Laboratoriy ishlari

2-tajriba: Suvsiz tuzning gidratlanish issiqligini aniqlash.
Tuzning gidratlanish issiqligini aniqlash uchun suvda yaxshi eriydigan va kristall gidratlar hosil qilishga moil bo’lgan suvsiz tuzlardan foydalanish mumkin. Dastlab o’qituvchidan qaysi tuzning gidratlanish issiqligini aniqlash kerakligi to’g’risda ko’rsatma oling. Shu tuzni, uning kristalgidrati formulasini yozib (jadvalga qarang), suvsiz tuzning malikulyar formulasini hisoblang. Quruq xavonchada kukun qilib maydalangan shu tuzdan dastlab muvozanatga keltirilgan tarozidagi qog’oz ustida 0,04mol miqdorda tortib oling.tajribaning davomi kalorimetrda huddi yuqorida ko’rib o’tilgan tajribada bajariladi. Olingan natijalarni hisobot daftarchasidagi jadvalga yozib, tuzning gidratlanish issiqligini quyidagi tartibda hisoblang:
a) tuzning umumiy erish issiqligini aniqlang

b) jadvaldan berilgan tuzning kristallgidrati erish issiqligi Qe ni yozib oling va gidratlanish issiqligini hisoblang (2-jadvalga qarang):
Q_gidr=Q_e-Q_e
d) tajribada yo’l qo’yilgan absolyut Q va nisbiy xato  larni hisoblang.
5-Laboratoriya ishi.
Kimyoviy kinetika va muvozonat.
Mashg’ulotdan maqsad. Kimyoviy reaksiya tezligining konsentrasiya va temperaturaga bog’liqligi, hamda reaksiyaga kirishayotgan moddalar konsentrasiyasini kimyoviy muvozanatga ta’sirini tajribada isbotlashdan iborat.
1-tajriba. Reaksiya tezligiga konsentrasiyaning ta’siri
Asbob va reaktivlar: sekundomer, 0,1n natriy tiosulfat, 0,1n H₂SO₄, KI, FeCI₃ va krahmal (1%) eritmalari, distirlangan suv.
Ish tartibi. a) Nа₂S₂O₃ ning sulfat kislota bilan ta’siri
Bu reaksiya natijasida oq loyka (kolloid oltingugurt ) hosil bo’lishiga qadar bo’lgan vaqtni o’lchab reaksiyaning tezligi to’g’risida xulosa chiqariladi.
Reaksiya tenglamasi:
Na₂S₂O₃ + 2H₂SO₄ =Na₂SO₄ + SO₂ + S + H₂O
Uchta toza probirka olib, ularning birinchisiga byuretka orqali 4ml 0,1n natriy tiosulfat eritmasidan, ikkinchisiga 2 ml Na₂S₂O₃va 2ml distirlangan suv, uchinchisiga 1ml Na₂S₂O₃ va 3ml distirlangan suv quying. So’ngra yana uchta probirka olib, ularning har biriga 2ml dan 0,1n H₂SO₄ eritmasidan soling. So’ngra sekundamerni oldingizga qo’yib, birinchi (4ml Na₂S₂O₃ eritmasi bor ) probirkaga boshqa probirkadagi sulfat kislota eritmasidan 2ml qo’shing, tez chayqatib, loyqalanish vaqtini (t sek) qayd eting. Xuddi shu tartibda qolgan probirkalar ham aralashtirilib, loyqa hosil bo’lish vaqtini yozib oling va quyidagi jadvalni to’ldiring.

Probirkalar	Hajm, ml			Na2S2O3 ning shartli konsentrasiyasi	Loyqаlаnish vаqti, 	Rеаksiyaning shartli tеzligi V=1/
	Na2S2O3	H2O	H2SO4
	a	B	c
1	4	0	2	1
2	2	2	2	0,5
3	1	3	2	0,25