17
Həsən müəllimin təbiəti mühafizə və təbiəti bərpa sahəsindəki
elmi tədqiqatları və tövsiyələri bu gün də fəaliyyətimiz üçün
önəmlidir.
V iştirakçı: Bütün bunlar vətənsevər və istedadlı alim, böyük
ziyalı Həsən Əliyevin
Azərbaycan elminin inkişafına verdiyi
töhfələrin yalnız kiçik bir qismidir. Bu gün Azərbaycanın elmi-
təqdiqat institutlarında və ali təhsil məktəblərində çalışan onlarla
torpaqşünas alim Həsən Əliyev məktəbinin yetirməsidir. Həsən
Əliyev gələcəyi duyur və gənc alimlərin istedad və bacarığını
həmin istiqamətə yönəldirdi. O, bütün ömrünün hər dəqiqəsini,
hər anını xalqına, vətəninə həsr etmiş, ən böyük arzusu
Azərbaycan təbiətinin zəngin, torpaqlarını bərəkətli, insanların
bu sərvətin əsl sahibi görmək olmuşdur. Akademik Həsən Əlirza
oğlu Əliyev onu tanıyanlar tərəfindən daim xatırlanır və sevilir.
Konfransın sonunda kitabxanaçı bu fikirlərlə konfransı
yekunlaşdırır.
Ziyalı şəxsiyyət Həsən Əliyevin həyatı və gördüyü
təqdirəlayiq işləri oxuculara tanıtmaq və onları bu haqda
bilgiləndirmək məqsədi ilə kitabxanada keçirilən tədbirlərdən
biri də “Alimdir gözümdə ən əziz insan” adlı “oxucularla
söhbət” adlanır. Kitabxanaçı bunun üçün ilk olaraq akademik
haqqında dəyərli fikirlər söyləyir:
Kitabxanaçı: Hər bir xalqın bəşər mədəniyyəti tarixində yeri və
mövqeyi onun mədəniyyəti, elmi və sənəti ilə müəyyən olunur.
Yəni xalqı yaşadan, ona qol-qanad verən bu alimlərdir. Elmdə,
sənətdə iz qoymamış xalq başqa xalqlara üstünlük eləyə bilməz.
Azərbaycan xalqının böyük şairi Nizami Gəncəvi demişkən:
18
Elmlə, hünərlə-başqa cür heç kəs
Heç kəsə üstünlük eyliyə bilməz!
Rütbələr içində seçilir biri-
Hamıdan ucadır alimin yeri!
Azərbaycanın böyük alimi, mütəfəkkiri Cəmaləddin Əfqani
deyir: “Dünya elm üstündə bərqərar olur. Elmi bəşəriyyətin
əlindən alsan, daha dünyada insan qalmaz”. Alim onu da qeyd
edir ki, “Əsl alim nur mənbəyidir. Belə alim bütün dünyaya nur
saçmalıdır. Əgər onun elm işığı bütün dünyaya yayıla bilmirsə,
heç olmasa, öz ətrafını, öz şəhərini, yaxud kəndini və ya evini
işıqlandırmalıdır”. Belə alimlərdən biri də XX əsrin cəfakeş
alimi Həsən Əlirza oğlu Əliyevdir. O, Azərbaycanın torpağını
işıqlandıran, torpağın üstünü, xüsusən də meşələr və heyvanlar
aləmini dərindən bilən, torpağımızı qarış-qarış gəzib dolanan
alimlərdən idi. Bu böyük alimin təbiətə olan ülvi məhəbbətinə
ana təbiət də borclu qalmamış, özünün sirlərlə dolu elm
xəzinəsinin qapılarını onun üzünə taybatay açmış, bu çətin, ağır
zəhmət yolunda ona bələdçi olmuşdu. Bunun nəticəsidir ki,
Həsən Əliyevin elmin müxtəlif sahələrində saldığı cığırların
xəritəsi çox geniş və əhatəli idi. Onun elmə, içtimai vəzifələrə,
ölkəmizdə keçirilən elmi yığıncaqlara, kitablar, elmi məqalələr
yazmağa, kadrlar hazırlamağa, ölkəmizi qarış-qarış gəzib onun
təbiətinə, ekologiyasına nəzarət etməyə, radio və televiziyada
çıxışlar etməyə, ailə qayğılarına sərf etdiyi vaxtı toplayıb illərə,
aylara, saatlara böləndə adama elə gəlir ki, bir saniyə də yatıb
dincəlməmişdir.
Həsən Əliyev uşaqlıqdan təbiət vurğunu idi.
Elə ilk addımından təbiəti öyrənməyə başladı və ixtisas
seçməkdə çətinlik çəkmədi. Dəyərli oxucular, gəlin onun öz
hissləri ilə, öz qəlbi ilə duyduğu fikirləri dinləyək. Bu zaman
onun hər bir ağaca, kola, yaşıllığa, bütövlükdə təbiətə olan
19
vurğunluğunu, heyranlığını görəcəyik. Onun uğaqlıq illərində
qeyd etdiyi xatirələrdə belə böyük bir sevgi gizləndiyinin bir
daha şahidi olacağıq. Məncə, onun hər cümləsində gizlənən
duyğular dünyanın ən hündür şəlaləsindən, ən böyük
nehirlərindən çağlayan sular qədər coşğundur. Ümimilikdə,
Həsən müəllimin incə qəlbindən süzülüb gələn böyük sözləri
oxuduqca, təbiəti bir daha, bir daha sevirik, çünki təbiətə həm öz
gözlərimizlə, həm də dahi alimin gözləri ilə boylanırıq.
Həsən Əliyevin müdrik kəlamları:
“Doğma ana övladı üçün fəryad etdiyi kimi, torpaq da fəryad
edir. Övlad ana üçün, ana övlad üçün şirin olduğu kimi, torpaq
da bütün insanlar üçün şirindir. Canlı təbiətə göz açan insanlar
həmişə “ana torpaq”, “ana vətən” deyə ondan bir anlıq ayrılmaq
istəmirlər. Ana döşündən süd verib körpəsini ərsəyə gətirdiyi
kimi, ana torpaq da bütün insan nəslinə, onların xidmətində olan
bütün canlılara “süd” verib böyüdür, yaşadır, tükənməz
qidalarını onlardan əsirgəmir...”
“Uşaq var oynamağa başlarkən qışqırır ki, “Mən kiminləyəm?!”
uşaq da var, məğrur dayanıb “Kim mənimlədir?!”-deyə soruşur.
Belə uşaqlar böyüyəndən sonra birinci sərkərdə, rəhbər, lider,
olan şəxsə çevrilir”.
“Yaşıllıq əhatəsində insanı işıqlı fikirlər öz ağuşuna alır, xoş
əhval-ruhiyyə, qurub-yaratmaq eşqi güclənir. Məlum həqiqətdir
ki, meşəni-yer kürəsinin bu yaşıl kəmərini bircə an təsəvvür
etməsək, demək, bəşər də yoxdur. Yaşıllığa ölçüsüz-biçimsiz
hücum insana qarşı yönəlmiş ən ağır müharibədir. İnsan ağlı,
insan zəhməti bu “müharibəni” dəf etməyə qadirdir”.
Dostları ilə paylaş: |