İÇİNDƏKİLƏR

 
68 
 
Rəng kodlarını və bağlantı məntiqini anladıqdan sonra indi istəsəniz təcrübədə jakın kabelə necə 
taxıldığına baxaq. 
 
10.7 Jak-ı kabelə taxma 
 
Jak taxmağa keçmədən istifadə edəcəyimiz alətləri bilək. Aşağıdakı şəkil sadə RJ-45 sıxma və 
kabel kəsmə alətidir. 
 
 
  
 
2-ci  alət    daha  keyfiyyətli  bir  sıxma  alətidir,  çünki  həm  RJ45,  həm  də  RJ11  jak-larını  sıxa 
bilərsiniz.  Əslində  yuxarıda  gördüyünüz  alətlərdən  birisi  işinizi  görməyə  bəs  edəcəkdir.  Ancaq 
kabelin çöl plastikini soyarkən istifadə edə biləcəyiniz bir alət var. Bu sizə vaxt qazandıracaqdır. 
Çünki  adi  bıçaqla  kəsəndə  çox  vaxt  kabeli  zədələyirsiniz  və  sonra  kabel  jakdan  qopur.  Sıxma 
alətlərini  alan  zaman  onların  bütün  pinləri  tam  sıxıb  sıxa  bilmədiyini  elə  mağazada  da  yoxlayın. 
Sonra evə gəlib görürsünüz ki, alət pinləri tam sıxmır və jak şəbəkə kartına və hub girişinə irişərək 
girir, ya da sadəcə kabel işləmir. 
 

---

 
69 
 
Kabeli  keçirib,  aləti  barmağınızla 
çevirəndə  kabelə  heç  zərər  vermədən 
sadəcə ən çöldəki plastiki kəsirsiniz. 
  
 
Biz əlimizdəki sıxma alətindən istifadə 
edərək kabelin ucunu açaq. Düzəltməli 
olduğumuz  kabelin  ucunu  2  sm  qədər 
alətin  iki  tərəfində  də  bıçaq  olan 
bölümünə  yerləşdirmək,  sadəcə  ən 
çöldəki  plastiki  kəsəcək  qədər  aləti 
sıxıb,  sol  əlimizlə  kabeli  tutarkən,  sağ 
əlimizlə aləti çevirmək lazımdır. 
  
 
 
 
 
 
Bu  hərəkəti  edəndə  kabelin  çölündəki 
plastik  kəsilmiş  olacaqdır  və  əlimizlə 
yavaşca  bükəndə  bunu  yaxşıca  görə 
bilərik.  Bu  parçanı  əlimizlə  sıyıraq. 
İçəridəki  tellərin    yaralanmamış  olması 
lazımdır.  

---

 
70 
 
İndi  telləri  görə  bilirik.  Növbə  gəldi 
telləri istifadə edə  biləcəyimiz şablona 
görə sırayla düzməyə. Əlimizlə, telləri 
soldan  sağa,  sağdan  sola  çəkişdirərək 
istədiyimiz sıraya gətiririk. 
 
İndi də tellər düz sırada ikən telləri baş 
və 
işarət 
barmağımız 
arasında 
yoğuraraq düzəldirik. 
 
Düz  hala  gətirdikdən  sonra  alətin  
kəsən  ağzına  yerləşdirib  bütün  uclar 
düz olacaq şəkildə ucları sıxırıq. 
 

---

 
71 
 
 
 
Gördüyünüz  kimi  tellər  düzgün  sırada  və 
ucları  da  dümdüzdür.  Bu  nöqtədə  açıqda 
olan  tellərin  boyu  1.7cm-dən  daha  uzun 
olmamalıdır.  
 
   
 
Yanda gördüyünüz kimi kabelin telləri 
jak  daxilində  necə  görünməlidir.  Sol 
tərəfdə  CAT5e  kabelidir.  Sağ  tərəfdə 
isə CAT6 kabelidir. 
 
Kabeli  jakın  içinə  salırıq.  Bu  nöqtədə 
iki  şey  vacibdir.  Birincisi  bütün  uclar 
jakın içdəki ən son nöqtəsinə dəyməli, 
yəni 
yandakı  şəkilə  görə  jakın 
sağından  baxıldığında,  bütün  tellər 
sonuna qədər girmiş olmalıdır. İkincisi 
də  kabel  çölündəki  plastik  də  jaka 
girmiş olmalıdır. 
 
Jakı  alətə  taxırıq  və  tək  hərəkətdə 
pinləri içəri sıxırıq, amma çox sıxıb da 
sındırmaq olmaz. Sıxan zaman yumşaq 
şəkildə  pinləin  kabelə  girdiyini  hiss 
edəcəksiniz. 

---

 
72 
 
 
Sıxdıqdan  sonra  yandan  baxıldığında 
pinlərin  kabellərə  girdiyində  və  jakın 
arxasındakı plastikin də kabelin ən çöl 
plastikini  yanda  mavi  kimi  çəkilmiş 
əzdiyini  görə  bilərik  və  görməyə 
çalışmalıyıq. 
 
Kabelin iki ucunu yuxarıdakı kimi 
etdikdən sonra istifadəyə  hazırdır. 
 
 
10.2 Şəbəkə qurmaq üçün hazırlıq 
 
Mən  şəbəkə  qurmağı  ilk  öyrəndiyim  vaxtlarda  nə  başıma  gələcəyini,  yəni  şəbəkə  quran  zaman 
hansı  problemlərlə  üzləşəcəyimi  bilmədiyim  üçün  mağazaya  hər  gün  getmək  məcburiyyətində 
qalırdım. Belə problemlərin olmamağı üçün şəbəkələri qurmağı izah edərkən bəzi məqamlara da 
toxunmağı  lazımi  bilirəm.  Onu  da  deyim  ki,  mən  əsasən  VİSTA  əməliyyat  sistemində  şəbəkə 
quraşdırmağı  izah etməyimə baxmayaraq həmin quraşdırma yolları XP ilə tamamı ilə eyni olmasa 
da, eyni olan, üst-üstə düşən cəhətləri çoxdur. 
 
10.2.1 Şəbəkə kartının yerləşdirilməsi və proqram təminatı. 
 
İlk növbədə bizə kompüter lazımdı. Kompüterin arxasına bax gör telefon girişinə bənzəyən RJ45  
jak üçün giriş var, yoxsa yox. 
 
 
 

---

 
73 
Əgər yoxdursa onda get 10/100 Fast Ethernet kartı al. : )  Bunu etməzdən əvvəl əmin ol ki, sənin 
kompüterində  şəbəkə  kartını  qoşmaq  üçün  yer  mövcuddur.  Həmin  yerlər  yuxarıda  göstərilən 
şəbəkə  kartının  ağzına,  taxılma  yerinə  uyğun  yuvanın,  başqa  sözlə  giriş  yerinin  mövcud  olub 
olmamağını müəyyən edin. Bunun üçün kompüter qutusunun qapağını açın və çalışın əlinizi içinə 
salmadan(çünki  cərəyan  var,  vura  bilər)  baxıb  görəsiniz  kompüterdə  elə  yer  var,  yoxsa  yox. 
Aşağıdakı şəkildə o yer dairəyə alınıbdır. 
 
 
 
Əgər  elə  yer  varsa  get  şəbəkə  kartını  al.  Aldın  gəldinsə  onda  çalış  ardıcıllıqla    hərəkət  edəsən. 
Özünə  ziyan  vurmadan  kompüteri  cərəyandan(tokdan)  çıxart  yoxsa  səni  yaxşı  silkələyə  bilər  və 
sonra qutunun (prosessorun) qapağını  aç və dairəyə aldığım yerdə kartı salmaq üçün giriş yerləri 
var. Çalış ortada olan yeri seç və şurupu aç, kartın sxemini əzmədən onu üst hissədən, yuxarıdan 
aşağıya  doğru  sıx  və  sol  tərəfdəki  şurup  yerinə  oturanda  onu  bağla.  Oradan  çıxartdığın  dəmiri 
atmamağın məsləhətdir, sonra lazım olur. Kabelləri yerinə tax və kompüteri yandır. 
Kompüterdə saat görünən yerdən əsasən yeni bir cihaz qoşulan zaman  belə bir mesaj çıxır ki, yeni 
qurğu  quraşdırılıb  və  kompüter  onun  nə  olduğunu  aydınlaşdırmağa  çalışır.  Bu  zaman  siz  şəbəkə 
kartının  diskini  çıxardıb  onun  Driver-ini  yükləyirsiniz.  Əgər  yüklənib  yüklənmədiyindən  əmin 
olmaq istəyirsinizsə o zaman  
 
 
 
 
 
 
Kompüter  açılandan  sonra  My  Computer 
üzərinə  sağ  düyməsinin  ardınca  Properities 
düyməsini sıx
. 

---