64
Doğrudur, buna çox vaxt sərf etməli olub. Çünki
ağacdələnlər yaxınlıq etməyi çox da sevmirlər. Buna görə
də Palıd ağacdələnlər cüt-cüt yaşayırlar, bir-birindən uzaq
məsafələrdə. Əməksevərlik ağacdələn üçün yaranıb. İki
ağacdələn 300-400 kilometrlik bir məsafədə yeganə həkim
olmağa hazırdı ki, gecə-gendüz ziyanverici həşəratlara
qarşı mübarizə aparıb onları məhv etsin. Belədə onlar
vaxta baxmazlar.
– Doğurdan da mən burda bir dənə də olsun qara
ağacdələn görmədim. Amma özüm üçün iş tapdım, özü də
bir günlük yox... Yüngül qayğılardan başladım...
Yüngül qayğılar deyəndə o, qışa yem tədarükünü
nəzərdə tuturdu. Bax elə Palıd Qozası Ağacdələnini
götürək. Ailəli olsa da bu məsələyə çox sadəlövhlüklə
yanaşırdı. Axı onlarda qış o qədər də sərt keçmir. O zaman
Qara Ağacdələn bir, ya iki həftəyə köhnə palıd ağacında,
cüllütün yanında özünə xırda yuvalar düzəltdi: hər yuvaya
bir qoza! Ağac qocalmışdı, bəzi yerləri lap ovalanırdı. Axı
həm də Qara Ağacdələn çoxlu böcək, qabıqyeyən
cırcırama yemişdi, doymuşdu, hətta toxluq eləyib heydən
düşmüşdü! Palıd ağacında yuvaların sayı çoxalanda Qara
Ağacdələn də oraya qozaları daşımağa başladı. Palıd
Qozası Ağacdələni və onun dostları Qara Ağacdələnə
təəccüb elədilər, o isə sadəcə dedi:"Pis günə ehtiyat
yığıram, nə ziyanı var ki? Sizin məmləkətlərdə fəlakətlər
az olur bəyəm? Birdən leysan yağdı, ya da sel basdı aləmi,
yerdə nə var hamısını basdı altına, onda nə yeyəcəksiz,
hə?!"
Palıd Qozası Ağacdələni yalnız ona minnətdarlıq
əlaməti olaraq bütün meşəni gəzib dolaşdı, qara
ağacdələnləri, heç olmasa yerli qara ağacdələnləri
axtaramağa başladı. Amma axtarışları heç bir nəticə
65
vermədi. Bir dənə belə qara ağacdələn tapa bilmədi.
Belaruslu qonaq (onun bu yerlərdə daimi qalmaq fikri yox
idi!) qurub-yaratmaqla məşğul olmağa başladı. Bir dəfə
səhər yeməyini palma ağacında edirdi, ağacın qabığı
altında çox dadlı ziyanverici həşəratlar vardı. Aşağı
boylanıb baxanda gördü ki, otun üstündə bir sincab
uzanıb. Sincab nazik budaqlardan özünə çəpər
düzəltmişdi, ayaqlarını budaqcıqlara ilişdirib böyrü üstə
uzanmışdı. Qara Ağacdələn başladı ona söz
atmağa:"Nədir, vaxt öldürürsən? Sən gərək belaruslu
bacılarından bir şey öyrənəsən. Onlar payızın belə bir
çağında özlərini günə verməzlər. Yuvalarına qoz
daşıyırlar. Qış üçün göbələk qurudurlar..." Sincabın heç
tükü də tərpənmədi. Qara Ağacdələn bir qədər də aşağılara
endi, diqqətlə baxdı, gördü ki, sincab heç gözlərini açmır.
Qara Ağacdələn dimdiyi ilə ağac qabığını tıqqıldatdı.
Sincab da tərpəndi. Çalışdı ki, ayağa dursun, amma dərhal
yenə yıxıldı. Görünür, sincabın ayağına nəsə olmuşdu.
Dodaqları əyilmişdi, lap ağlamaq istəyirdi.
Qara Ağacdələn üçün yerdə gəzmək çətin idi;
həmişə dırnaqlarını nəyəsə ilişdirib durmalıydı,
müvazinətini beləcə saxlayırdı. Qara Ağacdələn axır ki,
sincabın yanına düşdü. Ehtiyatla onun ayaqlarına toxundu.
O ayağıydı ki, köməksiz vəziyyətdə asılı qalmışdı.
Deməli, balaca sincab buna görə ayağa dura bilmirmiş.
Qara Ağacdələn yerdən bir neçə xırda budaq yığdı,
sincabın sınmış ayağı boyu budaqcıqlar düzdü, sonra onu
quru otla bağladı. Daha sonra isə balaca sincabı
caynaqlarına alıb qonşu ağacda oyduğu yuvacığa apardı.
Yumşaq gözəlçənin dodaqcıqları aralandı və Qara
Ağacdələnə elə gəldi ki, sincabın təbəssümündə nəsə var,
yazıq heyvan nəsə sevincindən cüyüldəmək istəyir, hey
gözləriylə aşağılara baxır. Qara Ağacdələnin bu vaxta
66
qədər yaşadığı doğma meşədə heç bir heyvanla çəkişməsi-
filanı olmamışdı. O, bütün sakinlərlə dil tapmışdı. Lakin
bura Perunun meşəsiydi. Burda tamam başqa bir mühit,
başqa bir dil vardı... Qara Ağacdələn əvvəlcə belə başa
düşdü: yəqin yuvacıq sincabın xoşuna gəlmədi. Quş
başladı yuvaya budaqcıqlar gətirməyə. Sonra bura qozalar
də gətirib yığdı. Qara Ağacdələn özünü ora-bura vurdu,
belaruslu qayğıkeş həkimciyəz birdən yerdən kəskin ciyilti
eşitdi. Aşağıya boylandı və gördü ki, yerdə, otun üstündə
iki bala sincab da var. Düşündü:"Deməli mənim yaralı
xəstəm bunlar üçün narahat imiş!". Qara Ağacdələn dərhal
sincab balalarını da otun üstündən götürdü, onları yaralı
ana sincabın yanına gətirdi, özü üsə daha yuxarılara qalxdı
və başladı özü üçün təzə yuva tikməyə. Eybi yox, qoy
sincab balaları böyüsünlər, sonra öz yuvalarına köçərlər.
– Qara Ağacdələn, de görüm bu məmləkətdə daha
hansı qayğılarla üzləşmisən? – deyə Maksimka sual verdi.
– Balaca sincablara ev quran kimi başladım bacı-
qardaşlarımı axtarmağa...Lakin uzun müddətdi axtarıram,
amma heç bir nəticəsi yoxdu, heç kəsi tapa bilməmişəm.
Çox narahatam, evə əliboş qayıdacağam...
– Qulaq as, mənim bir professor tanışım var,
doğrudur, o, Peruda yaşamır, lakin Amerika ölkələrindən
birində, Kubada yaşayır. Daha doğrusu, o, mənim atamın
dostudur, filatelistdir. Yaxşı olar ki, onunla əlaqə
saxlayasan, bəlkə elə Kubaya uçasan?
– Maksimka, Kuba heç də yaxın deyil. Ora uçmaq
bilirsən nə qədər vaxt aparar! Həm də axı oraya uçmaq
üçün güc lazımdı. Bu uzun yolu qət etməyə bizim
gücümüz çatacaqmı?!
– Bəlkə bizə Ah-Uf kömək elədi, hə? Ah-Ufff!...
– Ah-Uf! Hamı ah-uf edir, hamı oh-vay edir! Heç
özləri də bilmirlər nə istəyirlər! – deyə Maksimkanın
Dostları ilə paylaş: |