Microsoft Word 1 Xocali Yaqub m-son doc

---

AZƏRBAYCAN  XALQINA  QARŞI 1918-ci il  SOYQIRIMLARI
 
 
 
171
SOYQIRIMI CİNAYƏTİNİN QARŞISININ ALINMASI VƏ 
CƏZALANDIRILMASI HAQQINDA KONVENSİYA 
 
(9 dekabr 1948-ci ildə BMT-nin Baş Assambleyasının 260 (III)A 
Qətnaməsi ilə qəbul olunub.  
12 yanvar 1951-ci ildə qüvvəyə minib) 
 
Baş Assambleya soyqırım cinayətinin qarşısının alınması  və 
cəzalandırılmasına dair təqdim olunan Konvensiyanı  təsdiq edir və 
onu imzalamaq və ratifikasiya etməyi və ya XI maddəyə müvafiq 
olaraq ona qoşulmağı təklif edir. 
179-cu plenar iclas, 9 dekabr 1948-ci il 
 
Razılığa gələn Tərəflər, 
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının 19 dekabr 
1946-cı il tarixli 96 (I) saylı  qətnaməsində soyqırımın beynəlxalq 
hüquq normalarını pozan və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məqsəd 
və ruhuna zidd olan cinayət olduğunu və sivil dünyanın onu 
pislədiyini, tarix boyu soyqırımın bəşəriyyətə böyük itkilər gətirdiyini 
etiraf edərək, bəşəriyyəti bu çirkin fəlakətdən xilas etmək üçün 
beynəlxalq  əməkdaşlığın vacibliyinə  əmin olduğunu nəzərə alaraq, 
aşağıdakılar barədə razılığa gəlirlər: 
 
Maddə 1 
Razılığa gələn Tərəflər sülh və yaxud müharibə dövründə tö-
rədilməsindən asılı olmayaraq soyqırımm, beynəlxalq hüquq norma-
lannı pozan cinayət olduğunu təsdiq edirlər və bu cinayətin qarşısını 
almaq və cəza tədbirlərini həyata keçirmək öhdəliyini götürürlər. 
 
Maddə 2 
Bu Konvensiyaya müvafiq olaraq soyqırım hər hansı milli, etnik, 
irqi və ya dini qrupun qismən və ya bütövlükdə  məhv edilməsi 
məqsədilə törədilən aşağıdakı hərəkətlərdən biridir: 
a) bu cür qrup üzvlərinin öldürülməsi; 
b) bu cür qrup üzvlərinə ağır bədən xəsarətlərinin və yaxud əqli 
qabiliyyətinə ciddi zərər yetirilməsi; 
c) qəsdən hər hansı bir qrupun tam və ya qismən fiziki məhvini 
nəzərdə tutan həyat şəraiti yaradılması; 

---

AZƏRBAYCAN  XALQINA  QARŞI 1918-ci il  SOYQIRIMLARI
 
 
172
d) bu cür qrup daxilində doğumun qarşısını almağa yönəlmiş təd-
birlərin həyata keçirilməsi; 
e) bir insan qrupuna mənsub olan uşaqların zorla başqa qrupa 
verilməsi. 
Maddə 3 
Aşağıdakı əməl cəzalandırılandır: 
a) soyqırım; 
b) soyqınm törətməyə yönəlmiş gizli sövdələşmə; 
c) soyqırım törətməyə birbaşa və açıq təhrik; 
d) soyqırım törətməyə yönəlmiş qəsd; 
e) soyqırımda iştirak. 
 
Maddə 4 
Soyqırım və yaxud 3-cü maddədə sadalanmış  əməllərdən hər 
hansı birini törətmiş  şəxs konstitusiya ilə  məsul rəhbər, rəsmi və ya 
fərdi şəxs olmasından asılı olmayaraq cəzalandırılmalıdır. 
 
Maddə 5 
Bu Konvensiyanın müddəalarının qüvvəyə minməsi üçün Razılı-
ğa gəlmiş Tərəflərin hər biri xüsusilə soyqırımı və yaxud 3-cü maddə-
də sadalanan digər  əməllərin törədilməsində  təqsirli bilinən  şəxslərin 
cəzalandırılması üçün səmərəli tədbirlər nəzərdə tutan zəruri qanun-
vericiliyi öz konstitusion proseduruna uyğun olaraq qəbul etmək 
öhdəliyini götürürlər.  
 
Maddə 6 
Soyqırım və yaxud 3-cü maddədə sadalanan digər  əməlləri 
törətmiş şəxslər bu əməlin törədildiyi dövlətin ərazisində səlahiyyətli 
məhkəmələr tərəfindən və ya yurisdiksiyasını Konvensiya tərəflərinin 
də  qəbul etdiyi və bu tərəflərə  şamil olunan beynəlxalq cinayət 
məhkəməsi tərəfindən mühakimə olunmalıdırlar. 
 
Maddə 7 
Təqsirlilərin verilməsi (ekstradisiyası) məsələsində soyqırım və 
yaxud 3-cü maddədə sadalanan digər  əməllər siyasi cinayət kimi sa-
yılmır. 

---

AZƏRBAYCAN  XALQINA  QARŞI 1918-ci il  SOYQIRIMLARI
 
 
 
173
Bu kimi hallarda Razılığa gələn Tərəflər təqsirlinin verilməsini 
öz qanunvericiliyinə  və qüvvədə olan müqavilələrə müvafiq olaraq 
həyata keçirmək öhdəliyi daşıyırlar. 
 
Maddə 8 
Bu Konvensiyanın hər bir iştirakçısı soyqırım və yaxud 3-cü 
maddədə sadalanan digər əməllərin qarşısının alınması və aradan qal-
dırılması üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə müva-
fiq olaraq bütün lazımi tədbirlərin görülməsi tələbi ilə Birləşmiş Mil-
lətlər Təşkilatının müvafiq orqanına müraciət edə bilər. 
 
Maddə 9 
Razılığa gələn Tərəflər arasında bu və ya digər ölkənin soyqırım 
və yaxud 3-cü maddədə sadalanan digər əməlləri törətməyə görə mə-
suliyyətinə dair mübahisələr də daxil olmaqla, bu Konvensiyanın şər-
hi, tətbiqi və yaxud icrası ilə bağlı mübahisələr mübahisə tərəflərindən 
hər hansı birinin tələbi ilə baxılması üçün Beynəlxalq Məhkəməyə 
verilir.  
 
Maddə 10 
Bu Konvensiyanın bərabər autentik hesab edilən ingilis, çin, ispan, 
fransız və rus mətnləri 9 dekabr 1948-ci il tarixdən müəyyən edilir. 
 
Maddə 11 
Bu Konvensiya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının hər hansı üzvü və 
yaxud Baş Assambleya tərəfindən Konvensiyanı imzalamaq üçün də-
vət almış  Təşkilat üzvü olmayan istənilən dövlət tərəfindən imzalan-
maq üçün 31 dekabr 1949-cu il tarixədək açıq olacaqdır. Bu Konven-
siya ratifikasiya olunmalıdır və ratifikasiya haqqında aktlar Birləşmiş 
Millətlər Təşkilatının Baş Katibi yanında saxlanca qoyulur. 
1 yanvar 1950-ci ildən başlayaraq Birləşmiş Millətlər Təşkila-
tının istənilən üzvü və yuxarıda göstərilən dəvəti almış  Təşkilatın 
üzvü olmayan istənilən dövlət bu Konvensiyaya qoşula bilər. 
Qoşulma haqqında aktlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş 
Katibi yanında saxlanca qoyulur. 
 
 
 

---