Menecmentin təŞKİlati quruluşU
Yüklə 8,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- §5. Bələdiyyələşmə - sosial infrastrukturun keyfiyyətcə yenidən qurulmasının əsası kimi
- İkinci
Dövlət və bələdiyyə idarəçiliyi yenilərinin tikintisi, nəqliyyat axını sisteminin və sosia-məişət xidməti sisteminin dəyişdirilməsi ilə bağlıdır. Göstərilən hər bir konseptual müddəa şəhərin sosial-iqtisadi və funksional-məkan inkişafının qarşılıqlı münasibətlərini dəyişdirən tənzimləmə hərəkətinin konkret sisteminə transformasiya ola bilər. Bununla da mühüm nəticə çıxarmaq olar ki, torpaq münasibətləri və torpaq - bazar münasibətləri digər bazarlara nisbətən daha çox regional xüsusiyyətə malikdir. Bazar iqtisadiyyatlı, torpaq münasibətləri şəhərin inkişafına daha çox dəyər formasında təsir göstərir. Torpaq bazarı iqtisadi sferadan, büdcə-vergi münasibətlərindən, maliyyələşmədən və maliyyə münasibətlərindən istifadə vasitəsilə şəhərin inkişafını tənzimləyir. Qərb ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, şəhərsalma torpaq siyasətində beş əsas qrup vəsaitlərdən istifadə edilir: planlaşdırma; vergitutma; bazar və ya torpağın alqı-satqısı vəsaitləri; maliyyə köməyi; inzibati (yalnız torpaq bazarı ilə birbaşa əlaqəli olanlar). Nəzərə almaq lazımdır ki, əksər inkişaf etmiş qərb ölkələrində torpaq bazar və şəhərsalma fəaliyyətinin torpaq tənzimləyiciləri ölkədə aparılan sosial-iqtisadi siyasətin tərkib hissəsi kimi çıxış edir. Buna görə torpaq bazarmın komponentlərinin korrektəsi, məhdudlaşdırılması və istiqamətləndirilməsi bu siyasətə uyğun keçirilir. Torpaqdan istifadədə bazar mexanizmlərinin olması artıq normaya çevrildiyinə görə şəhərin inkişafında çoxlu sayda variantlardan və modellərdən istifadə edilir. Tikinti-investisiya fəaliyyət nəticələri də torpağın bazar qiymətində nəzərə alınır. Şəhərin inkişafının sistemli tənzimləyicilərinin digər qrupunda sosial infrastruktura sahələrini xarakterizə edən, onları istiqamətləndirən norma və normativləri xüsusi yer tutur. Bu norma və normativlər vasitəsilə şəhərin sosial durumu təsvir və təhlil olunur və əhalinin sosial vəziyyəti haqqında fikir söylənilir. Bu tənzimləyicilər şəhərin funksional-məkan inkişafına əsasən dolayı yolla təsir göstərir. Daha geniş şəkildə sosial tənzimləyicilər haqqında söhbət bu fəsilin növbəti paraqrafında aparılacaqdır. §5. Bələdiyyələşmə - sosial infrastrukturun keyfiyyətcə yenidən qurulmasının əsası kimi Ölkənin inkişaf səviyyəsi özünü qabarıq şəkildə əhaliyə göstərilən sosial xidmətlərin keyfiyyat və səmərəsində göstərir.
Bəiədiyyələsi'nə sosial infrastrukturun kcvfivvotcə yenidən qurulmasının əsası kimi _____________________________ Sosial xidmətlərin istehsalı və göstərilməsi ilə sosial infrastruktura məşğul olur. Sosial infrastrukturanın bir sıra cəhətləri vardır. Birinci - sosial infrastruktura çoxşaxəli sahələr kompleksidir. Buraya daxil olan sahələr funksional baxımdan yekcins deyildir. Əhalinin və insan həyatının ayrı-ayrı fəaliyyətləri və istiqamətlərinə xidmət edir.
- sosial infrastruktura əhalinin şəxsi və kollektiv təlabatlarının təmin olunmasına istiqamətlənmişdir.
- sosial infrastruktura xidmətləri digər xidmətlər kimi əmtəədən onunla fərqlənir ki, onlar eyni zamanda istehsal və istehlak olunur.
Dördüncü - sosial infrastruktura «sosial sfera» anlayışına daha yaxındır. Amma «sosial sfera» anlayışı əhaliyə xidmət göstərən sferalara inkişafının sahəvi aspektlərini, sosial infratruktura isə funksional-ərazi aspektlərini araşdırır.
- sosial infrastrukturam, bu elm sahəsini tədqiq edən alimlər müxtəlif formada qruplaşdırırlar. Lakin bizim fikrimizcə, sosial infrastrukturam iki böyük qrupa: sosial-mədəni infrastrukturaya və sosial-məşiət infrastrukturaya bölmək daha məqsədəuyğundur. Sosial-mədəni infrastruktura insanın mənəvi, intellektual, əxlaqi və sosial ehtiyaclarını ödəməyə yönəlmişdir. Buraya təhsil, səhiyyə, bədən tərbiyyəsi, sosial təminat, mədəniyyət və incəsənət daxildir. Sosial-məişət infrastrukturasına isə mənzil-kommunal təsərrüfatı, məişət xidməti, sərnişin nəqliyyatı, əhaliyə xidmət göstərən rabitə, pərakəndə ticarət və ictimai iaşə, mehmanxana və əyləncə təsərrüfatı aiddir. Sosial-məişət infrastrukturası ev təsərrüfatının aparılmasına çəkilən əməyin sərfinin azaldılması, ailə üzvlərinə xidmət göstərilməsi və insanın hərtərəfli şəkildə tələblərinin ödənilməsilə məşğuldur. Əlbəttə, belə bölgü şərtidir. Çünki, birinci qrup saəhlər də insanın yaşamasına şərait yaradır. İkinci qrup sahələr isə insanın mənəvi ehtiyaclarının ödənilməsinə, asudə vaxtın artmasına təsir göstərirlər. Altıncı - ümumiyyətlə, sosial infrastrukturaya məktəblər, xəstəxanalar, məişət evləri kimi baxmaq düzgün deyildir, ona şəxsi və kollektiv ehtiyacların ödənilməsi zamanı yaranan münasibətlərin məcmusu kimi baxmaq daha düzgün olardı. Bu münasibətlərin qurulması və fəaliyyət göstərməsində əsas meyar - insanın daima artan tələbatlarının və ehtiyaclarının ödənilməsidir.
- sosial infrastrukturunun fəaliyyəti miqyas 977
Yüklə 8,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|