Genealoji TƏHLİLİ (Azərbaycan tatlarının dilinin materialları əsasında)

164
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Niməlit -  yarımçıq
Niməisbih -  yarı ağ
Niməşö/niməşöü -  gecəyarı
Nimərçi -  keçəçi
Niməsuxt -  kösöv
Niməvundu(yə) -  naqis
Nimik -  duz
Nimikdan -  duzqabı
Nisti -  yoxdur
Niştan -  oturmaq
Nişundan -  oturtmaq
Niyyət soxtan -  niyyət etmək
Nıxda -  noxta
Nıxır -  noxud, naxır
Nıxson -  nöqsan
Nıxson giriftən -  nöqsan tutmaq
Nığıl -  noğul Nodon
-  nadan Nodongəri -
nadanlıq Nof -  göbək
Noğul -  noğul, dərin
Nohəq -  nahaq
Nohran -  qoymaq
Noqul -  dərin; bax: noğul
Noqulay -  yöndəmsiz
Nolə-şivən -  nalə-şivən
Nolin -  döşək
Nosi-nosi -  novruz payı
Noy -  ling
Noyil -  nail
Noyil biran -  nail olmaq

---

165
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Noylülə -  metalın dar hissələrini döymək üçün ling növü 
Noz -  naz
Nozlanmış biran -  nazlanmaq 
Nö -  odda qızdırılmış metalı 
soyudmaq üçün hovuz və ya 
müəyən qab 
Nöyştan -  yazmaq 
Nöyüştə -  yazılmış
Nubot -  növbə, növbətçilik; dan.  nobut
Nuxum -  dırnaq
Numbənum -  adbaad
Nunbər -  çörək maşını
Nunbürjün -  çörəkbişirən
Nunfürüş -  çörəksatan
Nuhəvar -  yelləncək, küt
Num -  ad
Numlu -  adlı-sanlı
Nundarəqar -  çörək verən,
dolandıran
Nuşun dorən -  göstərmək, nişan vermək 
Nügbəhər -  nübar
Nühəvar -   1.  yelləncək; 2.  lavaş yaymaq üçün taxta; bax: nuhəvar
Nükər -  nökər
Nükərgəri -  nökərçilik
Nükəri -  nökərlik
Nüq -  təzə
Nüqoni -  təmir (misg.)
Nüqun -  təzə ailə 
Nügisoz -  yenilikçi 
Nüqun -  təzə ailə quran 
Nüne -  arı yuvası

---

166
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Nünqatığı -  qəlyanaltı 
Nüntari -  soğan şorbası 
Nüşvə -  eniş
O
Obiyə -  lehimləmə (misg.)
Odan -  su ehtiyatı  saxlanan yer
Oğu -  zəhər, ağu
Oxar -  bıçaq itiləyən alət
Ohəng -  əhəng
Ohun -  dəmir
Oqostə -  o cür
Oqüşqə -  pəncərə
Ombordor -  anbardar
Olat -  paltar
Ol biran -  qızarmaq, allanmaq
Qlıxçılığ -  yəhər
Olısavod -  ali  savad
Orda -  un
Ordeyin -  unlu
Orinə -  cümə
Osi biran -  darıxmaq, əsəbiləşmək
Ostin -  paltarın qolu
Oşboz -  aşnaz
Oşbozgəri -  aşpazlıq
Oşıq -  aşiq
Oşiq biran -  aşiq olmaq
Oulə -  çiçək xəstəliyi
Ourun -  arının yığdığı şirə, çiçək
Ouşun -  şəlalə
Ovkəş -  suçəkən, nasos

---

167
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Ovsar -  yüyən 
Oylə -  ailə 
Oyləli -  ailəli 
Ozod -  azad 
Ozodgəri -  azadlıq 
Obiyə -  lehimləmə
Ö Ödom -  
adam Ödomgəri -  
adamlıq Ödömi -  
adam Ödrang -  maşa 
Öginə -  güzgü 
Öginəli -  güzgülü 
Öpənir -  sulu pendir 
Ördöyüc -  ələk 
Öü -  su 
Öürə -  bulud 
Öürəz -  iməcilik 
Öürinə -  buludlu 
Öüsinə -  nağıl 
Öü soxtan -  əritmək
Övərə -  qədim evlərdə çimmək üçün yer 
Öylod -  övlad Öylodgəri -  
övladlıq Öyşaləğənd -  qənd 
kimi şirin
P
Padşazadə -  şahzadə 
Palal -  pas
Palalun/pəlalin -  paslı

---

168
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Palannəvar -  yəhər ləvazimatı
Pamador -  pomidor
Panc -  beş
Panc sad -  beş yüz
Papuç -  başmaq
Par -  qanad
Parabizən -  qanadları üstündə qara xalları olan balaca qırmızı cücü
Paristan -  uzanmaq
Paristək -  qaranquş
Parsənqi -  beşdaş
Pasta -  tələsik
Par zərən -  qanad açmaq, uçmaq 
Pay -  ayaq 
Payistə -  dayanmış 
Payistən -  dayanmaq 
Paykiloi -  beşkiloluq 
Payqədi -  beşqatlı, beşlaylı 
Paylimə -  nərdivan 
Paymərtəbə -  beşmərtəbə 
Paymoha -  beşaylıq
Peşin -  qabaqcadan maaş hesabına verilmiş pul,  avans
Peydə birən -  görünmək, peyda olmaq, görsənmək
Peyğəmbəri -  qarğıdalı
Peymundan -  ölçmək
Peyrə -  piyada
Pezirən -  bişirmək
Pəhli -  yan
Pəhnəki -  gizli
Pəhnəsoxtei -  gizlədilmiş
Pəhnisoxtagor -  gizlədən
Pəhnum biran -  gizlənmək

---

169
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Pəl -  kəvərəoxşar yeməli meşə soğanı 
Pələ -  mərçək,  sırğalıq 
Pəlü -  yamaq
Pəlü zəran -  yamamaq, yamaq qoymaq (vurmaq)
Pəlüin -  yamaqlı
Pəlüftan -  süzmək Pəmbeyin -
pambıq geyim Pəmbə -  pambıq
Pəmbəvəçirəgor -  pambıqyığan
Pəncoh -  əlli
Pəncohmanoti -  əlli manatlıq
Pəncohlıq -  əllillik
Pənd -  düymə
Pənir -  pendir
Pənsəböh -  birisigün
Pərdi -  tir, pərdi
Pərdü -  şalban
Pərəndə -  qaranquş
Pərəha/pəri -  srağagün
Pərvəreş darən -  pəlvəriş etmək
Pəs -  bəs Pəsdə -
sonra Pəsfərdü -
biri gün Pəsoğ -
şəkər tozu
Pəso mundan -  geri qalmaq 
Pəstöyi -  yarımfabrikat 
Pəş -  yun
Pəşmun -  paltar geyim 
Pəştvəçirəgor -  yunyığan 
Pırdin -  quş tükü 
Pısgiri -  cırcırama

---

170
Gülsüm Hüseynova. Tat dili leksik fondunun genealoji təhlili
Pıstripip -  dabanağacı (çəkməçi aləti) 
Pişikovi -  dəniz pişiyi 
Pışqıli -  qığ
Pilənbəri -  bayram yeməyi
Pılığ -  gözdə əmələ gələn ağ çirk
Pilpilək -  kəpənək
Pinc zərən -  saxsı qabı yamamaq
Pinə -  çarığın yırtılan yerinə
qoyulan gön parçası
Pinəgəri -  pinəçilik
Piror -  inişil
Pirorun -  inişilki
Pirvayi -  yaxşı
Pirzən -  qarı
Pişətə -  keçmişdə
Piş  kərdan  -   qovmaq
Piş  kərdə  -   qovulmuş
Pişətə -  əvvəl 
Piş giriftan -  küsmək 
Pişin -  günorta 
Pişinə -  günorta vaxtı 
Pişt -  arxa Piyoz -  
soğan Piyozın -  
soğanlı Piyozi -  
çəhrayı Piyozluğ -  
soğanlıq Poxdən -  
bişirmək Ponzah -  
on beş
Por -  keçən il, bildir 
Poriz -  payız
Poşna -  daban;  corabın dabanı

---