Kararlarinin uygulanmasi
Yüklə 329,19 Kb. Pdf görüntüsü
|
16 Bu değişikliklerden hiçbiri Ataman Grubu davalarında altı çizilen temel sorunu çözememektedir. 2911 sayılı yasa “barışçıl” ile “barışçıl olmayan” gösteriler arasında ve şiddet içeren bir gösteride yer alan “barışçıl eylemciler” ile “barışçıl olmayan eylemciler” arasında bir ayrıma gidememektedir. Bu durum, Bakanlar Komitesi’ne 31 Temmuz 2014’te sunulan Eylem Planı’nda yeni bir dizi yasal düzenlemenin yolda olduğunun belirtilmesi ile Türk Hükûmeti’nce de kabul edilmiştir. 41 8 Şubat 2008 ve 25 Temmuz 2010 tarihli değişiklikler 2911 sayılı yasanın barışçıl olmayan gösterilere katılanlar hakkında öngördüğü cezai hükümleri içeren 7. bölümüne ilişkindir. Değiştirilmiş hâliyle 28. madde, kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleyen veya bunlara katılanlar hakkında 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası öngörmektedir. Diğer maddelere dokunulmaksızın sırf 28. maddede yapılan bu değişiklik, 2911 sayılı yasanın barışçıl eylemcileri korumaktaki yetersizliğini pekiştirmektedir. 13 Mart 2014’te 6259 sayılı yasa ile getirilen ve Eylem Planı’nda da gönderme yapılan en güncel değişiklikler Ataman Grubu davalarında belirlenen temel sorunları ortadan kaldırmaktan uzaktır. 2911 sayılı yasanın 6. maddesine 6259 sayılı yasa ile yapılan değişiklik, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin mahalli belirlenirken bu yerin kamu düzenine aykırı olmamasının yansıra genel asayişi bozmaması ve vatandaşların günlük yaşamlarını zorlaştırmaması ölçütlerini getirmektedir. Son iki ekleme hem muğlaktır hem de toplantı ya da gösteri yeri seçimini 6. maddenin önceki hâline göre daha da külfetli bir hâle getirmektedir. 6. maddede yapılan ikinci değişiklik mahallin mülki amirinin bir toplantının yerini tayin etmeden önce Meclis’te temsil edilen siyasi partilerin yerel temsilcilerine, en çok üyeye sahip üç sendikaya ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına danışmasını öngörmektedir. Ne var ki, son kertede, toplantı veya gösteri yürüyüşünün yerini tayin etmede mülki amir nihai yetkiye sahiptir. Söz konusu 6. madde değişiklikleri Ataman Grubu kararlarındaki sistematik sorunların üstüne gitmekten uzaktır. Barışçıl toplantıların korunmasını sağlayamayan 6. maddeye yönelik her yorum AİHS’e aykırı olmaya devam edecektir. 2911 sayılı yasanın 7. maddesine yapılan değişiklik ile kapalı yerlerde gerçekleştirilen gösterilerin 23.00 yerine 00.00’a kadar sürmesine cevaz verilmektedir. Açık yerlerde gerçekleşen toplantı ve gösteri yürüyüşlerin gün batımı ile sona ermesi gerekliliği devam etmektedir. 7. maddede yapılan bu değişiklikler “açık yer”, “kapalı yer” tanımlamalarını yapma açısından kaçırılmış bir fırsattır. Kapalı yerler için getirilen 1 saatlik süre uzatımı gerçekte bu maddenin yasaklayıcı yapısında bir değişiklik yaratmamaktadır. 7. madde bu değişmiş hali ile de AİHM’in günün hangi saatinde olursa olsun barışçıl gösterilerin korunmasına ilişkin gerekliliğini karşılamamaya devam etmektedir. 41 31 Temmuz 2014 tarihli Oya Ataman Grup Davalarına ilişkin Türkiye Cumhuriyeti’nin eylem planı için bkz.: https://wcd.coe.int/com.instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetI- mage=2572357&SecMode=1&DocId=2169188&Usage=2 (Erişim Tarihi: 22.11.2014) 17 6259 sayılı yasa ile 2911 sayılı yasanın 11. maddesine yapılan değişiklik, kolluk güçlerine, toplantı veya gösteri yürüyüşlerine katılanların ses ve görüntülerini kayıt altına alma yetkisi vermektedir. Aynı madde bu kayıtların şüphelilerin ve suç delillerinin tespiti dışında kullanılamayacağını hükme bağlamaktadır. Bu değişiklik, polisin toplantı ve gösteri yürüyüşleri üzerindeki denetimini artırmaktadır. Bir şekilde çekilmek istemeyen, fişlenmek istemeyen kişiler bu nedenle toplantılara hiç katılmayacaklardır. Her ne kadar başka bir amaçla kullanılmayacağı yasada belirtilmişse de bu görüntülerin kim tarafından ne şekilde depolanacağına, ve belirli bir süre sonra imhasına ilişkin hiçbir kural olmadığı için keyfi kullanım ihtimali güçlüdür. Ayrıca görüntüler hakim kararına bağlı olarak istenebileceğinden amacının dışında kullanabilmeleri mümkündür. Ataman Grubu davalarında yetkililerce kanuna aykırı addedilen toplantılara katılanlar hakkında yersiz yere yargılama yapıldığı tespiti edilmiştir. Hâl böyle iken, polisin toplantı ve gösterilerde denetim gücünü artırmanın eylemcilerin hakları pahasına olabileceği ihtimali endişe vericidir. Değişmiş hâliyle 11. madde, kolluk kuvvetlerinin kötü muamele uygulamalarını azaltma ve cezasızlığı önleme amacı içermemekte, kolluk kuvvetlerinin orantısız ya da gereksiz kuvvet kullanımının da tespit edilmesi gerekliliğine bir gönderme yapmamaktadır. 2911 sayılı yasanın polisin eylemcileri kayıt altına alması lehinde güçlendirilmesi ile Ataman Grubu kararlarında uygulanması istenilen tedbirler arasında hiçbir ilişki bulunmamaktadır. 2911 sayılı yasanın 12. maddesine yapılan değişiklik ile gösteri düzenleme komitesine, gösterinin amacını aştığı ya da düzenli bir şekilde seyretmediği hâllerde, gösteriyi dağıtma görevi verilmektedir. Gösterinin dağıtılması istenilen iki hal de AİHM’in barışçıl gösterilere müsamaha edilmesi gerekliliğine zıt düşmektedir. Gösteriyi düzenleyen komiteye, barışçıl olsa dahi gösteriyi dağıtma külfeti yüklemek AİHM içtihadına aykırıdır. 2911 sayılı yasa, yukarıda değerlendirmesini yaptığımız tüm değişikliklere rağmen, toplantıları salt barışçıl oldukları için korumaya cevaz vermemekte ve şiddet içeren toplantıları barışçıl göstericileri de hedef alarak dağıtma konusunda yetkililere çok geniş bir takdir hakkı tanımaktadır. Ataman Grubu Kararları AİHM İçtihadı ve Bakanlar Komitesi kararları ışığında 2911 sayılı yasanın baştan aşağı gözden geçirilmesi ya da tümden yeni bir yasa çıkarılması gerekmektedir. 4.1.2 Göz yaşartıcı gazın kullanımını da kapsamak üzere kolluk kuvvetlerinin kuvvet kullanımını düzenleyen hukuki çerçeve Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı bağlamında kolluk kuvvetlerinin kuvvet kullanımını düzenleyen hukuki çerçeve 2911 sayılı yasanın 24. maddesi ile 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 16. maddesidir. 2911 sayılı yasanın 24. maddesi en büyük mülki amire bir toplantı ya da gösterinin yasal olup olmadığını veya kanuna aykırı bir toplantıya dönüşüp dönüşmediğini belirleme ve bunun Yüklə 329,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|