycan Elmi Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutuyla nə az, nə çox, düz bir il sonra isə o, Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutuyla taleyimizi bağladıq. Qarşımızda gələcək həyatımızın gərgin, əzablı yolları açıldı. İllər ərzində tez-tez bir- birimizə telefon açar, hal-əhval tutar, ürə- yimizdən keçənləri danışar, hərdən də elmi mübahisələrə girişərdik. Görüşdən görüşə yaşadığımız qaynar, izdihamlı şəhər həyatında planlarımızı qurardıq. Yığıncaqlarda, müzaki- rələrdə olardıq. Bax beləcə, hər kəs umu- küsüsüz öz taleyini yaşayar, yazardı. Günlər aylara, aylar illərə calanardı. Vaxtaşırı sevincimizi də, kədərimizi də birgə bölüşərdik. Çətinliklərimizi, çatışmazlıqlarımızı özümüz bilərdik. Kimsədən xəbərsiz — qohum-əqrabadan, doğmalardan uzaq dərdimizi danışıb təskinlik tapardıq. Hər görüşdə doğmalaşardıq. Bir-birimizin səsini eşitməyəndə darıxardıq. Nigarançılıq yaranardı... Vaxt keçdi... Tale üzümüzə güldü. Üç ay fərqiylə hər ikimiz namizədlik dissertasiyası müdafiə elədik. Bir ildəcə doktorluq dissertasiyasını tamamladıq. Dörd ayın içində müdafiə elədik. Bəndəniz pedaqogika, o isə filologiya elmləri doktoru adına layiq görüldü. Bu sanki təfəkkür, əsəb, əmək, dözümlülük... yarışıydı. Tale bizi bir axına saldı. Bakı Qızlar Universitetində iş- ləməli olduq... Taleyin də, zamanın da dönüklüyündən keçmə. Mən eşidəndə ki, Nizami maşın qəzasına düşüb, xəstəxanadadı, bir an- Nizami Tağısoy: Bir ömrün rapsodiyası 37 lığa dünya başıma fırlandı. Damarlarımda qanım dondu. Onu xəstəxanada görəndə gözlərimə inanmadım. Neçə əzasından ağır zərbə almışdı. Dünya möcüzələrlə doludur, — deyirlər. Xeyli müalicə alandan sonra Nizami sağalıb ayağa qalxdı. Yenə əvvəlki kimi şux, deyib- gülən, yazıb-yaradan, gərgin axtarışlar aparan, elm fədaisi, professor Nizami Tağısoy... Taleyin hökmünə bax. Zaman gəldi, vaxt ötdü, maşın qəzasına mən də düçar oldum... Onun çəkdiyi əzab-əziyyətlər, məşəqqətlər mə- nim də taleyimə yazıldı. Vahimə içərisində o, mənim yanıma gəldi. Keçirdiyi həyəcan, təlaş indi də gözlərimin önündədi... Bərk sarsılmışdı. Səsi titrəyirdi. Gözləri dol- muşdu... Qoşa addımlar... Eyni talelər... Eyni arzular... Eyni istəklər... Eyni xə- yallar... Nizaminin keçdiyi yol çoxlarına örnəkdi. Şəxsiyyəti qibtə olunasıdı. O, məhsuldar alimdir. Gərgin əməyinin, yuxusuz gecələrinin, böyük yaradıcılıq qabiliyyətinin nəticəsidir ki, “XX əsr rus poeziyası Azərbaycan tərcüməsində” (1992), “Qazax ədəbiyyatı” (1992), “Əslin milli özünəməxsusluğu və tərcümə” (1998), “Səməd Vurğun dramaturgiyası rus dilində” (1999), “Poetik tərcümə” (2001), “Qaraqalpaq ədəbiyyatı” (2007), “Şilyan: özü, sözü- çeşmənin gözü” (2009) dərs vəsaiti, monoqrafiyaları, “Orta Asiya və qazax ədəbiyyatı” (1993), “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” (2001), “Nitq mədəniyyəti” (2003) və Nizami Tağısoy: Bir ömrün rapsodiyası 38 s. ali məktəblər üçün proqramları müəllifinə böyük şöhrət qazandırmışdır. Tanınmış türkoloq-alim qaraqalpaqların şifahi yaradıcılığına müraciət edərək “Qaraqalpaq xalq nağılları”nı tərcümə edib Azərbaycan oxucularının ixtiyarına vermişdir. Nizami Tağısoy məhsuldar işləyən alimlərimizdəndir. Onun indiyədək müxtəlif qəzet və jurnallarda iki yüzdən artıq məqaləsi, orijinal poetik tərcümələri çap olunmuşdur. Folklor və komparativistika, Azərbaycan, qaqauz, qazax, qaraqalpaq, qırğız, özbək, rus, müasir ədəbi proses və tərcüməşünaslıq üzrə keçirilən respublika və beynəlxalq konfranslardakı məruzələri elmi ictimaiyyətin dərin marağına səbəb olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olan Nizami Tağısoy həm də kövrək şeirlər, epik poemalar müəllifi kimi tanınır. O, indiyə qədər iki “Axtaracaqsan məni” (2000), “Bəlkə dünya öz yolunu çaşıbdı” (2004) kitabları ilə poeziyasevərləri sevindirmişdir. Neçə-neçə şeir və poeması rus dilinə tərcümə olunmuşdur. Şeirlərinə mahnılar bəstələnmişdir. Nizami indi də gənclik ruhu ilə yazıb yaradır. Sevinirəm ki, vətənini, xalqını ürəkdən sevən Nizaminin ideyaları respublika hüdudlarından çox-çox kənarda da qəbul olunur. Nizami hər gün Bakı Slavyan Universitetinə, Bakı Qızlar Universitetinə, Azərbaycan Beynəlxalq Universitetinə tələsir, özünün bö- yük zəhmətlə topladığı biliklərini pedaqoji ustalıqla tələbələriylə bölüşür. İnsafən, dərs dediyi tələbələr də onu sevirlər. Sözün həqiqi mənasında bu böyük insan olduqca diq- Yüklə 6,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|