www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi
Elmi toplu
383
Məlum olduğu kimi, yeni texnologiyalar, yeni elmi tədqiqatlar,
alimin fikri ilə bərabər cəmiyyətdə onların tətbiqi ilə əlamətdardır
ki, bu da külli miqdarda material sərfini tələb edir. Ciddi
addımlardan biri böyük dəyəri olan avadanlığın əldə edilməsi
olmuşdur. Bunun nəticəsində Bakı Dövlət Universitetinin kimya
fakültəsində yeni texnoloji araşdırmaların tətbiqi üçün yeni
imkanlar
açılmışdır.
Azərbaycanda
nanotexnologiyaların
banilərindən biri akademik Abel Məhərrəmovdur. Bu istiqamətdə
fundamental elmi araşdırmalar aparılmış və ciddi nəticələr əldə
edilmişdir.
Müasir cəmiyyətdə sosial texnologiyalar xüsusi maraq doğurur.
Onların arasında Human-Resurs-texnologiyası, sosial menecment
texnologiyası, ―Assessement sentr‖ texnologiyası, HR-menecment
texnologiyası və korporativ informasiya şəbəkələri texnologiyasını
misal gətirmək olar. Sosial sferada yeni texnologiyaların çoxluğuna
baxmayaraq, hər şeydən öncə İNSAN özünə böyük diqqətin
olmasına möhtacdır.
Yeni texnologiyalardan bəhs etdikdə, aydındır ki, onlar insan
fəaliyyətinin bütün sahələrinə aiddir. Cəmiyyətin mənəvi
sahəsindən bir nümunə gətirmək istərdim. Dahi Üzeyir Hacıbəyov
Azərbaycanda professional musiqiyə yeni texnologiyalar gətirdi və
böyük əziyyətlər hesabına, onları təhsil sisteminə tətbiq etməklə
bununla ictimai şüuru kardinal şəkildə dəyişdirdi. Qara Qarayev XX
əsrin ortalarında bəstəkar yaradıcılığının yeni texnologiyaları
sahəsində inanılmaz sıçrayış etdi. O, bədii təfəkkürün fəlsəfi-estetik
sərhədlərini genişləndirdi. Unikal düha kimi o, milli musiqi
mədəniyyətini Arnold Şenberqin 12 tonlu sistemi ilə birləşdirməyə
nail oldu. Bu halda, o, ümumdünya mədəniyyətində öz dövrünün
şah əsərləri kimi tanınan və qəbul edilən ―Yeddi gözəl‖ və ―İldırımlı
yollarla‖, ―Üçüncü simfoniya‖ və skripka üçün konserti kimi
şedevrlər yaratmaqla böyük bir missiyanı yerinə yetirdi.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi
Elmi toplu
384
Bizə məlumdur ki, insan düşüncəsi quru bir həqiqət deyildir. Qara
Qarayevin ardıcılları – Arif Məlikov və bir sıra digər bəstəkarlar
bütün dünyada tanınan əsərlər yaratdılar. Bu isə faktiki olaraq, milli
düşüncənin dünya səviyyəsinə çıxması anlamına gəlir.
Bu məqamda biz ictimai təfəkkürün elm, sosial sfera və mənəvi
aləm kimi üç sahəsindən nümunələr gətirdik. Bu isə o deməkdir ki,
XXI əsrin əvvəlləri özünün yeni texnoloji tətbiqini insan
fəaliyyətinin müxtəlif sahələrində tapmışdır. Bununla belə, istənilən
texnologiya birbaşa təhsil prosesi ilə sıx bağlıdır. Gənclərin yeni
nailiyyətlərə can atması, biliklərin sərhədlərinin genişlənməsi təbii
olaraq təhsil sferasında gerçəkləşir. Bu məqamda hesabatımızın
əvvəlinə qayıtmalı və idrak mədəniyyəti və qloballaşma haqqında
düşüncələri əsaslandırmalı olacağıq. İdrak mədəniyyəti olmadan
insanın mənəvi aləminin intellektuallaşdırılması mümkün deyildir.
Bu məqamlar bilik əldə edilməsi prosesində qarşılıqlı əlaqədə olan
faktorlardır. Bu günün dünyası maraqlar dünyasını idrak
mədəniyyəti dünyası ilə birləşdirən yeni texnologiyalar üçün
açıqdır. Bizim alimlər, müxtəlif sahələrin, yaradıcı ziyalıların və
idmanın nümayəndələri dünya məkanında qlobal səviyyədə gedən
inkişafa öz töhfələrini verirlər.
Hesab edirəm ki, indiki möhtəşəm hadisələr Azərbaycan xalqının
intellektual
səviyyəsinin
yüksəlməsinə
səbəb
olacaqdır.
Ümumdünya cəmiyyətinin harmonik inkişafı məhz bu faktorla
müəyyənləşir.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi
Elmi toplu
385
Eyyubov K.Y., Bakı Dövlət Universiteti
İnformasiya texnologiyalarının əmək bazarına
təsiri
Hörmətli həmkarlarım, görkəmli elm xadimləri, fəxri professorlar
və dəyərli tələbələr!
Biz paytaxtımız Bakı şəhərində iki dolğun elmi müzakirə günü
keçirdik. Bu beynəlxalq forumda biz elmin müxtəlif aspektlərini
müzakirə etdik. Müzakirələrin də əsas mövzusu ―human‖ (insan)
olmuşdur. Bu forumda iştirak etmək və humanitar məsələlər üzrə
fikirlərimi sizinlə bölüşmək mənim üçün böyük şərəfdir. Müzakirə
etmək istədiyim mövzu insan həyatının spesifik sahəsi kimi görünsə
də, hesab edirəm ki, bizi birləşdirdiyi üçün çox aktualdır.
2008-ci ilin maliyyə böhranı dünyanın bir çox yerində məşğulluq
problemini yenidən aktuallaşdırdı. Bu böhranın sonunda bir çox
ölkələr daha kəskin formada işsizlik problemi və əhalinin yeni iş
imkanları tapa bilməməsi ilə üzləşdi. Nəticədə əmək bazarında
mövcud olan problemlər iqtisadi tədqiqatların əsas obyekti oldu.
İcazənizlə, istərdim ki, dünyadakı işsizlik probleminin həll
olunmasında öz təkliflərimi irəli sürməzdən əvvəl əmək bazarının
qısa tarixi xülasəsini sizə təqdim edim və eyni zamanda, diqqətinizi
informasiya texnologiyalarının əmək bazarına təsirinə cəlb edim.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra informasiya texnologiyaları
əmək bazarının strukturunu, xüsusilə iş yeri axtarışını əhəmiyyətli
dərəcədə dəyişdi. Əgər XX əsrin birinci yarısında əmək bazarında
fiziki iştirak vacib idisə, əsrin ikinci yarısından etibarən iş axtarışı
virtual yollarla mümkün olmuşdur. İnternet, kompyuterlər, mobil