İÇİNDƏKİLƏR

 
74 
 
 
Burada  göstərilən  düymələrin  düzülüşü  Vista 
əməliyyat  sistemindədir,  amma  XP-də  bu 
düymə  açılan  pəncərədə  yuxarı  menyulardan 
birində  yerləşir.  
 
Açılan pəncərədə Device  Manager  düyməsini 
tapın və sıxın. 
 
 
 
Əgər  şəbəkə  kartı  yüklənibsə  buna  oxşar 
formada  şəbəkə  kartınızın  adı  yazılacaqdır. 
Əgər  yükləmə  düzgün  həyata  keçirilməyibsə 
onda Network adapters  şəbəkə kartının adını 
yox, 
onun 
yerinə 
 
sarı  rəngdə  sual 
göstərəcəkdir. Yəni bilinmir bu nə qurğudur.  
Bu  problem  deyil,  sadəcə  Driver-i  yenidən 
düzgün formada yüklə və yuxarıda yazılanların 
hamısını düzgün yerinə yetirdiyinə əmin ol.
 
 
 
10.2.3 İki kompüteri şəbəkə kartları vasitəsi ilə birbaşa qoşma 
 
Bu  başlıqda  iki  kompüteri  bir-birinə  birləşdirərək  şəbəkə  yaradacağıq.  İki  kompüterdən 
başlamağımın səbəbi həm ən kiçik şəbəkə olmasıdır, həm də evdə əsasən iki kompüter olmasıdır. 
İlk olaraq bizə nə lazım olacaq ona baxaq. 
I.
 
2 metr UTP CAT5e kabel əgər kompüterlər yan-yana qoyulubsa 
II.
 
2 dənə RJ-45 jak (2 dənə bəs edir amma 4 dənə alsanız, jakı səhv birləşdirsəniz və xarab 
etsəniz  əsəbiləşmədən,  mağazaya  getmədən  özünüzə  bir  daha  şans  verə  bilərsiniz.  Jak-ın 
2008-01-20  tarixindəki  qiyməti  40  qəpikdir.  Məncə  10  dənə  də  almaq  olar,  çox  da  baha 
deyil.)
  
 
  
 

---

 
75 
Səhv  salmamaq  üçün  sizə  tanış  olan  telefon  jak-ı  RJ-11-i  də  göstərirəm.  RJ-45  telefon  jak-ından 
həcmcə böyükdür, amma RJ-45-ə çox oxşayır. 
III.
 
1 dənə sıxma aləti. Qiyməti 2008-01-20-də  5 manatdır. 
 
 
 
İndi  isə  keçək  quraşdırmağa.  Kabeli  çarpaz  formada  düzəldirsiniz.  Əgər  necə?  sualını  versəniz. 
UTP  kabel  düzəltmə  başlığını  oxuyun  və  orada  çarpaz  kabelin  necə  düzəldilməsi  haqda  hər  şey 
yazılıb,  ya  da  ən  asan  yolu  kabeli  aldığınız  mağazadan  hazır  çarpaz  kabel  ala  bilərsiniz.  Kabel 
hazır olduqdan sonra onu hər iki şəbəkə kartına salın. Sonra kompüteri yandırın. 
 
 
VİSTA 
 
Qırmızı  ilə  işarə  olunan    yerdə 
Network(şəbəkə) yazılıb.  
Bura  daxil  olun  və  aşağıdakı  kimi 
pəncərə açılacaqdır. 
 
XP-də  My  Network  Place  kimi 
adlandırılıb.
 
 
VİSTA 
 
 
Bu  pəncərədə  Network  and  Sharing 
Center düyməsinə bas.  
 
 
 

---

 
76 
 
VİSTA 
 
Açılan  pəncərənin  sol  tərəfində 
yerləşən  söz  ilə  yazılmış  düymələr 
içərisindən 
Manage 
network 
connections  (Şəbəkə  qoşulmalarını 
idarə et) düyməsini sıx.  
 
 
 
XP 
 
 
 
XP-də  bu  düymə  My  Network  place 
–də sol tərəfdə yerləşir. Ora daxil olun 
və sol tərəfdəki menyuya baxın.
 
 
 
XP
 
 
View  Network  Connections    sizə 
Local 
Area 
Connection-ı, 
yəni 
şəbəkənin  qoşulmasını  bildirən  ikona  
göstərəcəkdir 
 
View 
workgroup 
comuters 
isə 
şəbəkəyə  qoşulu  olan  kompüterləri 
göstərəcəkdir 
və 
bu 
kompüter 
ikonalarının  üzərinə  sıxanda  onların 
bölüşdüyü hər şey görünür.  
 
 

---

 
77 
 
 
VİSTA və XP 
  
Əgər  şəbəkə  ikona  şəkildə  işarə 
olunan  kimi  görünürsə  şəbəkəniz 
qoşulu deyil deməkdir. 
 
 
 
VİSTA və XP 
Əgər  şəkildə  göründüyü  kimi  ikona 
yaranarsa  bu  limited  connection 
deməkdir.  Yəni  kompüter  şəbəkəyə 
qoşulub amma internet bölüşdürülməsi 
yoxdur. 
Bu 
ikona 
sizə 
faylları 
bölüşməkdə  və  şəbəkədə  kompüter 
oynamağa  imkan  verən  şəbəkənizin 
mövcud olduğunu bildirir .
 
 
VİSTA və XP 
 
Açılan  pəncərə    içindəki  qırmızı  ilə 
işarə  olunan  formada  kompüterlər  və 
jak  şəkilli  bir  ikona  görünəcəkdir. 
Əgər  ikona  görünmürsə  o  zaman 
demək olar ki, hələ kompüter collision 
problemi  baş  verir.  Ona  görə 
kompüterə bir az vaxt verin ki, kabelin 
qoşulmuş olduğunu bildirsin.  Əgər 10 
dəqiqədən  çox  davam  edərsə  kabelin 
düzgün olub olmadığını yoxlayın. 
 
VİSTA və XP 
 
 
 
 
 
Əgər görünürsə onda ikonanın üzərinə 
sağ  düyməni  basın  və  aşağıda 
Properities düyməsini sıxın. 

---

 
78 
 
 
Şəbəkə  kartını  taxıb  sürücüsünü 
(driver)  yükləyəndən  sonra,  XP  və 
Vista  şəbəkənin  işləməsi  üçün  lazımi 
funksiyaları da yükləyir.  
Client  for  Microsoft  Networks  -
Digər 
kompüterlər 
üzərindəki 
paylanılan 
qaynaqlara 
çatmağa 
yarayan client proqramı. 
Qos (Quality of Service Networking) 
Packet 
Scheduler 
– 
şəbəkədə 
göndərilən  paketlərin  qəbul  edən 
tərəfdəki  texnologiyaya  uyğun  olması 
və keyfiyyətli çatması ilə məşğul olur. 
Çox yerdə haqqında lazımsız funksiya 
kimi bəhs edilir.  
File  and  Printer  Sharing  -  Öz 
qaynaqlarımızı(disk, printer v.s.) digər 
istifadəçilərin 
istifadəsinə 
vermək 
üçün lazımi server proqram. 
İnternet 
Protocol 
Version 
4 
(TCP/İPv4) 
Kompüterlərin 
öz 
aralarında  danışacaqları  dildir,  yəni 
şəbəkə  protokoludur.  Yazının  üzərinə 
gəlin  və  onu  bir  dəfə  sıxın    işarə 
olunandan 
sonra 
Properities 
düyməsini sıxın. 
VİSTA və XP 
 
 
 
Şəkildə gördüyünüz yazılar:  
 
İP address 
Subnet mask 
Default gateway 
 
Preferred DNS server 
Alternate DNS server 
 
Bu  yazılar  və  xanaların  nə  üçün 
olduğunu gəlin aydınlaşdıraq. 
 

---