390
Ümit BAŞARAN, Ramazan AKSOY
PM3
Genel olarak, X firmasının sunmuş olduğu seyahat
hizmetinin bana çok pahalıya mal olduğunu
düşünüyorum.
1,095
0,911
0,032
34,323
0,830
PM4
X firmasının sunmuş olduğu seyahat hizmeti
karşılığında istediği fiyat makul değildir.
1,066
0,912
0,031
34,392
0,832
PM5
X firmasının sunmuş olduğu seyahat hizmeti
karşılığında istediği fiyat pahalıdır.
1,091
0,933
0,030
36,658
0,871
Zaman/Çaba Maliyeti
ZÇM1
X firması ile seyahat edebilmek için harcadığım
zamanın (bilet alırken beklemek, terminalde
beklemek, kalkış için beklemek, servis araçlarını
beklemek, vb.) çok fazla olduğunu düşünüyorum.
1,000
0,911
-
-
0,830
ZÇM2
X firması ile seyahat edebilmek için çok fazla fiziksel
çaba (bilet satış noktasına, terminale ulaşım, vb.) sarf
ettiğimi düşünüyorum.
0,971
0,928
0,027
35,761
0,861
ZMÇ3 X firması ile seyahat edebilmek için çok fazla
araştırma yapmak zorunda kaldığımı düşünüyorum.
(Firma tarafından rezervasyon, kalkış saati, servis
güzergahları, vb. konularda net bilgiler verilmemesi
gibi).
0,950
0,899
0,029
33,220
0,809
Ölçüm modelinin analizinde öncelikle gözlenen
değişkenlere ilişkin t-değerlerinin anlamlılık düzey-
leri kontrol edilmektedir. Bu çerçevede t-değerlerinin
1,96’dan büyük olması gözlenen değişkenin gizil de-
ğişkeni istatistiki olarak açıklama durumunun 0,05
önemlilik düzeyinde anlamlı olduğunu, 2,56’dan
büyük olması ise 0,01 önemlilik düzeyinde anlamlı
olduğunu göstermektedir (Schumacker ve Lomax,
2004:366). Tablo 5’de yer alan bilgiler incelendiğinde
hesaplanan bütün t-değerlerinin 2,56’dan büyük ol-
duğu görülmektedir (en düşük t-değeri: SF3=31,129).
Dolayısıyla gizil değişkenler ile gözlenen değişkenler
arasındaki tüm ilişkilerin anlamlı olduğu tespit edil-
miştir.
Yapısal eşitlik modellemesi çerçevesinde bir mo-
delin bütünsel olarak kabul edilebilmesi için çeşitli
uyum iyiliği değerlerine de bakılması gerekmektedir.
Dolayısıyla algılanan fayda ve fedakarlık bileşenlerine
yönelik ölçüm modeli için hesaplanan uyum iyiliği de-
ğerleri Tablo 6’da verilmektedir.
Tablo 6: Algılanan Fayda ve Fedakarlık Bileşenlerine Yönelik Ölçüm Modeline İlişkin Uyum İyiliği
Değerleri
Uyum İyiliği Kriterleri
Uyum İyiliği Değeri
İyi Uyum Şartı
Kabul Edilebilir
Uyum Şartı
Ki-Kare Uyum Testi (χ2/sd)
(400,90/239)
1,68
≤ 3
≤ 5
Standardize Edilmiş Hataların Karekökü (SRMR)
0,02
≤ 0,05
≤ 0,08
Uyum İyiliği İndeksi (GFI)
0,94
≥ 0,95
≥ 0,90
Düzeltilmiş Uyum İyiliği İndeksi (AGFI)
0,93
≥ 0,95
≥ 0,90
Normlandırılmış Uyum İndeksi (NFI)
0,98
≥ 0,95
≥ 0,90
Tucker-Lewis İndeksi (TLI)
0,99
≥ 0,95
≥ 0,90
Karşılaştırmalı Uyum İndeksi (CFI)
0,99
≥ 0,97
≥ 0,95
Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü (RMSEA)
0,03
≤ 0,05
≤ 0,08
Tablo 6’da yer alan uyum iyiliği değerleri modelde-
ki ilişkilerin örneklem verisi ile ne derece tutarlı oldu-
ğunu gösteren bilgiyi içermektedir. Uyum iyiliğine iliş-
kin kriterler incelendiğinde bazı değerlerin iyi uyum
sınırları içerisinde olduğu (χ2/sd=1,68, SRMR=0,02,
NFI=0,98, TLI=0,99, CFI=0,99, RMSEA=0,03), bazı de-
ğerlerin kabul edilebilir uyum sınırları içerisinde oldu-
ğu (GFI=0,94, AGFI=0,93) tespit edilmiştir. Dolayısıyla
uyum iyiliği kriterleri çerçevesinde modeldeki ilişkile-
rin örneklem verisi ile yüksek derecede tutarlı olduğu
söylenebilmektedir.
Çalışma kapsamında ikinci olarak, algılanan müş-
teri değeri değişkenine ilişkin ölçüm modeli gerçek-
leştirilmiştir. Algılanan müşteri değeri çerçevesinde
gerçekleştirilen ölçüm modeli Şekil 3’de yer almakta-
dır.
Algılanan Fayda ve Fedakarlık Bileşenlerinin Algılanan Müşteri Değeri Üzerindeki Etkisi
391
Tablo 7: Algılanan Müşteri Değerine Yönelik Ölçüm Modeline İlişkin Değerler
Değişken
Standardize
Edilmemiş
Değerler
Standardize
Edilmiş
Değerler
Standart
Hatalar
t-değerleri
R
2
Algılanan Müşteri Değeri
AMD1
Ödediğim fiyat ile karşılaştırdığımda, X firmasının
bana iyi bir değer sunduğunu düşünüyorum.
1,000
0,907
-
-
0,822
AMD2
Sarf ettiğim çaba ile karşılaştırdığımda, X firması
ile seyahat etmenin bana fayda sağladığını
düşünüyorum.
1,041
0,908
0,030
34,355
0,824
AMD3
Harcadığım zaman ile karşılaştırdığımda,
X firması ile seyahat etmenin bana değer
sağladığını düşünüyorum.
1,091
0,920
0,031
35,617
0,847
AMD4
Genel olarak, X firmasının sunmuş olduğu
seyahat hizmetinin bana iyi bir değer sağladığını
düşünüyorum.
1,097
0,926
0,030
36,188
0,857
Şekil 3: Algılanan Müşteri Değerine İlişkin Ölçüm Modeli
AMD1
AMD4
AMD3
AMD2
Algılanan Müşteri
Değeri
0,907
0,908
0,920
0,926
e1
e2
e3
e4
Şekil 3’de yer alan ölçüm modeli incelendiğinde,
faktör yüklerinin 0,907 ile 0,926 arasında olduğu be-
lirlenmiştir. Algılanan müşteri değerine yönelik ölçüm
modeli için elde edilen standardize edilmemiş ve stan-
dardize edilmiş değerler, standart hatalar, t-değerleri
ve karesi alınmış çoklu korelasyon (R
2
) değerleri Tablo
7’de sunulmaktadır.
Tablo 7’de yer alan bilgiler incelendiğinde hesap-
lanan bütün t-değerlerinin 2,56’dan büyük olduğu
görülmektedir (en düşük t-değeri: AMD2=34,355).
Dolayısıyla algılanan müşteri değerine yönelik ölçüm
modeli için gizil değişkenler ile gözlenen değişkenler
arasındaki tüm ilişkilerin anlamlı olduğu tespit edil-
miştir.
Algılanan müşteri değerine yönelik ölçüm modeli
için hesaplanan uyum iyiliği değerleri Tablo 8’de ve-
rilmektedir.
Tablo 8: Algılanan Müşteri Değerine Yönelik Ölçüm Modeline İlişkin Uyum İyiliği Değerleri
Uyum İyiliği Kriterleri
Uyum İyiliği Değeri
İyi Uyum Şartı
Kabul Edilebilir Uyum
Şartı
Ki-Kare Uyum Testi (χ2/sd)
(5,64/2)
2,82
≤ 3
≤ 5
Standardize Edilmiş Hataların Karekökü (SRMR)
0,01
≤ 0,05
≤ 0,08
Uyum İyiliği İndeksi (GFI)
0,99
≥ 0,95
≥ 0,90
Düzeltilmiş Uyum İyiliği İndeksi (AGFI)
0,97
≥ 0,95
≥ 0,90
Normlandırılmış Uyum İndeksi (NFI)
0,99
≥ 0,95
≥ 0,90
Tucker-Lewis İndeksi (TLI)
0,99
≥ 0,95
≥ 0,90
Karşılaştırmalı Uyum İndeksi (CFI)
0,99
≥ 0,97
≥ 0,95
Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü (RMSEA)
0,05
≤ 0,05
≤ 0,08