Kararlarinin uygulanmasi
Yüklə 329,19 Kb. Pdf görüntüsü
|
7 Bulgu 1: Barışçıl gösterilere müdahale Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 11. maddesine aykırıdır. Ataman Grubundaki hemen her davada olgular, idari mercilerin bir toplantı ya da gösterinin kanunsuz olduğunu ilan etmesi ve sonrasında kanunsuz ilan edilmiş gösteriye katılanlara karşı güç kullanımını içerir. Gösterilerin kanunsuz ilan edilmesi ile sonrasında kullanılan gücün gerekçeleri olarak şiddete teşvik, trafiğe engel olacak şekilde yolların kapatılması veya uygunsuz yerlerde toplanılması gösterilmektedir. Buna rağmen AİHM, Ataman Grubundaki önemli sayıda kararında, gösterileri barışçıl saymış 7 veya mülki idare amirlerinin gösterilerin kamu düzenine tehdit oluşturduğuna veya eylemcilerin şiddet içeren olaylara karıştığına dair yeterli somut delilleri olmaksızın toplantı ve gösterileri yasadışı ilan ettiğine hükmetmiştir. 8
AİHM, Ataman Grubu davalarında başvurucuların AİHS 11. madde haklarına müdahalenin 2911 sayılı yasa marifeti ile yapıldığına dikkat çekmektedir. Her ne kadar, AİHM, kamu düzenini koruma amacının AİHS’de tanınan meşru bir amaç olduğunu kabul etse de, 2911 sayılı yasanın yürütme organları tarafından uygulanışının demokratik toplumda gereklilik testini karşılamadığını tespit etmektedir. 9 Bulgu 2: Barışçıl olmayan gösterilerde barışçıl şekilde eylem yapanların hedef alınması AİHS’in 11. ve 3. maddelerine aykırıdır. Ataman Grubu içindeki bir grup davada Mahkeme, bazı gösterilerin şiddet içermesine rağmen, gösteride yer alan başvurucuların şahsen şiddete başvurduklarına dair yeterli delil olmadığına ve dolayısıyla başvurucuların polis memurları tarafından hedef alınmalarının şiddete başvurmayan başvurucular açısından 11. madde haklarının ihlali olduğuna hükmetmiştir. 10
7
Açık vd./Türkiye no. 31451/03 13 Ocak 2009, Akgöl ve Göl/Türkiye no. 28495/06 ve 28516/06 17 Ma- yıs 2011, Arpat/Türkiye no. 26730/05 15 Haziran 2011, Aşıcı vd./Türkiye no. 17561/04 15 Haziran 2010, Aytaş vd./Türkiye no.6758/05 8 Aralık 2009, Balçık vd./Türkiye no.25/02 29 Kasım 2007, Biçici/Türkiye no. 30357/05 27 Mayıs 2010, Ergün/Türkiye no. 238/06 24 Temmuz 2012, Gülizar Tuncer/Türkiye no. 23708/05 21 Eylül 2010, İşeri vd./Türkiye no. 29283/07 9 Ekim 2012, Oya Ataman/Türkiye no. 74552/01 5 Aralık 2006, Pekaslan/Türkiye no. 4572/06 ve 5684/06 20 Mart 2012, Uzunget/Türkiye no. 21831/03 13 Ekim 2009. 8
32129/02, 32132/02, 32133/02, 32137/02 ve 32138/02 18 Aralık 2007. 9 Biçici/Türkiye, Balçık vd./Türkiye, Emine Yaşar/Türkiye no. 863/04 9 Şubat 2010, Gazioğlu vd./Türki- ye, Gülizar Tuncer/Türkiye, Güler Şahin vd. Türkiye no: 68263/0121 Aralık 2006, Karatepe vd./Türkiye no.33112/04, 36110/04, 40190/04, 41469/04 ve 41471/04, Nurettin Aldemir/Türkiye, Oya Ataman/Türki- ye, Serkan Yılmaz vd./Türkiye no: 25499/04 13 Ekim 2009, Uzunget/Türkiye no. 21831/03 13 Ekim 2009. 10 Güler ve Öngel/Türkiye no. 29612/05 ve 30668/05 4 Ekim 2011, Nisbet Özdemir/Türkiye no. 23143/04 19 Ocak 2010. 8 Bulgu 3: Barışçıl ve barışçıl olmayan gösterileri dağıtmak için orantısız güç kullanımı (göz yaşartıcı gaz veya fiziksel kuvvet yoluyla) AİHS’in 11. ve 3. maddelerine aykırıdır. Ataman Grubu davalarının önemli bir kısmında Mahkeme, eylemcilerin maruz kaldığı muameleyi AİHS’nin 3. maddesi ile korunan işkence, insanlık dışı ve alçaltıcı muamele yasağının ihlali olarak değerlendirmiştir 11 . Yakalanmış bir eylemciye göz yaşartıcı gaz sıkılması 12 , göstericilerin kafasına cop ile vurulması, eylemcinin saçının çekilmesi 13 ve eylemcilerin yaralanmasına sebebiyet verilmesi 14 3. madde ihlali kapsamına giren kolluk kuvveti tasarrufları arasındadır. Bulgu 4: Barışçıl eylemcilerin iç hukukta dava edilmeleri AİHS’in 11. maddesine aykırıdır. Mahkeme ayrıca iç hukukta barışçıl gösterilere katılan ya da şiddet içeren gösterilerde şiddet içeren fiillerde bulunduklarına ilişkin yeterince somut delil bulunmayan göstericilere yönelik iç hukukta başlatılan yargılamaların, 11. madde kapsamında demokratik toplumda gereksiz ve orantısız bir tedbir olduğuna karar vermiştir. Buna ek olarak, 2911 sayılı yasaya muhalefet sebebi ile aleyhine ceza davası açılan ve başvurucunun beraat ettiği Arpat-Türkiye davasında, başvurucuların haklarında açılan ceza davasından beraat etmiş olmasının 11. madde hak ihlali açısından dikkate alınmayacağını ortaya koymuştur. 15 AİHM, barışçıl bir gösterici aleyhine hukuki yargılama sürecinin başlamış olmasını AİHM 11. madde ihlali kapsamında değerlendirmektedir. Bulgu 5: Polis memurlarının ve amirlerinin AİHS 3. madde ihlali niteliğindeki tasarruflarının etkin olarak soruşturulmaması 3. maddenin usül bakımından yüklediği pozitif yükümlülüklere aykırıdır. Mahkeme, polis memurlarının toplantı ve gösterilerde hak ihlali yaratan tasarrufları ile ilgili yapılan soruşturmaların etkili olmamasının 3. maddedeki pozitif yükümlülüklerinin ihlali olduğuna hükmetmiştir. Savcıların güç kullanımının gerekliliğine yönelik etkin soruşturmadaki eksiklikleri 16 ; polis
memurlarının göz yaşartıcı gaz kullanmalarına yönelik etkin soruşturma eksikliği 17 ; yaralanan 11 Aytaş vd./Türkiye, Biçici/Türkiye, Ergün/Türkiye, Güler ve Öngel/Türkiye, Gülizar Tuncer/Türkiye no. 12903/02 8 Şubat 2011, İşeri vd./Türkiye, Karatepe/Türkiye, Kop/Türkiye no. 12728/05 20 Ekim 2009, Ser- kan Yılmaz vd./Türkiye, Timtik/Türkiye no. 12503/06 9 Kasım 2010. 12 Ali Güneş-Türkiye para 41. 13 Dur-Türkiye para 40. 14 Gazioğlu-Türkiye, Sami Karabulut-Türkiye, Gülizar Tuncer-Türkiye. 15 Arpat/Türkiye, Aşıcı vd./Türkiye, Aytaş vd./Türkiye, Turan Biçer/Türkiye no. 3224/03 30 Kasım 2010, Gün vd./Türkiye no: 8029/07 18 Haziran 2013. 16 Cemalettin Canli-Türkiye. 17 Ali Güneş-Türkiye para 46. Yüklə 329,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|