Laboratoriy ishlari

5-tajriba. Kislotali oksidlarni olinishi
Asbob va reaktivlar: kipp apparati, oxaktosh, kalsiy karbonat, natriy karbonat, Na₂SO₃ kristallari, HCl (yoki H₂SO₄) eritmalari.
Ish tartibi. a) karbonat angidrid marmar, oxaktosh yoki kalsiy karbonatga xlorid kislota ta’sir ettirib olinadi. Bu jarayon Kipp apparatida olib boriladi. Kipp apparatidan ajralib chiqayotgan CO₂ gazini oxakli suv orqali o’tkazing va yonib turgan gugurtni tuting. Sodir bo’lgan xodisani kuzating.
b) Ikkita probika olib, ularning biriga Na₂CO₃, ikkinchisiga Na₂SO₃ kristallaridan oz miqdorda soling va ularning har birini ustiga HCI (yoki H₂SO₄) eritmasidan qo’shing. Ikkala probirkada gaz ajralib chiqishini kuzating.
Toqshiriqlar:
1. Karbonat va sulfit angidridlarini hosil bo’lishi, CO₂ ni oxakli suv bilan reyaksiya tenglamalarini yozing va kuzatilgan xodisalarni izoxlang.
2. CO₂ gazining havoga va vodorodga nisbatan zichligini aniqlang.
6-tajriba. Amfoter oksidlarning xossalari
Reaktivlar: ZnO ( yoki Al₂O₃) kukunlari, qons. HCI va NaOH eritmalari.
Ish tartibi. Ikkita probirka olib, ularning har biriga oz miqdorda ZnO (yoki AI₂O₃) soling. So’ngra birinchi probirkaga qonsentirlangan HCI, ikkinchisiga esa qonsentrlangan ishqor (NaOH yoki KOH) eritmasidan qo’shing. Oksidlarning kislota va ishqorlarda erishini kuzating.
Topshiriqlar:
1. Tegishli reaksiya tenglamalarini yozib, xulosalar chiqaring.
2. Amfoter oqsidlarni xossalarini bayon qiling.
7-tajriba. Asoslarning olinishi
Reyaktivlar: AgNO_3, CuSO₄, ZnCI₂, AlCl₃, FeSO₄, FeCI₃, NH₄Cl, NiSO₄ o’yuvchi kaliy yoki o’yuvchi natriy eritmalari.
Ish tartibi. Sakkizta probirka tayyorlang va ularga 2-3ml dan quyidagi tuzlarning eritmalarini quying: 1- AgNO₃; 2- CuSO₄; 3- NiSO₄; 4- ZnCl₂; 5- AlCl₃; 6- FeSO₄ va 8- NH₄Cl so’ngra, har qaysi probirkaga bir nechta tomchi NaOH yoki KOH eritmasidan qo’shing. Natijani kuzating.
Topshriqlar:
1. Har bir probirkalarda sodir bo’ladigan xodisani kuzating va ish daftariga yozib xulosa chiqaring.
2. Tegishli reaksiya tenglamalarini yozing.